Muhandislik chizmalarini chizishda autocad grafik tizimi foydalanish

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2023 
ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) 
Passport: 
http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
  
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 69
qo‘lda chizish mumkin bo‘lgan har qanday rasm AvtoCADda yuqori tezlikda, o‘z 
vaqtda va oson bajariladi. 
AvtoCADning ko‘p qirrali imkoniyatlaridan me‘morchilik va qurilishda, 
elektronikada, mashinasozlikda, aerokosmika sanoatida, nashriyot va dizayn sohalarida 
keng foydalanish mumkin. 
AvtoCAD paketini murakkab va amaliy masalalarni yechishda tehnik 
konstruktor, dizaynerlar qo‘llashi uchun juda qo‘l keladi. AvtoCAD yordamida ikki
va uch o‘lchovli fazo sistemalarida chizmalar chizish mumkin. AvtoCADda ikki 
ulchovli sistemadan uch o‘lchovli fazo sistemasiga o‘tish va uning aksini qilish 
imkoniyatlari mavjud. 
AvtoCADda tekislik va sirtlar hosil qilish, tekislik va sirtlardan geometrik modellar 
tayyorlash, geometrik modellarni xohlagan tomondan qo‘rinishlarini hosil qilish va 
kerakli joylardan qirqimlar berish, kerakli ranglarda ularni tasvirlash, tasvirning afin 
almashtirishlarini hosil qilish, ya‘ni uni surish, aylantirish, to‘ntarish va harakatlantirish 
mumkin. 
AvtoCAD murakkab sistema. Shuning uchun oddiy chizmalardan ishni boshlash 
kerak. Avvalo AvtoCAD buyrug‘lari bilan tanishib chiqish kerak. Albatta, birinchi 
o‘qishingizda ularga unchalik tushunmasligingiz mumkin. Buning uchun tushkunlikka 
tushish kerak emas. Biroz vaqtdan so‘ng yana o‘qing. Kompyuterni yoqib AvtoCAD ni 
ishga tushirib, oddiy chizmalar chizishga harakat qiling. Masalan: RISUY buyrug‘ini 
bering. KRUG buyrug‘ini tanlab, aylanani radius yordamida chizish uchun ekranning 
biror nuqtasini tanlang. Ekrandagi ikki kesishuvchi perpendikulyar to‘g‘ri chiziqli 
kursorni biroz harakatlantira boshlang. Ekranda tanlangan nuqtangizdan aylanalar o‘qib 
chiqayotgandek tuyuladi. Sichqonni to‘xtating va tugmachasini bosing. Ekranda aylana 
hosil bo‘ladi. Shu kabi boshqa buyruqlar ustida ishlashga kirishing. Natijada 
primitivlardan foydalanish sirlarini egallay boshlaysiz. AvtoCADda tahrirlash 
buyruqlaridan foydalanishingiz mumkin. 
Ushbu kitobda AvtoCAD paketining o‘zidagi AvtoCADni ishlatish uchun rus tilida 
yozilgan qo‘llanmadan to‘g‘ridan-to‘g‘ri tarjima qilindi. O‘rganilayotgan AvtoCADdagi 
barcha buyruq nomlari rus tilidagi uchun keltirilganligicha qoldi. 
Har qanday rasmni qismlarga bo‘lish mumkin. Bu qismlar AutoCAD tizimida 
primitiv nomini olgan. 
Murakkab primitivlarga poliliniya, multiliniya, multitekst, razmer, vo‘noska, 
dopusk, shtrixovka, blokka olish yoki blokni uzatish, atribut va rastrli tasvirlar kiradi. 
Kesmalar chizishni boshlaymiz. Buning uchun klaviatura yordamida OTREZOK 
(LINE) buyrug‘ini kiriting. Ushbu buyruqni tushuvchi menyu