1- dars. Masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari mavzusiga


- dars. 0„zlashtirish va ma‟lumotlarni ekranga chi¬qarish operatorlari mavzusiga



Yüklə 0,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/20
tarix19.12.2023
ölçüsü0,79 Mb.
#185888
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20
paskal masalalari TAYYOR

21- dars. 0„zlashtirish va ma‟lumotlarni ekranga chi¬qarish operatorlari mavzusiga
 
5=2+3 
d) writc(‗a=‗); writeln(2+3); 
write(‗―‗); writeln(‗2+3‗); 
Ekranda: a=5 =2+3 
e) write(‗a=‗); write(5); 
writeln(‗=‗); write(‗2+3‗); 
Ekranda: 
a=5— 
’"L 
2+3 
f) writeln(‗a=‗); writeln(5); 
write(‗=‗); write(‗2+3‗); 
Ekranda: a= 

=2+3 
g) write(‗a=‗); writeln(5); 
writeln(‗=‗); write(‗2+3‗); 
Ekranda: a=5 
2+3 
M-3. Paskalda yozilgan quyidagi dastur lavhalaridagi barcha o‗zgaruvchilaming oraliq qiymatini va 
ekranga chiqadigan natijani aniqlang. 
a) a~ -cos(pi)-sin(pi/2); x~ x*x + a; 
writeln(‗a=‗,a, ‗x=‗,x); 
Javob: oraliq natijalar 
a= -cos(pi)-sin(pi/2)= •( 1) —1=1—1=0; 
x=0*0+0=0+0=0; 
Ekranda: 
a=0.O000000000E+OOx=0.00O000O00OE+OO 
d) a:= 9; b:=a+a; 
a:— a*a—b; 
write(‗a= a); 
write(‗ b=‗,vb); 
Javob: oraliq natijalar 
a=9; b=9+9=18; 
a=9*9-l 8=81-18=63; 
Ekranda: 
a= 63 b 
b) a:= ‗Men ‗; g:= ‗mustaqil ‗; b:= ‗O zbekiston
4

m:= ‗ farzandiman!
write(a, g, b, m); 
Javob: oraliq natijalar 
a=»,fMen ‗; g= ‗mustaqil ‗; b= ‗O'zbekiston
4
; m= ‗ farzandiman!
1
Ekranda:' 
Men mustaqil O'zbekiston farzandiman! 
,


22 - dars. 0‗zlashtirish va ma‘lumotlarni ekranga chiqarish operatorlari mavzusini takrorlash mavzusiga 
M-l. Quyidagi ifodalarni o‗zlashtirish operatori yordamida yozing. 
M-2. Chiqarish operatori natijasi qanday bo‗lishini aniqlang. 
a) 
a:=123.45; write(‗a=‗, a:2:l); 
Ekranda: a=123.4 
a soni xotiraga 123.45 kabi yoziladi. Chiqarish formati a:2:l da bu¬tun qism uchun 2—1-1=0 xona 
(hammasi bo‗lib 2 xona kasr qismiga 1 xona, nuqta uchun 1 xona) ajratildi, lekin a sonnig butun qismi 3 
xona- li, shu sababli butun qism uchun chiqarish formati inkor etilib butun qism to‗liq, kasr qismidan 1 
xona chiqariladi. 
b) 
a:=123.45; write(‗a=‗, a:5:l); 
Ekranda: a=123.4 
Chiqarish formati a:5:l butun qism uchun 5—1—1=3 xona (hammasi bo‗lib 5 xona kasr qismiga 1 xona, 
nuqta uchun 1 xona) ajratildi, a sonnig butun qismi ham 3 xonali bo‗lgani uchun chiqarish formati ish- 
laydi, shunda kasr qismidan 1 xona chiqariladi 
d) 
a:= ‗2011‗; writeln(a:3, ‗ yil‗:3); 
Ekranda: 2011 yil 
Chiqarish formati a:3 ajratgan 3 ta beigi joyiga 4 ta belgili ‗2011 ‘, * yil‗:3 ajratgan 3 ta beigi joyiga 4 ta 
belgili ‗ yil‘ sig‗maydi, sliming uchun ikkala chiqarish formati ham bekor qilinadi 
e) 
a:= ‗2011‗; writeln(a:4, ‗ yil‗:5); 
Ekranda: 2011 yil 
Chiqarish formati a:4 ajratgan 4 ta beigi joyiga 4 ta belgili ‗2011‘, ‗ yil‗:5 ajratgan 5 ta beigi joyiga 4 ta 
belgili ‗ yil‘ sig‗adi, shuning uchun ikkala chiqarish formati qabul qilinadi hamda ‗ yil‗:5 formatida ortib 
qolgan 1 ta joyga probel chiqariladi. 
M-3. Dasturdagi о‗zgaruvchilarning qiymati turiga mos bo'lishi uchun so'roq belgisi o‗miga zaruriy 
standart funksiyani yozing va ekranga chiqadigan natijani aniqlang. 
a) 
var a, b, c: integer; 
begin a:=25; b:= ?(sqrt(a)); c:= ?(a/b); 
writeln(a,1 , b, *c= c); end. 
Ja,vob: 
b, 
с o‗zgaruvchilar turi integer (butun), demak ifodalaming natija¬si ham butun chiqishi kerak. 
Lekin sqrt(a) va a/b natijalari doimo ha¬qiqiy, shuning uchun ifodalardagi ? belgilari o‗miga trunc yoki 
round yozilishi kerak. Hisoblaymiz: 
b=trunc(sqrt(25))=trunc(5.0)=5; c=trunc(25/5)=trunc(5.0)=5 (round ham shu natijalami beradi). 
Ekranda: 
25 5c= 5
b) 
var x, y, z: word; 
begin x:=?(?(-7.21)); y:= ?(sqrt(x*x)); 
izr= ?(x+y-100); write(z-x, y); end. 
Javob: 
x, y, z o‗zgaruvchilar turi word (manfiymas butun), demak ifodalaming natijasi ham manfiymas butun 
chiqishi kerak. Demak, x ning ifodasidagi ? belgilaridan biri o‗miga natija manfiy bo‗lmasligi uchun abs 
yoziladi, ikkinchi ? belgisi o‗miga natija butun bo‗lishi uchun trunc yoki round yoziladi: x=trunc(abs(—
7.21 ))=trunc(7.21 )=7 (trunc yoki round yozilishi, abs va trunc o‗mi almashtirilishi bir xil natija beradi). 


sqrt(x*x) natijasi doimo ha¬qiqiy, shuning uchun у o‗zgaruvchi ifodasidagi ? belgisi o‗miga trunc yoki 
round yozilishi kerak: y:=trunc(sqrt(7*7))= =trunc(sqrt(49))=trunc(7.0)=7 (round ham shu natijani 
beradi). Oxirgi z o‗zgaruvchi ifodasida x+y- 100=7+7-100=14 100= -86 bo‗lgani uchun ? belgisi o‗miga 
abs yozilishi shart: z=abs(-86) =86. Chiqarish ro‗yxatidagi ifodani hisoblaymiz: z-x=86-7=79
Ekranda: 
797 

Yüklə 0,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin