O`zbekiston respublikasi axborot texmalogiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muxammad al-xorazimiy

Shifrlash va ma'lumotlar himoyalash protokollari:
Ma'lumotlar
tahlili dasturlari foydalanuvchilarning ma'lumotlarini shifrlash protokollari
yordamida himoyalaydi. SSL (Secure Sockets Layer) yoki TLS (Transport
Layer Security) kabi protokollar, ma'lumotlarni ularga yetkazishda
shifrlashni ta'minlaydi.
2.
Identifikatsiya va autentifikatsiya:
Foydalanuvchilarning
identifikatsiyasi va autentifikatsiyasi, ma'lumotlarni maxfiy ko'rish uchun
juda muhimdir. Bu, parollar, ikkilik autentifikatsiya (2FA), biometrika
(qo'llarini, boshqa belgilarni ishlatish), foydalanuvchi haqida malumotlarni
oshirish yoki o'chirish huquqlarini ta'minlash kabi usullarni o'z ichiga oladi.

---

3.
Ma'lumotlarni o'zgarishlardan himoyalash:
Ma'lumotlarni
o'zgartirishlardan himoyalash uchun, dasturiy vositalar ma'lumotlar
bazasiga kirish va uni o'zgartirish huquqlarini cheklash, o'zgarishlarni
kuzatish va ma'lumotlar bazasida qayta tiklash imkoniyatlarini ta'minlaydi.
4.
Monitoring va siyosatlar:
Ma'lumotlar tahlili dasturlari xavfsizlikni
ta'minlash uchun monitoring vositalaridan foydalanadi, bu esa ma'lumotlar
bazasida yuzaga kelgan anomaliyalarni aniqlash va xavfsizlik yo'lini
ta'minlashga yordam beradi. Ayniqsa, maxfiylik siyosatlarini (privacy
policies) amalga oshirish ham juda muhimdir.
5.
Yangilanishlar va to'liqroq ta'minot:
Ma'lumotlar tahlili dasturlari
doimiy yangilanishlar va xavfsizlik bo'yicha ta'minotlarini yangilash uchun
to'liqroq monitoring va yangilanishlardan foydalanadi.
Ma'lumotlar tahlili dasturlari va vositalari xavfsizligi tizim bo'yicha eng
muhim muammolar bilan shug'ullanadi. Ular foydalanuvchilar uchun
maxfiylikni ta'minlash va ma'lumotlarni himoyalashda qo'llaniladi. Bunday
vositalarning xavfsizlik sohasida rivojlanishiga, ularga ishonch hosil qilish va
dastur ishlatuvchilari uchun kerakli xavfsizlik usullarini o'rganish muhimdir.

---

Statistik ma'lumotlariga ko'ra, barcha boshqa vositalar turlari xavfsizligi
uchun ham talab qilinadi. Yangi ma'lumotlarni olish va o'zlarini xavfsiz qilish
uchun qo'llaniladigan ma'lumotlar qo'shimcha tashkilotlar va ma'lumotlarni
muhafaza qilishning yangi usullarini taqdim etish, bu sohada katta
rivojlanishni davom ettiradi.
Dasturiy vositalarning xavfsizligiga oid so'nggi ma'lumotlar tahlili ko'rib
chiqishimizda, bugungi kunda xavfsizlik vositalari uchun o'z-o'zini ta'limga
olish va muhokama qilish uchun imkoniyatlar mavjud.Bu shuni anglatadi,ki
xavfsizlikga bo'lgan talablar va ularni bajargan xavfsizlik usullari ham
muhim masalalaridan biri bo'lib, hozirgi davrda kompyuter tarmoqlari va
internet xizmatlari o'zining ta'siri va o'ziga xos xavfsizlik muammolari
mavjud.
Statistik ma'lumotlar, dasturiy vositalar orqali himoyalanganida, maxfiylik,
ma'lumotlarni himoya qilish va foydalanuvchilarning ma'lumotlarini
himoyalashga muhim ahamiyat beriladi. Bu ma'lumotlar odatda shaxsiy
ma'lumotlar, kompaniya ma'lumotlari yoki o'zgaruvchan ma'lumotlarni o'z
ichiga oladi.
Statistik ma'lumotlar xavfsizligi muhim qo'llanilish bo'lgan bo'lib, ularni
himoyalash quyidagi yo'llarda amalga oshiriladi:
1.
Shifrlash:
Statistik ma'lumotlar shifrlanishi juda muhim. Ularning
himoyalash uchun endi-to'la boshqaruv tizimlarida, algoritmlarda yoki
dasturiy vositalarda ma'lumotlarni shifrlash keng qo'llaniladi.
2.