Transport logistikasi

Misol № 15.

---

169 
- ABC va XYZ-analiz masalasi 
1-Masala
. Bozordagi mavqyeini mustahkamlash uchun kompaniya 
rahbariyati 
savdo 
assortimentini 
kengaytirishga 
qaror 
qildi. 
Kompaniyada qoʻshimcha mahsulot resurslarini kreditlash uchun zarur 
boʻlgan bepul moliyaviy resurslar yoʻq. Logistika xizmati zahiralarda 
yoʻqotilgan mablagʻ miqdorini kamaytirish maqsadida inventarizatsiyani 
nazorat qilishni kuchaytirish vazifasini yukladi. Assortimentni ABC va 
XYZ-analiz
 
usullari boʻyicha tahlil qilish kerak, natijada assortiment 
pozisiyalari guruhlarga boʻlinishi va inventarizasiyani boshqarish 
boʻyicha tegishli tavsiyalarni shakllantirish kerak. 
Demak, ABC va XYZ-analizning maqsadi har bir nomdagi 
(assortimentdagi) mahsulot zahirasini va vaqtini hamda buyurtmalarni 
bajarish 
hajmini 
boshqarish 
masalalarida 
zahiralarning 
asosiy 
kategoriyalarini ajratish va ularni boshqarishdan iboratdir.
Bajarish uchun koʻrsatmalar. 
Metodning mohiyati shundaki, butun zahira nomenklaturasini 
korxona faoliyatini tashkillashtirish uchun muhimligi boʻyicha uchta A, 
B va C kategoriyalarga guruhlashdan iborat. Bunda zahira 
kategoriyalarining ulushi turlicha boʻlishi mumkin (ABC
-
metodni 
qoʻllash metodologiyasiga bogʻliq).
Umumiy holda ABC
-
metodi ushbu amallar bajarilishini taqazo 
etadi: 
1. Har bir mahsulotning korxona umumiy zahirasidagi ulushini 
hisoblash; 
2. Zahiralarni ularning ulushlari kamayish tartibida saralash; 
3.Tartiblangan roʻyxatda oʻsuvchi yakuniy oʻrinlar ulushlarini 
hisoblash; 
4. Aniqlangan ulushlarga bogʻliq ravishda zahiralarni ABC 
kategoriyalarga ajratish.
 
Jadval 13. 2. Topshiriqni bajarish uchun berilgan qiymatlar