29
29
28
FOYDANING AHAMIYATI VA UNI
KO‘PAYTIRISH USULLARI
Bozor iqtisodiyoti sharoitida foyda firma faoliyatini
baholovchi va o‘lchovchi muhim iqtisodiy ko‘rsatkich
hisoblanadi. Tadbirkorlik bilan shug‘ullanishning asosiy
maqsadlaridan biri — bu foyda olish ekanligini eslatishning
o‘zi kifoya. Foydani tadbirkorning tavakkalchilik qilib,
o‘z mablag‘ini ishga solgani uchun berilgan mukofot deb
atash mumkin. Ikkinchi tomondan, foyda korxonaning o‘ziga xos “termometri”
vazifasini o‘taydi. Korxona katta miqdorda foyda olyaptimi, demak, korxona
“sog‘lom”, yaxshi ishlayapti. Korxona zarar ko‘ryaptimi, demak, “ishlar chatoq”.
Uchinchi tomondan, foyda nimani, qancha va qanday ishlab chiqarish kerakligini
ham ko‘rsatadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida nima ko‘proq foyda keltirsa, shu narsa
6- MAVZU
YALPI DAROMAD, FOYDA VA ZARAR
Yalpi daromad
TR
=
p
.
q
Foyda
P
=
TR
—
TC
Formula
YALPI DAROMAD, FOYDA VA ZARAR
Korxonaning yoki biror shaxsning ma’lum vaqt davomida tovar va xizmatlarini
sotishdan qo‘lga kiritgan jami pul tushumi —
yalpi daromad
deb yuritiladi va
TR
harflari (inglizcha “total revenue” (yalpi daromad) iborasining bosh harflari) bilan
belgilanadi. Agar sotilgan tovar miqdori (
q) va bitta tovarning o‘rtacha sotuv narxi
(
p) ma’lum bo‘lsa, yalpi daromad quyidagicha topiladi:
Dostları ilə paylaş: 
