8 – laboratoriya ishi Mavzu: Marshrutizatorlarda nat/pat texnologiyasini sozlash Ishdan maqsad

2 topshiriq bo`yicha laboratoriya ishini bajarish tartibi 
Quyidagi topologiya bo‘yicha tarmoq quramiz (8-rasm): 

---

103 
9.8-rasm. SYSLOG server o‘rnatilgan tarmoq topologiyasi 
Router0 (R1) va Router1 (R2) da SYSLOG serverga loglarni yozib 
qo‘yishni konfiguratsiya qilamiz va loglash darajasini ko‘‘rsatamiz: 
Router0 uchun: 
R1(config)#logging host 200.200.200.11 
R1(config)#logging trap debugging 
Router1 uchun: 
R2(config)#logging host 200.200.200.11 
R2(config)#logging trap debugging 
Routerlarni ayrim intefeyslarini o‘chirib/yoqib, so‘ng SYSLOG serverdagi 
log yozuvlarni tekshiramiz (9-rasm): 
9.9-rasm. SYSLOG serveriga log fayllarni yozilishi tarmoq topologiyasi 
4. Hisobot tarkibi: 
Hisobotda quyidagilar keltirilishi lozim: 
- Ishning nomi va maqsadi. 

---

104 
- Ishni bajarilganligini ko‘rsatuvchi ―screen shot‖ lar. 
- Ishning natijasi. 
- Nazorat savollariga qisqacha javoblar.
 
5. Nazorat savollari 
1. SCP protokolining vazifasi nimadan iborat. 
2. SCP protokolining ishlash tamoyillarini tushintiring. 
3. SNMP protokolining vazifasi nimadan iborat. 
4. SNMP protokolining ishlash tamoyillarini tushintiring. 
5. Loglar (logs) nima uchun ishlatiladi? 
6. Loglash darajalari haqida ma‘lumot bering. 
10-laboratoriya ishi 
MAvzu: AAA serverda autentifikatsiya rejimini sozlash (RADIUS, 
TACACS+) 
Ishdan 
maqsad: 
Ma‘lumot uzatish tarmoqlarida autentifikatsiya, 
avtorizatsiya va hisobga olish protokollarini sozlash, hamda amaliy ko‘nikmaga 
ega bo‘lish. 
Topshiriq 
Bu ishda quyidagilar zarur: 
- 10.1-rasmda keltirilgan sxemaga muvofiq tarmoqning modelini qurish; 

---

105 
10.1- rasm. Tadqiq qilinayotgan tarmoq tuzilishi 

AAA-serverni kompyuter va marshrutizatorga ulanishi ta‘minlanadigan 
tarzda sozlashni o‘rnatish.

Serverda ro‗yxatga olish yozuvlari qayt etilishi kerak; 

marshrutizatorlarda AAA-mijozni sozlash; 

noto‗g‗ri foydalanuvchi paroli yoki nomidan foydalanish bilan Telnet 
orqali marshrutizatorga ulana olishga urinish; 

to‗g‗ri foydalanuvchi paroli yoki nomidan foydalanish bilan Telnet 
orqali marshrutizatorga ulana olishga urinish.