Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin
Yüklə 1,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Redaktor:
t.e.d., prof. İsmayılov İ.S. Təqdim olunmuş dərs vəsaiti ürək-damar sisteminin aktual sahələrindən olan aortanın xəstəliklərinin problemlərinə həsr olunmuşdur. Vəsaitdə aortanın müxtəlif xəstəliklərinin etiopatogenezi, təsnifatı, klinikası, müalicə üsulları haqqında ətraflı məlumat verilir. Dərs vəsaiti kardioloqlar, terapevtlər, ailə həkimi və tibb universitetinin tələbələri üçün nəzərdə tutulmuşdur. 3 XÜLASƏ Aortanın kəskin və xroniki xəstəlikləri,onun travma nəticəsində zədələnmələri,müasir diaqnostika üsullarının və müalicə metodlarının mövcudluğu ilə əlaqədar daha çox diqqət çəkməkdədir. Aorta anevriz- masının proqressivləşmə sürətini, həmçinin onun cırılmasını yanaşı gedən xəstəliklər:arterial hipertoniya və birləşdirici toxumanın xəstəlikləri sürətləndirə bilir. Anevrizmanın anatomik yerləşməsindən asılı olmayaraq onları vaxtında müalicə etmək lazımdır. Kəskin aortal sindrom (yeni termin olub,kəskin laylanan anevrizma, intramural hematoma və aortanın penetrasiyaedici xorasını özündə əks etdirir) aorta divarına mikroqansızmalarla başlaya bilər.Bu isə sonradan aortanın genişlənməsinə, intramural qansızmalara, laylanmasına və aortanın cırılmasına səbəb olur.Güman edilir ki, uzun müddət mövcud olan arterial hipertoniya və birləşdirici toxuma xəstəlikləri yuxarıda sadalanan dəyişikliklərin yaranmasına səbəb ola bilər.Eyni zamanda həm qalxan aortanın, həm də aorta qövsünün proksimal hissəsinin kəskin,həm də xroniki xəstəliklərinin müalicəsi zamanı hələ də ümumi qəbul edilmiş cərrahi üsullara üstünlük verilir. Enən aortanın və qarın aortasının xəstəliklərinin müalicəsində isə son illər yeni damar daxili üsullar təklif edilmişdir. Bundan əlavə, aorta qövsünün xəstəliklərinin müalicəsində nəticələrin yüksək olması məqsədi ilə kompleks yanaşma təklif olunmuşdur,yəni-stent-qraftın implantasiyası ilə əsas damarın cərrahi aralanması nəzərədə tutulmuşdur. Həyat üçün təhlükə yaradan aortanın ağır zədələnmələri, xüsusilə,enən aortanın zədələnməsi damar daxili stent-qraftın yeridilməsinə göstəriş hesab edilir. Beləliklə,hal-hazırda aortanın kliniki patologiyasında yeni bir sahənin: keyfiyyətli, müştərək olmaqla, diaqnostik və müalicəvi ya- naşmaların birgə tədqiqatlarının aparılmasına ehtiyac duyulur. Bunun üçün,xüsusi intensiv terapiyanın təşkil edilməsi məqsədəuyğun olardı və nəticə etibarı ilə,bu da döş qəfəsindəki ağrıların differensial diaqnostikasının dürüstləşdirilməsinə imkan vermiş olardı. Təqdim olunan dərs vəsaiti tibb universitetində müalicə ixtisası üzrə təhsil alan yuxarı kurs tələbələri və daxili xəstəliklər fənninin tədrisi ilə məşğul olan müəllimlər tərəfindən istifadə oluna bilər. Vəsaitdən təcrübi sahədə çalışan müalicə həkimləri də faydalana bilər. |