Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

3.1.10. Transport
XIX asrga borib Ispaniyaning katta qismida transport harakat juda qiyin 
kechdi. Daryolar tashish uchun yetarlicha emas edi va ko'plab tog' tizmalari 
quruqlikda sayohat qilish uchun katta to'siqlar yaratdi. Temir yo'l qurilishida vaziyat 
yaxshilandi. Birinchi tarmoq Barselona va Mataro o'rtasidagi 1848 yilda, uch yil 
o'tib ikkinchisi Madrid va Aranjes o'rtasida qurilgan. Ispaniya hukumati yirik 
subsidiyalar va boshqa yordam ko'rsatgan bo'lsada, temir yo'llarning aksariyat qismi 
xorijiy 
sarmoyadorlar 
tomonidan 
qurildi. 
19-asrning 
oxirida, 
frantsiyalik 
sarmoyadorlarning ikkita guruhi Ispaniya temir yo'llarining to'rtdan besh qismini 
nazorat qilgan. Uzoq muddatli investitsiya dasturini e'lon qildi, uning asosiy 
maqsadi superspeed poezdlari, Alta Velocidad Española (AVE) ning joriy qilinishi 
edi. "Sevilya-Madrid" ko'rgazmasida birinchi marta ishlatilgan ushbu yuqori 
tezlikda harakatlanuvchi poyezdlar "Sevilya" dan Madridga uch soatdan kamroq 
vaqt sarflagan. Madrid va Barselona o'rtasida AVE poezdi yo'nalishi 2008 yilda 
ochilgan
153
. 
Zamonaviy yo'l tarmog'ining qurilishi temir yo'llarning qurilishi bilan 
yakunlandi va asosan XX asrning ikkinchi yarmida amalga oshirildi. Birinchi 
avtomagistral 1967 yilda boshlangan. Temir yo'llar kabi, yo'l tizimi ham radialdir. 
153
 
https://www.britannica.com/search?query=spain+transport+system

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 281 - 
Ispaniya yo'llaridagi qatnov 20-asrning oxirida sezilarli darajada oshdi va 
avtoulovlar harakati shahar ko'chalarida keskin og'irlashdi. Chunki, avtomobil soni 
keskin oshib borishi edi. Bunga javoban, 90-yillar va 21-asrning boshlarida 
markaziy hukumatlar mamlakatni deyarli to'liq yo'llar tarmog'i bilan qoplash 
rejalarini ishlab chiqdi. Ularning ayrimlari xususiy investitsiyalar hisobiga 
moliyalashtirildi va avtomagistralni moliyalashtirish uchun pulli tizim taklif etildi.