Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

Mulkni ro’yxatdan o’tkazish (daraja) 
97 
DTF bali (0-100) 
61.57 
Jarayonlar (soni) 
7 
Vaqt (kun) 
24 
Qiymat (mulk qiymati %) 
5.7 
Yer ma‘muriyati sifat indeksi (0-30) 
12.5 
 
Soliq to’lash(daraja) 
137 
DTF bali (0-100) 
60.43 
To‘lovlar (bir yil uchun soni) 
33 
Vaqt (bir yil uchun soatda) 
411 
Umumiy soliq va ajratmalar (foyda%) 23.7 
Manba :
 Jahon Bank i Guruhining hisoboti,A World Bank Group Flagship Report, Doing Business 2018, 156-bet. 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 659 - 
4.11.14. Turizm
Bosniya va Gertsegovina turizm sanoati mamlakat iqtisodiyotida tez 
rivojlanayotgan sohadir. Sayyohlik muhiti muntazam ravishda faol sayyohlik 
(Promotion) tizimi bilan rivojlanmoqda. Mamlakatda 1995 yildan 2000 yilgacha 
bo'lgan davrda sayyohlar soni o'rtacha 24 foizga o'sdi. 2007 yilga kelib Yevropa 
mintaqasining mustahkam rivojlanishi Janubiy va O'rta yer dengizi havzasining 
kuchli ta'siriga (7%)ga to'g'ri keladi. 2013 yilda Butunjahon Iqtisodiy Forumi 
o'zining Sayohat va Turizm Rivojlanishi bo'yicha Hisobotida Bosniya va 
Gertsegovina sayyohlarga nisbatan dunyodagi sakkizinchi do'st hamroh bo'lganini 
e'lon qildi.
2015 yilda Bosniya va Gertsegovina 1 mln. kishidan oshib ketdi va 2016 yilga 
borib, 1,128,530 kishiga (11,6%) qayd etildi. Sayyohlarning 67,6% va kechki turar 
joylarning 69% xorijiy davlatlardan kelganlar hisobiga to‘g‘ri kelmoqda. Jahon 
sayyohlik tashkilotining ma‘lumotlariga ko'ra, Bosniya va Gertsegovina 1995 yildan 
2020 yilgacha dunyodagi turizmning uchinchi eng yuqori o'sish ko'rsatkichiga ega 
bo'ladi. 2016 yilda asosiy yuboruvchi davlatlar Xorvatiya (11%, 11,9%), Serbiya 
(8,9%, 8,4%), Turkiya (10,7%, 8,0%), Sloveniya (6,5%, 6,0%) va Italiya (5,4% %, 
kelayotganlar soni 6,5%). Bundan tashqari, har yili 1 milliondan ziyod kishi 
MeĎugorjega tashrif buyuradi. 
Lonely Planet sayohati qo'llanma seriyasi Saraybosnoni dunyodagi 43-chi eng 
yaxshi shahar deb atadi. 2009 yil dekabr oyida Saraybosnoni 2010-yilda ilk o'nta 
shaharlardan biri sifatida tanitdi. Sarayevo, Dubrovnik 59-o‘rin, Ljubljana 84, Bled-
90, Zagreb-125 va Belgrad-143larda, Saraybosna, Afina, Gretsiya ortidagi Bolqon 
yarim orolida eng yaxshi shaharni egallab kelmoqda.
Saroyevoda turizm yo‘nalishlari asosan tarixiy, diniy va madaniy jihatlarga 
qaratilgan. So'nggi yillarda sarmoyalar chakana savdo sohasida qimmatbaho taklif 
bilan mashhur bo'lgan xarid qilish shahari bo'ldi. U 1984 yilgi Qishki Olimpiya 
o'yinlariga mezbonlik qildi, u o'sha vaqtda eng katta qishki o'yinlar (sportchilar va 
ommaviy axborot vositalari jihatidan) maskani hsoblandi. 

---