XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI - 911 - bashorat qilinmoqda
594
. Yangi Zelandiya 1995 yil 1 yanvarda Butunjahon Savdo
Tashkilotiga a‘zo bo‘lgan
595
.
Mamlakatning o‘ziga xoslaigi shundan iboratki, Maori Aotearoa, Janubiy
Tinch okeanidagi orol davlati, Polineziyaning janubi-g'arbiy qismida, jahon
bozorlaridan deyarli uzilgan, aholi yashash tarzining judayam yuqoriligi va yashash
uchun eng so'nggi hududlardan biri bo'lib, Avstraliyaning eng yaqin qo'shnisi,
taxminan 1600 km janubi-sharqda joylashgan. Mamlakat ikki asosiy orolni -
shimoliy va janubiy orollardan iborat bo'lib, ularning ba'zilari asosiy guruhdan
yuzlab kilometr uzoqlikda joylashgan. Poytaxt Vellinqton va Ouklandning eng yirik
shaharlari; ikkalasi ham Shimoliy orolida joylashgan. Yangi Zelandiya Tinch
okeanining Tokelau orollari guruhini boshqaradi va Antarktida qit'asining bir
qismini da'vo qiladi.
Mamlakat milliy iqtisodiyoti Avstraliya bilan juda yaqin savdo-iqtisodiy
munosabatlari bilan chambarchas bog'liq bo‘lib, "Ijtimoiy taraqqiyot indeksi"
bo‘yicha dunyoda birinchi o'rinda turadi. Unda asosiy insoniy ehtiyojlar, farovonlik
asoslari va fuqarolar uchun qulay imkoniyatlar yaratilgan. 1970-yilgi inqirozidan
oldin G'arbiy Yevropaning boshqa ko'plab davlatlardan ustun bo'lgan Yangi
Zelandiya
daromadlari
nisbiy
darajada
pasaydi.
Natijada,
qashshoqlikda
yashayotgan Yangi Zelandiyaliklarning soni ortdi va daromadlardagi tengsizliklar
keskin o'sdi.
So'nggi 30 yil mobaynida iqtisodiyot OECD da eng ko'p tartibga solinadigan,
eng erkin bozorga asoslangan iqtisodga ega bo'lgan mamlakatlardan biriga aylandi.
Tuproq unumdorligi va yaxshi rivojlangan sharoitlari murakkab fermerlik usullari
va ilg'or qishloq xo'jaligi texnologiyalari bilan birgalikda o'rmonchilik va
bog'dorchilik faoliyati uchun ideal muhit yaratildi. Yangi tovarlar tarkibi bo‘yicha
eksportining deyarli yarmi va dunyodagi yetakchi besh sut eksportchi mamlakatidan
biriga aylandi.
594 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 595 https://www.wto.org/english/thewto_e/countries_e/new_zealand_e.htm