Raqobat ustunligini tanlashni ikkita holat belgilab beradi Birinchisi – firma faoliyat
ko’rsatayotgan tarmoqning tuzilishi
Ikkinchi – bu firma tarmoq
doirasida egallagan (pozisiya)
Turli
tarmoqlardagi
raqobat
mohiyatan
bir-biridan
keskin
farqlanadi va turli tarmoqlarda uzoq
muddat davomida foyda olish
ehtimoli bir xil emas
Ba’zi
pozisiyalar
tarmoqdagi
o’rtacha foydalilikdan qat’iy nazar,
boshqalariga qaraganda foydaliroq.
Bu holatlardan har biri o’z-o’zicha
strategiyani tanlab olish uchun
etarli emas
229
kichik biznesning davlat tomonidan faol qo‘llab-quvvatlanishi;
mamlakat iqtisodiyoti faoliyat ko‘rsatishining sifatli huquqiy tartibga
solinishi;
jamiyat va bozorlarning ochiqligi;
mamlakat iqtisodiyotini boshqarishning yuqori ilmiy darajasi;
standartlashtirish va sertifikatlash milliy tizimining xalqaro tizim bilan
uyg‘unlashuvi;
fan va innovatsiya faoliyatining davlat tomonidan tegishlicha qo‘llab-
quvvatlanishi;
mamlakatni boshqarishni axborot bilan ta’minlashning yuqori sifati;
mamlakat ichida va jahon hamjamiyati doirasida integratsiyalashuvning
yuqori darajasi;
mamlakatda past soliq stavkalari;
qulay va arzon resurslarning mavjudligi;
mamlakatda boshqaruv kadrlarini tayyorlash va qayta tayyorlashning sifatli
tizimi va boshqalar.
Tarmoq (firma)ning ichki raqobat ustunliklariga quyidagilar kiradi:
tovarga bo‘lgan yuqori zhtiyoj;
jamlash, ixtisoslashuv va kooperatsiyaning optimal darajasi;
boshqaruvning yuqori sifatli axborot va me’yoriy-uslubiy asosi;
etkazib beruvchilarning raqobatbardoshligi;
sifatli xomashyo va boshqa resurslardan foydalanish imkoniyatining
mavjudligi;
resurslardan foydalanish samaradorligini optimallashtirish ishlarining
bajarilishi;
tub yangiliklarning yuqori darajasi (patentlangan tovar, texnologiyalar,
axborot tizimlari va h.k.);
menejerlarning raqobatbardoshligi;
tovarning eksklyuzivligi;
230
ko‘p ilm talab qiluvchi tovarlar eksportining yuqori ulushi;
raqobatbardosh tashkilotlar va tovarlarning yuqori salmog‘i va boshqalar.