16.1-chizm a. Boshqaruv ob yek ti va subyekti.
Shunday qilib, ishlab chiqarishni boshqarish — ishchilami
boshqarishdan iborat b o ‘lib, ular o ‘z navbatida
m ehnat vositalarini
boshqaradilar. Odam larni boshqarish ishlab chiqarishda ularning
m unosabatlariga ham ta ’sir k o ‘rsatishdir.
Iqtisodiy faoliyat ishlab chiqarishdan boshlanadi. Har qanday
ishlab chiqarishda ikki om il — shaxsiy-insoniy
omil va moddiy-
ashyoviy omil ishtirok etadi.
Chunonchi:
Bunda: / — ishchi kuchi (shaxsiy-insoniy omil);
IChv
— ishlab chiqarish vositalari (mehnat predm etlari, y a ’ni
xom ashyo, ma teriallar va m ehnat qurollari, y a ’ni mashina, asbob-
uskunalar, oMchash, hisoblash asboblari va h.k.).
ICh — ishlab chiqarish jarayoni; T —
taqsim ot; A —
yirboshlash; I — iste’mol.
Ishlab chiqarish jaray o n id a mahsulot yaratiladi va u taqsimot,
ayirboshlash orqali iste’m ol qilish bilan tugallanadi.
Ishlab chiqarish
m uhitida boshqarish faoliyatining asosiy m aqsadi — bu ishlab
chiqarish samaradorligini oshirish vayuqori foyda olishdir.
268
Demak, ishlab chiqarishni
boshqarish bevosita ish lab
chiqarish jarayoniga ta ’sir qiluvchi tashqi va ichki om illam i
boshqarish jarayonlarini o ‘z ichiga oladi.
16.2. Operatsion menejment va uning vazifalari
1750-yildan oldin.
Bu davrda ishlab chiqarish hozirgidan
tubdan farq qilar edi. K o‘pgina
h unarm andlar uyida ishlar, sh u n in g
uchun kottedj tizim i yoki kottedj sanoati deb yuritilar edi. U m um an
olganda, sanoat revolutsiyasiga qadar ishlab chiqarishning 3 ta b el-
gisi bor edi: 1. Ishlab chiqaruvchi va iste ’m olchi
orasida bev o sita
bog‘liqlikning m avjudligi; 2. K ichik m exanizatsiya; 3. H unarm and-
chilik, q o ‘lda yasalgan va individual m ahsulotni ishlab chiqarish.
Dostları ilə paylaş: 
