to‘ppa-to‘g‘ri usulda bajarilganda yuk aylanishlari
katta bo‘gan puntlarda joylashgan yuk bekatlarida (gas) ko‘proq rivojlanish bo‘ladi
(ishlab chiqarish
Markazlari temir yo‘l stansiyalari, sanoat,daryo va dengiz bandargohlari va
hokazo); bu yerda yuqorida ko‘rsatilgan barcha ishlar majmuasi bajariladi.
Yo‘nalishdagi yuk bekatlari (gas) –esa asosan o‘tayotgan avtopoyezdlarni
saqlash, txk va taminlash, haydovchilarga maishiy hizmat ko‘rsatish(dam
olish,ovqatlanish);
Tijorat ishlari kichik hajmda bajariladi va yuk bekati (gas) joylash gan
manzilga kelgan va u yerdan jo‘natiladigan mahalliy yuklarni qabul qilish va
jo‘natish ishlarini o‘z zimmasiga oladi. Bu turdagi yuk bekat (gas) larni trassa
bo‘yicha joylashtirish va rivojlantirish–tranzit yuklarni tashishga xizmat qiladigan
avtopoyezdlarning o‘rganilgan ish tartibiga bog‘liq bo‘ladi.
Harakatni tashkil qilishda qanotli tortish usuli - harakatni tashki qilishda
qanotli tortish tizimi bo‘yicha avtomobil yo‘nalishi uchastkalarga bo‘linadi, aksariyat
hollarda bu ikkita qanotga bo‘linadi. Odatda ukkita qanotlarning birlashish joyida yuk
bekatlari va ularni ta’minlovchi avtotransport korxonalari joylashtiriladi, lekin
qatnovi ko‘p bo‘lgan joylarda
Bitta qanotga bitta yuk bekati ham joylashtirilishi mumkin.
Bu tizimda qilinadigan ishlarning hajmi odatda joylardagi yuk aylanishiga qarab
belgilanadi.bu holatda yuk bekatlari ichida to‘g‘ri harakat avtoyo‘nalish dagi tog‘ri
harakatli printsip bo‘yicha avtoyo‘nalish ishini tashkil qilishdan farq qiladi. Yuk
bekati joylardagi yuk aylanishi bo‘yicha transport ekspeditsiya ishlarini,
manyovrlarini bajaradi. O‘z uchastkasida avtopoezdlariga yuklash –tushirish ishlarini
tashkil qiladi. Avtopoezdlarni almashtirish ishlarini bajaradi, o‘z hududida
qanotlarning birlashgan joyida qo‘shni qanotlarning ishini ham bajaradi.
Avtopoezdlarning ishlarini ikkinchi qo‘shni yuk bekati xodimlari ishtirokida
almashtirish punktlarining xodimlari bajaradi. Yechiladigan va ulanadigan yarim
tirkamalarni ham, ularning texnik holatini ham o‘rganadi.
Har qaysi yuk bekati va almashtirish punktida katta bo‘lmagan texnik yordam
punkti bo‘lishi lozim. Birlashgan almashtirish punktlarida haydovchilarga katta
muddatli dam olish talab qilinmayda, ularda qisqa muddatli dam olish xonalari va
oshxonalar tashkil qilinadi. Avtomobil stansiyasining avtomobil yo‘nalishi trassasida
joylashgan joyig‘a va uning vazifasiga, bajaradigan ish hajmi va turiga, avtomobil
transportining mahalliy va tranzit
566
Oqimlariga,yani kelayotgan va ketayotgan avtopoyezdlar,manyovr ishlar soniga
qarab yuk bekatlari (gas) –yuqorida ko‘rsatilgan barcha ishlarni, yoki, ularning
ba’zilarini bajaradi.