Odam genetikasi
Yüklə 40 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- _ Qarindosh urug orasidagi nflcoh — Bolalar va ulaming tug‘i Kshidagi ketma-kefflc — Bir yoshgacha nobod bo’lgan
- Egizaklar metodu
|
—Ayol
-E rk ak D t O — Har xfl.tuxumda ( ~ \ j~~| rivojlangan egjzaklar f*~~| —. Bir xfl tuxumda rivojlangan egizaklar K1 1 1--- О — Nflcoh 1 1------ О — Norasmiy nflcoh [ | _ Qarindosh urug' orasidagi nflcoh — Bolalar va ulaming tug‘i Kshidagi ketma-kefflc — Bir yoshgacha nobod bo’lgan ^ - 0 ‘liktugilgan -T ibbiy abort — Bola tashlash —Farzandsiz nflcoh Л T — Tekshirilayotgan belgini tashuvchi (geterozigota) — Majruhbola — Tekshirilayotgan belgiga ega proband 1-rasm. Shajara tuzishda qo ‘llaniladigan genetik ramziy belgilar. 12 1 II Ъ i 5 • 2-rasm. Autosom dominant belgi (barmoqlaming qisqa bo ‘lishi)ning shajara bo yicha irsiylanishi. Autosomadagi dominant gen ta’sirida rivojlanadigan belgining ir siylanishi 2-rasmda ifodalangan. Retsessiv genlar bilan bog‘liq belgilaming irsiylanishi shajarasini tuzish birmuncha murakkabdir. Ota-ona retsessiv belgi bo‘yicha getero zigota bo‘Isa, u holda naslda 0,25 yoki 25% gomozigota farzandlarda mazkur kasallik fenotipda namoyon boiadi. Oilalarda bolalar 4 ta emas, 2 ta tug‘ilgan holda uni fenotip bo‘yicha aniqlash mushkul boiadi. Egizaklar metodu Egizaklar deyilganda, bir onadan bir vaqt da tug‘ilgan farzandlar tushuniladi. Ular paydo boiishi bo‘yicha monozigota va dizigota xillarga ajraladilar. Odatda, bir zigotadan paydo boigan egizaklar monozigotalar deb nomlanadi. Monozigo- talaming paydo boiish mexanizmi variantlari 3-rasmda ifodalangan. Zigotaning (yunoncha zigote - tuxum va urug‘ hujayralaming qo‘shilishidan hosil boigan) ilk bor boiinishida monozigota (yunon cha menos - bitta) egizaklaming rivojlanishi haligacha nomaium boiib qolmoqda. Uning genotipga bogiiqligi aniqlanmagan boisada, lekin u sitoplazmatik irsiylanish orqali onadan qizga o‘tadi, degan taxminlar bor. Egizaklaming paydo boiishiga onaning yoshi ta’sir ko‘rsatish ehtimoli bor. Chunki, ayrim oilalarda onaning yoshi ulg‘aygan sari egizaklaming tug‘ilish miqdori ortishiga oid ma’lumotlar to‘plangan. Ehtimol, ona yoshining ortishi bilan gonadotropik gormonning < 5 * H V 13 ko‘payish darajasi yuz beradi, bu o‘z navbatida poliovulyatsiyaga (yunoncha poly - ko‘p, ovum - tuxum) sababchi boiadi. Tabiiydirki, monozigota egizaklar genetik jihatdan o‘xshash hamda bir jinsli, ya’ni o‘g‘il yo qiz bolalar boiadilar. Monozigotalaming ayrimlari g‘ayritabiiy ko‘rinishda ikki boshli yoki tanasining m aium qismi bo‘yicha bir-birlari bilan qo‘shilgan holda boiadilar. 1811-yili Tailandning Siam qishlogida tugilgan Chang va Eng o‘z tanalarini ayrim qismi orqali qo‘shilgan boiib 63 yil birgalikda hayot kechirdilar. Ular opa-singillarga uylangan boiib, Chang 12, Eng 10 bolaning otasi boiganlar. 1874-yili Chang o‘pka shamollashidan oigan boisa. 2 soatdan so‘ng soppa-sog‘ Eng ham hayotdan ko‘z yumgan. Yüklə 40 Kb. Dostları ilə paylaş:
|