Фирузя мяммядли
Yüklə 3,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Сечилмиш ясярляри lX
|
DüĢüncə sarayının,
Otaqları boş daha. Mənə əlvida deyən, Ümidlər sərxoş daha. Uçulub söz sabahına Gedən körpülərim mənim. Söz macalı verib mənə Tanrıdan səda gəlmişəm. BənövĢə dodağı qaçır torpağın, Səbrimin ətəyilə Gözümü sildim, yetər. At zamanın sənə düşən küncünə. Poetik nitq üçün olduqca xarakterik olan belə nümunələr şairin fərdi yaradıcılıq üslubunun 581 Сечилмиш ясярляри lX göstəricilərindən olmaqla, həm də bədii dil sahəsindəki söz və ifadə yaratma uğurlardan xəbər verir. Hələlik okkozional səviyyədə qalsa da, «düşüncə sarayı», «söz sabahı» «söz macalı», «yerin bənövşə dodağı», «səbrimin ətəyi», «zamanın küncü», «əzabımın gözləri», «qumlara yaz hirsini» və s. kimi saysız obrazlı ifadələr öz assosiasiya imkanı ilə şairin söz və ifadə yaratma potensialının dərin qatlarından xəbər verir. Ümumiyyətlə götürdükdə isə istər lipqvistik, istərsə də okkazional neologizmlərin yaranmasında dil qanunlarından kənar heç nə yoxdur. Başlıca fərq ondan ibarətdir ki, linqvistik neologizmlərin ümumxalq dilinə daxil olma imkanları daha çoxdur. Fərdi neologizmlərdə isə bu imkan aşağı səviyyədədir. Hər halda, istər linqvistik və istərsə də okkazional neologizmlər dildə yeni yaranan vahidlər kimi maraqlıdır. Həqiqətən də Azərbaycan yazıçılarının düzəltdiyi bir çox neologizmlər üslubi məqsədlə yanaşı, dildə məna təravəti ilə diqqəti cəlb edir və lüğət tərkibinin zənginləşməsinə təsir göstərir. Ümumdil neologizmləri bilavasitə alınma sözü əvəz edir, tamhüquqlu vahid kimi, ədəbi dildə onun yerində işlədilir. Okkazional neologizmlər isə ədəbi dildən alınma sözü sıxışdırıb çıxara bilmir, əksinə, həmin sözlə birlikdə dilin leksik-semantik potensialını genişləndirən sinonim cərgə əmələ |