Microsoft Word who-aims final report azerb 04 2008. doc

SİYASƏT

 

VƏ

 

QANUNVERİCİLİK

 

STRUKTURU 

 

Siyasət, planlar və qanunvericilik 

 

Psixi sağlamlıq xidmətlərinin gələcək inkişaf istiqamətlərinin aydın  şəkildə 

göstərildiyi  ayrıca bir sənədin mövcud olmaması ölkədə psixi sağlamlıq siyasətinin 

olmadığına dəlalət edir. Ölkədə həm psixi sağlamlıq planı, həm də fövqəladə hallar/ 

fəlakətlər üçün psixi sağlamlıqla bağlı hazırlıq planı mövcud deyildir. 

 

Psixi sağlamlıqla bağlı qanunvericilik sənədlərinin ilk hissəsi 2001-ci ildə qüvvəyə 

minmişdir və hal-hazırda bu, psixiatriya xidmətlərinin təmin edilməsi  şərtlərini        

nizamlayan yeganə hüquqi aktdır. Bu qanun əsasən aşağıdakı komponentlərə 

yönəlmişdir: 

1.

 

Psixiatriya xidmətlərindən, o cümlədən  ən az məhdudiyyətlərlə müşayiət      

olunan xidmətlərdən istifadə imkanı; 

2.

 

Psixiatriya xidmətləri istehlakçıları, onların ailə üzvləri və digər xidmət 

istifadəçilərinin hüquqları; 

3.

 

Psixi xəstəliyi olan şəxslər üçün səlahiyyət, fəaliyyət qabiliyyəti, qəyyumluqla 

bağlı məsələlər; 

4.

 

Könüllü, könüllü olmayan və məcburi müalicə;  

5.

 

Mütəxəssislərin və xidmət müəssisələrinin akkreditasiyası; 

6.

 

Psixi xəstəliyi olan şəxslər üçün qanunların tətbiqi və  məhkəmə sistemi ilə 

bağlı digər məsələlər; 

7.

 

Müalicəyə  məcburi cəlb edilmə  və müalicə praktikalarına nəzarət 

mexanizmləri.  

 

Psixi sağlamlıqla  əlaqədar məsələlər, həmçinin cinayət və mülki qanunvericilik 

sənədləri ilə  tənzimlənir. Bundan başqa, psixi sağlamlıqla bağlı qanunların bəzi 

aspektlərinin tətbiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 

verdiyi bir sıra qərarlar vardır. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, həmin qərarlar bu 

sahədə  qəbul edilmiş qanunların  əksər hissəsini  əhatə etmir. Psixi sağlamlıqla 

əlaqədar qanunvericiliyin əksər komponentlərinin tətbiqi üçün standartlaşdırılmış 

sənədləşmə  və proseduralar yoxdur. Psixiatrlar, hüquqşünaslar və istehlakçılar psixi 

sağlamlıqla bağlı qanunvericiliyin mövcud normaları ilə kifayət qədər tanış deyil.  

 

Əsas dərman maddələrinin siyahısı mövcuddur və 2005-ci ildə yenilənmişdir. Bu 

dərmanlara neyroleptik, trankvilizator, antidepressant və antiepileptik preparatlar  

daxildir. Litium əsas dərman maddələri siyahısına daxil edilməmişdir. Karbamazepin 

və valproatlar əhval-ruhiyyənin sabitləşdirilməsi üçün istifadə olunur.