D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə280/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   290
DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI
lar: «Qurd doğulub, yoxsa tülkü?». Onun dalınca gedib qayadan 
adamdan da «qurdsan yoxsa tülkü?» deyə soruşurdular. «Alpa-
mış» eposunda Qaracan anasını elçi göndərir və qayıdanda bu cür 
də soruşur. Anası deyir: «Ay oğul, mən hara getsəm, harda olsam, 
ordan tülkü kimi yox, qurd qayıdaram». Demək, Qurd kimi qayıt-
maq işin uğurlu alınmasıdır. 
Deməli türkdilli xalqların foklorunda, qəhrəmanlıq dastanla-
rında Qurd obrazı igid, döyüşkən, mübarizlik rəmzidir. Bu «Dədə 
Qorqud»da belədir, «Koroğlu»da, «Manas»da , «Oğuz Kağan»da 
da! Koroğlunun oğlu Həsən özünü atasına «Qurdoğluyam, Ko-
roğlunun  oğluyam»  deyə  təqdim  edir.  Beləliklə,  türk  xalqları-
nın dilində Qurdla bağlı çox deyimlər var ki, bu Orxon-Yenisey 
abidələrində verilmiş daş heykəllərdə də özünü göstərir. Məsələn, 
«Qurd  kimi  ulamaq»,  «Qurd  ürəyi  yemək»,  «Qurdla  qiyamətə 
qalmaq» və s.
Orxon-Yenisey abidələrində təsvir olunan hər daşda verilən 
rəsmlər tarixin bir parçasıdır. Bu daşlaşmış heykəllər qədim, ibti-
dai insan, türklərdir, əsrlərin yadigarıdır. Türklər Qurdun göydən 
gəldiyinə,  hətta  Tanrı  oğlu  olduğuna  doğrudan  da  inanırdılar. 
Bu inamın izlərini ayrı-ayrı türk xalqlarının zəngin folklor qay-
naqlarında görmək olar. Odur ki, bu abidələr gənclərin mənəvi 
tərbiyəsində daim öz aktuallığını saxlayır.
Ədəbiyyat
1.  Ə.Rəcəbov,  Y,Məmmədov.  Orxon-Yenisey  abidələri.  B., 
Yazıçı, 1993
2. Q.Paşayev. İraq-türkmən fokloru. B., Yazıçı, 1992, s. 8.
3.  N.Xudiyev. Azərbaycan ədəbi dil tarixi.Bakı ,Maarif 1995
4.  M.Seyidov.  Azərbaycan  mifik  təfəkkürün  qaynaqları.  


279

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin