DAġNAKSUTYUNUN XAÇ ATASI KĠLSƏLƏRDĠR
Erməni Qriqorian kilsələrinin ta qədim zamanlardan Ģər-böhtan yuvası kimi
adının hallandırılması və ya hallanması təsadüfi deyil, əməli fəaliyyətin nəticəsidir.
Allah evinin qarĢıya qoyduğu vəzifələrin həyata keçirilməsi tələbi ilə daban-
dabana ziddiyyət təĢkil etməsindən irəli gəlir. Erməni kilsəsi öz xalqına - Allaha
ibadət yolu, doğru-dürüstlük, ədalət, mənəviyyat, barıĢıq, əmin-amanlıq yolu
göstərmək əvəzinə, din pərdəsi altında terror, üsyan və inqilab bayraqdarı kimi
çıxıĢ edir. Millətlərarası ədavəti qızıĢdırmaq, insanları biri-birinə qırdırmaq kimi
faĢist ideologiyasını təbliğ edir. Kilsələrin qapıları erməni-daĢnak faĢistlərinin
üzünə daim açıq saxlanılır. Lazım gəldikdə gizli toplantılar keçirmək, məxfi
sövdələĢmələr aparmaq üçün ibadət evlərini onların ixtiyarına verirlər. Hələ erkən
orta əsrlərdə kilsələrin bu üzdəniraq fəaliyyətləri Bizans imperatorunun da nəzər-
diqqətini cəlb etmiĢdi. Erməni keĢiĢləri, arxireyləri, katolikosları Allahın
təbliğindən çox Allaha Ģər atmaqla məĢğul olmuĢlar. Bəlkə də elə yarandığı
gündən din xadimləri kilsələri Ģər yuvasına çevirmiĢlər. Allah evində Böyük
Yaradanın əĢrəfi olan insana, insanlığa xidmətlə deyil, ona tor qurmaq, qan
axıtmaq tədbirlərinin hazırlanması və görülməsi iĢləri ilə məĢğul olmuĢlar. Erməni
125
kilsəsinin bizə bəlli olan tarixi, ilk xəyanət yolu tutması VII-VIII əsrlərdən
baĢlayır. Daha doğrusu, bu xəyanətin tarixi erməni ünsürlərinin, erməni kilsə
nümayəndələrinin Ərəb Xilafətinin xeyrinə satqınlıq edərək Albaniya torpağına
ayaq basdıqları gündən intiĢar tapır. Alban kilsələrinin Bizansın tərəfində
olduğunu, daha doğrusu, Bizans imperiyasında olduğu kimi diofizit təriqətinə
mənsub olduqlarını deyən erməni kilsəsi güclü xilafətin əliylə alban kilsəsini özünə
tabe edir və beləliklə Albaniya ərazisində oturuĢaraq alban türklərinə qarĢı öz
düĢmənçilik missiyalarını zaman-zaman yerinə yetirməyə səy göstərirlər. Nəhayət,
erməni Qriqorian kilsəsinin xəyanəti və satqınlığı ilə Ərəb Xilafəti tərəfindən
Albaniya dövləti 643-cü ildən nəzarət altına alınır, 705-ci ildə isə Albaniya
dövlətçiliyi tamamilə məhv edilir.
Qeyd: Ermənilərin monofizit Qriqorian kilsəsi son məqsədinə rusların əli
ilə çatır. 1836-cı ildə Peterburq Müqəddəs Sinodunun qərarı ilə Alban kilsəsi rəsmi
surətdə bağlanır. 1910-cu ildə isə Alban kilsəsinə məxsus arxivin məhv edilməsinə
dair qərar verilir...
Xilafətin zəiflədiyi bir zamanda erməni xəyanətinə bələd olan bizanslılar
erməni kilsəsini məhv etmək məqsədi ilə kütləvi qırğınlara əl atırlar. Lakin bu dəfə
ermənilər məhvolmadan xilas olmaq, qorunmaq üçün bütövlükdə o zamanlar
supergüc kimi meydana atılan Səlcuq Ġmperiyasının qoltuğuna sığınırlar. Uzun
əsrlər boyu isə Səlcuq imperiyasının varisi kimi çıxıĢ edən Osmanlı imperiyasının
xidmətində dururlar.
Lakin Osmanlı imperiyasının zəiflədiyini hiss edincə öz çirkin vərdiĢlərini
təkrarlamağa baĢlayırlar. Xəyanət yolu tutan ermənilərin din xadimləri dünyada
güc sahibi kimi özünü göstərməyə baĢlayan Qərb dövlətlərinə və çar Rusiyasına üz
tuturlar. VətəndaĢı olduqları dövlətə qarĢı satqınlıq və xəyanət edirlər. Erməni kilsə
xadimləri bir-birlərinin ardınca Qərb və rus imperatorlarının qapısı ağzında oturur,
ətəklərindən yapıĢır, onlardan əl çəkmirlər. Min cür hiylə və əxlaqsız yollarla,
xristianlıq naminə Osmanlı imperiyasının zəiflədilməsi və dağıdılması, müsəlman
ġərqinin iĢğalı yollarından bəhs edir, bu yolda öz köməklərini, hansı xəyanətə və
satqınlıqlara baĢ vuracaqlarından danıĢırlar, onları qəsbkarlıq etməyə
Ģirnikləndirirlər. Tarixi mənbələr göstərir ki, Qafqazın, xüsusən Azərbaycanın,
onun müstəqil xanlıq dövlətlərinin Rusiya tərəfindən iĢğal olunmasında ilk
növbədə erməni keĢiĢlərinin, arxireylərinin, katolikoslarının mənfur rol oynamaları
kimsəyə sirr deyildir. Onlar Ģirnikləndirici xəyanətləri, satqınlıqları, casusluqları,
bədnam əməlləri və alçaq hərəkətləri ilə nankorluğun nə olduğunu dünya tarixi
qarĢısında təcəssüm etdirmiĢlər. Əllərini Qərb dövlətlərinin ətəyindən üzüncə çar
Rusiyasına üz tutmuĢlar. Çar I Pyotrun hakimiyyəti dövründən baĢlayaraq, daha
doğrusu, Ģimal müharibələrindəki qələbələrindən sonra Osmanlı sultanlığına yön
çevirən kimi bir-birinin ardınca aramsız olaraq kilsə topluları rus çarlarına öz
xidmətlərini təklif etmiĢlər. Satqınlığın, xəyanətin misli-bərabəri olmayan
üsullarından, məkr və hiylənin, çirkinliyin görünməmiĢ yollarından istifadə
126
etmiĢlər. Hər an qonĢularının qanını içməyə hazır olduqları barədə andlar içmiĢlər.
Onlara rəhmdarlıq edib yer-yurd, sığınacaq, çörək verənlərin ayağının altını
qazımıĢlar. QonĢuya xəyanət etməyə, özlərini məhv edib od-ocaqlarına sahib
çıxmağa, iĢğalçı rus ordusunun əlaltısı olmağa, əllərində hər cür alətə çevrilməyə
hazır olduqlarını bəyan etmiĢlər. Doğrudan da bu gün biz tarixə nəzər salarkən çar
Rusiyasının adını çəkməyə elə bir cəllad, qaniçən generalı tapmaq çətindir ki, o,
iĢğal zamanı erməni kilsəsinin xidmətlərindən, onların xəyanətkar rolundan istifadə
etməmiĢ, erməni əlindən su içməmiĢ olsun. Hətta Qafqaz sərhədlərinə ayaq
basmamıĢdan öncə erməni keĢiĢləri çar generallarının piĢvazına çıxmıĢlar, onları
üzük qaĢı kimi araya almıĢlar. Öz çirkin niyyətlərini, məkr və hiylələrini həyata
keçirmək üçün onlarla oturub-durmuĢlar, onlara yarınıb-yalmanmıĢlar, onlardan
bir addım kənarda durmamıĢlar. Bütün iĢğal müharibələri boyunca və sonrakı
dövrlərdə belə qəsbkarlara bələdçilik etmiĢlər, yaltaqcasına onların qulluqlarında
dayanmıĢlar, sədaqətlə onlara xidmət etmiĢlər. Xidmətləri müqabilində isə onların
vasitəsi ilə hissə-hissə torpaqlar, kəndlər ələ keçirmiĢlər. ĠĢğalçıların bu yerlərdə
dayaqlarına, tərəfdarlarına çevrilmiĢlər. Rus çarları kimliyindən asılı olmayaraq
ardıcıl olaraq Qafqaz caniĢinlərinə birmənalı Ģəkildə imperiyanın iĢğalçılıq
siyasətini həyata keçirməkdə erməni keĢiĢlərinin xidmətindən istifadə etməyi,
onların sədaqətinə inanmalarını hər zaman məsləhət görmüĢlər, tövsiyə etmiĢlər.
Ġlkin olaraq I Pyotrun və II Yekaterinanın hakimiyyətləri dövründə istər
MatyuĢkinin, istərsə də Zubovun Dərbəndə, Bakıya təcavüzləri zamanı erməni
kilsələrinin, kilsə nümayəndələrinin oynadıqları mənfur rolları yada salmaq
kifayətdir. Ermənilərin kütləvi Ģəkildə Rusiya tərəfindən Azərbaycan torpaqlarına
köçürülməsi də əməli Ģəkildə çar generallarının və erməni kilsə nümayəndələrinin
onlarla birgə fəaliyyətləri sayəsində gerçəkləĢən fakt kimi özünü göstərmiĢdir. Belə
ki, gürcü mənĢəli qaniçən çar generalı Sisianov hələ 1804-cü ildə erməniləri iĢğal
etdiyi Gəncə Ģəhərinə köçürülməsini sürətləndirmək məqsədi ilə yazdığı məktubda
ermənilərin arxireyi Ohandan bu iĢi tezləĢdirməyi xahiĢ edir və onlara bir çox
güzəĢtlər edəcəyini bildirirdi.
Danılmaz faktlar, sübut və dəlillər göstərir ki, rus çarları öz məqsədlərinə
çatmaq üçün türklərlə ermənilər arasına fitnə-fəsad toxumunu da ilkin olaraq
erməni kilsələrinin - keĢiĢ və katolikoslarının əli ilə səpiblər. Bu iki xalqın arasında
sonu olmayan ədavət salıblar. Belə ki, erməni katolikosu rus çarının fərmanı ilə
təyin olunurdu. Sinodda dini məsələlər rus çarının xüsusi nümayəndəsinin
müĢahidəsi altında həll edilirdi. Bu zaman ermənilərin türk əleyhinə düĢmənçilik
ruhunda tərbiyə edilməsinə xüsusi diqqət yetirilirdi. Bu missiyanı əməli olaraq
erməni kilsələri həyata keçirirdi. Bu minvalla ermənilər Rusiyanın məsləkdaĢından
çox, Rusiyanın havadarlığı və himayəsi altında Türkiyəyə, türkə qısqırdılan köpək
halına çatdırılırdılar. Kilsələr vasitəsi ilə üsyankar elementləri Türkiyə ərazisində
silahlandırırdılar. Siyasi partiyalar, xüsusilə DaĢnaksutyun yaranmamıĢdan əvvəl
Türkiyədə fəaliyyət göstərən erməni terror qruplarına rəhbərliyi prinsip etibarı ilə
127
kilsələr həyata keçirirdilər. Əgər belə olmasaydı, 1869-cu ildə patriarx seçilən
Mkrtıç Xrimyan Ġstanbul ermənilərinin Milli ġurası adından hökumətə təqdim
etdiyi Ģikayət ərizəsində öz məqsədlərinə terrorla nail olacaqlarını bəyan etməzdi.
Bütün bunlar 1860-cı illərdən baĢlayaraq Rusiyanın təĢviq və təhriki ilə Türkiyədə
ilk erməni terror qruplarının, silahlı dəstələrinin yaradılmasına xeyir-dua verənin
kilsələr olduğunu göstərir.
Erməni kilsələri bu baxımdan terrorizmə xeyir-dua verən bəlkə də yeganə
dini mərkəzlərdən biri və birincisidir. Yarandığı gündən bu günədək Ģər yuvası
olaraq eləcə qalır. Dini ayinlər əvəzinə erməni-türk düĢmənçiliyi təbliğ edilir. Buna
nə ad vermək olar ki, Tayqulaq Andronikin neçə-neçə günahsız türk insanının, türk
körpəsinin, türk qadınının, türk qocasının al qanına boyanmıĢ, üstə tüpürüləsi
qılıncı bu gün Üçmüəzzin kilsəsində bu insan qəssabından qalmıĢ əziz xatirə kimi
saxlanılır, müqəddəs əĢya kimi ona səcdə edilir.
24 aprelin saxta «erməni genosidi» günü kimi qeyd edilməsi ilk dəfə
Beyrutdakı erməni kilsəsi tərəfindən irəli sürülmüĢ və DaĢnaksutyun tərəfindən
daim gündəmdə saxlanılmıĢ, kütləviləĢdirilmiĢdir. Yeri gəlmiĢkən qeyd etmək
lazımdır ki, erməni xalqının tarixi ardıcıl olaraq bu sayaq erməni kilsə
«tarixçilərinin» - keĢiĢlərinin cızma-qaralarına istinadən yazıldığından baĢdan-baĢa
saxtakarlıqlarla silələnibdir. Bu tip «tarixçilərin» fikirlərinin elmi həqiqətlərlə heç
bir əlaqəsi yoxdur və erməni tarixi sadəcə olaraq uydurmalar yığnağından baĢqa bir
Ģey deyildir. Saxta erməni tarixi faktlar və həqiqət qarĢısında laldır...
Ümumiyyətlə, Azərbaycanın son iki yüzillik tarixinə dair iĢıq üzü görmüĢ
kitabların ermənilərlə bağlı hansı səhifəsini açırsansa aç, erməni kilsələrinin
böyük-kiçikliyindən, yerləĢmə yerindən asılı olmayaraq onun ancaq Azərbaycana
və Azərbaycan xalqına qarĢı cinayətkar hərəkətlərindən bəhs edən yazılar
oxuyursan. Türkün qatı düĢməninə çevrilmiĢ erməni-daĢnak faĢizminin mərkəzində
erməni kilsələrinin özünü və müĢtərək oyununu görürsən. Erməni kilsələrinin
zaman-zaman siyasiləĢmiĢ bir təĢkilata çevrilməsini, tək Allahlığın, Allaha
duaların və dini mənəviyyatın təbliğindən çox siyasətlə, cinayətkar əməllərlə
məĢğul olmasını, onun iç üzündəki naqislikləri açan kifayət qədər faktlarla
rastlaĢırsan. Kilsələrdə saxta pullar kəsilməsi, kilsələrin silah-sursat anbarlarına
çevrilməsi, kilsələrin siyasi partiyaların, daha doğrusu, DaĢnaksutyunun görüĢ və
yığıncaq yerlərinə çevrilməsi, bir çox terror və mövcud hakimiyyət orqanlarının
rəhbərlərinə qarĢı sui-qəsdlərə dair hazırlıq planlarının müzakirəyə qoyulduğu
yerlər kimi fəaliyyət göstərmələrinin Ģahidi olursan. Bütün bunlar ondan irəli gəlir
ki, çar Rusiyasının himayəsi altında yaradılan DaĢnaksutyun partiyası rüĢeym
halında kilsələrin ana bətnində yetiĢmiĢdir. DaĢnaksutyun kilsələrin xeyir-duası ilə
həyata vəsiqə almıĢdır. Odur ki, erməni kilsələri daim millətçi ziyalıları yetiĢdirib
DaĢnaksutyun partiyasının sıralarına kadrlar ötürən ehtiyat mərkəz qismində
özünü büruzə veribdi. Üçmüəzzin kilsəsi baĢda olmaqla bütün erməni kilsələri qatı
millətçi, Ģovinist gücləri, qüvvələri öz ətrafında toplayaraq öz potensialını
128
siyasiləĢmiĢ millətçi ziyalı ordusuna ötürür və erməni-daĢnak faĢistlərinin
cərgəsinə qoĢur. Özü isə arxa planda, daha doğrusu, pərdə arxasında iblisanə
oyunbazlıqlar edən bir mərkəzə çevrilir. XX əsrin birinci soyqırımını törədən
erməni-daĢnak faĢistlərinin qətliamın ən qızğın dövründə öz qurultaylarını 1907-ci
ildə Üçmüəzzin kilsəsində keçirmələri, «Vahimə» adlı təĢkilat yaratmaları erməni
kilsəsinin Azərbaycan türklərinin qətliamında erməni-daĢnak faĢistləri ilə müĢtərək
iĢtirakını sübut edən faktların yüzdən biridir. Erməni din xadimlərinin bir çox
nümayəndələri bilavasitə təcavüz aktlarında, etnik təmizləmə və Azərbaycan
türklərinin soyqırımı hadisələrində iĢtirak etmiĢlər. 1905-1907, 1918-1920 və
1988-1994-cü illərdəki qətliamlarda, 1948-1953-cü ilin deportasiyasında erməni
kilsələrinin özlərini erməni-daĢnak faĢizminin təbliğat mərkəzi kimi göstərməsi
kimsəyə sirr deyildir. Ümumiyyətlə, ermənilərin bütün üsyankar və davakar
hərəkətlərini istiqamətləndirən, çətin anlarda kömək əlini uzadan, onlara dayaq
duran, rəhbərlik edən və maddi yardım göstərən tərəflərdən biri də həmiĢə kilsə
nümayəndələri və onun baĢında oturan katolikoslar olmuĢlar. 1914-cü ildə
Üçmüəzzin katolikosu Gevork rus çarının qəbulunda olarkən çara müraciətində
ermənilərin qurtuluĢunun Türkiyədən ayrılmaq, çar himayəsinə keçmək və
müstəqil bir erməni dövləti qurmaqla mümkün ola biləcəyini söyləmiĢdir. XIX
əsrin II yarısından baĢlayaraq illərlə davam edən bir inadkarlıqla, baĢda Rusiya
olmaqla Ġngiltərə, Fransa və digər superdövlətlər erməniləri dəstələyərək və
silahlandıraraq kilsələrin gücündən və imkanlarından maksimum istifadə
etmiĢdilər. Kilsələrin və kilsə nəzarətində olan məktəblərin bir qayda olaraq silah-
sursat anbarlarına çevrilməsini göz önünə gətirin. Hətta erməni kilsələri 1948
1953-cü illərdə Ermənistan SSR-dən azərbaycanlıların öz tarixi torpaqlarından
deportasiya edilməsində də xüsusi rol oynamıĢdır. Katolikos seçkiləri ilə bağlı
1945-ci ilin aprelində Stalinin erməni katolikosu Çörəkçiyanı qəbul etməsi, bu
zaman xaricdə yaĢayan ermənilərin Ermənistana repatriasiyası, darlıq məsələləri
barədə danıĢıqlar aparılmıĢdır. 1943-cü ilin Tehran səfərində də Ġrandakı erməni
kilsələrinin və diasporlarının da bu məsələ ilə əlaqədar Stalinin saqqızını
oğurlamalarının da az təsiri olmamıĢdır. ĠĢ o yerə çatdırılmıĢdır ki, Stalin 1945-ci
ilin kominternində türkləri Avropadan çıxaracağından, SSRĠ ilə Türkiyənin
sərhədləri məsələsindən danıĢmıĢdı. Xaricdə yaĢayan 360 min ermənini
Ermənistana köçürməyə hazır olduqları barədə yalan məlumatlara ayaq verilmiĢdi.
Məhz bu görüĢlərdən və təsirlərdən sonra SSRĠ XKS 1945-ci il noyabr ayının 21-
də ermənilərin xaricdən Ermənistan SSR-ə qaytarılmasına və ya köçürülməsinə
dair qərar, SSRĠ AS RH isə sovet sərhədindən ölkəyə daxil olan hər hansı erməniyə
sovet vətəndaĢlığı verilməsi barədə fərman qəbul etmiĢdir. Hər halda bu çirkin
oyunların nəticəsi olaraq 1948-1953-cü illərdə azərbaycanlılar cinayətkarcasına
Ermənistan SSR-dən deportasiya edilmiĢ, əvəzində isə Ermənistana xaricdə
yaĢayan 90 min erməni repatriasiya olunmuĢdur. Onlarla bir sırada bugünkü
129
«Qarabağ Komitəsi»nin liderləri Ayrikyan, Manuçaryan, Silva Kaputikyan kimi
daĢnak elementləri də Ermənistana mühacirət etmiĢlər.
BaĢqa bir nüans: MarĢal Ġona Antoneskinin Ģəxsi dostu olan və əli çox
mətləbləri həll etməyə çatan Qarapet Balcanyanın katolikos seçilməsi ilə bahəm
DaĢnaksutyunun fəallaĢması, baĢ qaldırması təsadüfi deyildir. DaĢnaksutyun
katolikos seçilən Qarapet Balcanyanın verdiyi təkan və etdiyi köməkdən
bəhrələnərək fəallaĢmıĢdı.
Ümumiyyətlə, həmiĢə erməni kilsəsi DaĢnaksutyunun müdafiəçisi və
müttəfiqi rolunda çıxıĢ etmiĢdir. Onlar xristianlıqdan uzaqdırlar. Bir sözlə, erməni
kilsələrinin nümayəndələri körpəlikdən daĢnak tərbiyəsində böyüyür və yetiĢirlər.
Bu gün onların əksəriyyəti üzdə olmasa da, qəlbən daĢnaksutyun partiyasının
biletlərini sinələrində, ürəklərinin baĢında gəzdirirlər...
Diqqət çəkən daha bir məqama nəzər yetirin. Xankəndində 10 mart 1988-ci
il tarixdə bir qrup daĢnak separatçısı piket keçirir və Dağlıq Qarabağın
Ermənistana birləĢməsi məsələsini Sov.ĠKP-nin XIX konfransı qarĢısında
qaldırılması tələbini irəli sürür. 13 mart 1988-ci il tarixdə isə (cəmi 3 gün sonra)
ABġ-da fəaliyyət göstərən Ali erməni kilsəsi rəhbərliyinin çağırıĢı ilə Nyu-Yorkda
ermənilərin DQ ermənilərini müdafiə edən mitinqi keçirilir...
HaĢiyə: Mən, 1989-cu ilin yayında ġıxlar kəndi ilə qonĢu erməni kəndi
Dolanlar camaatı arasında baĢ vermiĢ bir xoĢagəlməz hadisənin çözülməsi və həlli
ilə bağlı bizim yerli camaatın təbirincə adlandırsaq Təzəkənddə (Dolanlar) oldum.
Söhbət zamanı Dolanlar kəndinin sakinləri mənə Ģikayət etdilər ki, bəs Ġsaxlı
camaatı da yaxĢı iĢ görməmiĢlər. Məgər bura gələndə görmədiniz, yolun kənarında
ölmüĢ eĢĢəyin üstünə «II Vazgen» yazılmıĢ kağız yapıĢdırıblar. II Vazgeni
uzunqulağa bənzədiblər. Doğrusu, belə bir mənzərəylə rastlaĢmadığımı bildirdim.
Və əlavə olaraq dedim ki, hər halda siz deyəni ediblərsə, Ġsaxlı camaatı düzgün iĢ
görməyib. Onlarınkı eĢĢəyə gücü çatmayıb palanı döyəcləməkdir. Həm də izah
etdim ki, yerli adamlar elə səhv iĢ görməzlər. Siz deyən elə bir Ģey varsa, Ģübhəsiz
ki, Ġsaxlı kəndinə Ermənistandan qaçqınlar gəlib, onların iĢi olacaq. YaxĢı bilirsiniz
ki, Ġsaxlı camaatı 1938-ci ildə Ermənistan SSR-in Sisyan rayonunun Dəstəyirt
kəndindən köçüb gələn ailələrdi. Ġndi də Sisianda qalan 8000-ə yaxın azərbaycanlı
əhalisi doğma yer-yurdundan qovulublar. Bir neçə Dəstəyirt ailəsi də Ġsaxlıdakı
qohum-əqrəbasının yanına sığınıb. Çox qəzəblidilər. Zori Balayanla yanaĢı II
Vazgenə də lənət oxuyurlar. Deyirlər ki, erməni daĢnaklarını qızıĢdırıb üstümüzə
salanların biri də elə II Vazgendir. Ġrəvanın Teatr meydanındakı mitinqlərdə
çıxıĢında deyib ki, Qarabağı Ermənistana birləĢdirmək üçün lazım gəlsə 3 milyon
ermənini qurban verməyə hazırıq. II Vazgenin davası Qarabağ ermənilərini
xoĢbəxt görmək deyil. Qarabağ torpağını Ermənistana birləĢdirmək davasıdır.
Görmədiniz saqqallılar Qarabağ savaĢına baĢlayan kimi Üçmüəzzinin təĢkilatçılığı
ilə erməni kilsələri üstən saat ötürmədilər. 1987-ci ildə tezcənə «Qarabağ
həmrəylik komitəsi» yaratdılar. Bütün yerli kilsələrdə özəklərini təĢkil etdilər.
130
DaĢnaksutyun partiyası ilə bir cəbhədə çıxıĢ edirlər. Din hara, siyasət hara?! Axı,
dindarlarımız əhalini, insanlarımızı müharibəyə, qan tökməyə deyil, əmin-
amanlığa, qonĢu haqlarını tanımağa çağırmalıdılar. Bəs Üçmüəzzinin «Ararat»
qəzetində arximandrit Karapetin «Sülh yox, ancaq qılınc!» müraciətinə nə
deyəsən?! Bəli, bu gün kilsənin müqəddəsliyi ayaqlar altına atılıb. Müqəddəslik
erməni-daĢnak fasistlərinin xaç atası rolunda çıxıĢ edən kilsələr üçün mənasız
Ģeydir. Erməni-daĢnak faĢistlərinə qoĢulan xaç ata üçün müqəddəs bir Ģey varsa, o
da türkü qırmaqdır.
Kilsələrin qarasına bildiklərimdən danıĢıram. Bunu da əlavə edirəm ki,
Ġsaxlı camaatıyla aranızda bölünəsi bir Ģərikli malınız yoxdur. Dediyiniz Ģikayətlə
bağlı qayıdanbaĢ bir tədbir görərəm. QonĢuluqda dava-dalaĢ salmayın, buna imkan
verməyin. Duz-çörəyə hörmət edin. Qayda-qanunlara riayət edin, deyirəm. Onlarsa
bir ağızdan etiraf edirlər ki, vallah, bizlik burada bir iĢ yoxdur. AraqarıĢdıranların
hamısı saqqallılardı. Ġrəvandan gəliblər. Kəndlərdə at oynadanlar silahlılardı -
boyeviklərdi. Siz onları Qarabağdan çıxarın, hər Ģey qurtarıb getsin. Biz sizinləyik.
Azərbaycan hökumətinin qayda-qanunlarına riayət etməyə hazırıq. Hamısı bir
ağızdan «biz sizinləyik» deyirlər. Bunu deyən əməksevər, zəhmətkeĢ erməni
kəndlilərinin gözlərinin içinə baxıram. Onların sözlərinin səmimiyyətinə hər halda
inanıram. Və bir də ona inanıram ki, erməni xislətinin, erməni xarakterinin ana
xətti tarix boyu güclü tərəfə yıxılmaq olub. Əlbəttə, bizim hökumət öz gücünü
göstərib erməni-daĢnak terrorçularını Qarabağ torpağından kənar etsə, ayağını bu
yerlərdən kəsə bilsə, torpaqlarımızın toxunulmazlığını təmin etsə, Qarabağ
erməniləri istər-istəməz bizim sözümüzü deyəcək, bizim istəyimizi yerinə
yetirəcəklər...
...Bəli, erməni-daĢnak faĢizminin xaç atası kilsələrdir. Erməni-daĢnak
faĢistlərinin siyasi özək təĢkilatı DaĢnaksutyun partiyasının yaranma tarixi də bunu
sübut edir. DaĢnaksutyun partiyasının kilsə ətrafında sarmaĢıq tək xaç üstə
sarınmıĢ yumaqdan çöz aldığı, maya tutması qaçılmazdır, danılmazdır. Erməni-
daĢnak faĢistləri hər zaman bu nüvə ətrafında fırlandığını, kilsələrdən güc aldığını
nümayiĢ etdirən əməl sahibi olublar. Bunu biz də hər zaman müĢahidə etmiĢik.
Kilsə xadimləri bütün tarix boyu erməni dilini, ədəbiyyatını, olmayan, lakin
qonĢulardan əxz etdikləri adət-ənənələri özününküləĢdirərək ildən-ilə, nəsildən-
nəslə ötürən mühafizəkara dönüblər. Bir qayda olaraq kilsələr ölən daĢnak
terrorçusuna yas tuturlar. Daim onu yad edirlər. Xatirəsini anırlar. HəmiĢə həbs
cəzasına məhkum edilən daĢnak terrorçularının, insan qatillərinin müdafiəsinə
qalxırlar. DaĢnaksutyun partiyasının keçirdiyi tədbirlərdə yaxından iĢtirak edirlər,
baĢda otururlar. Erməni-daĢnak terrorlarının həyata keçirilməsinə xeyir-dua
verirlər. HəmiĢə erməni xalqını fəlakətə aparan, faciədən-faciəyə sürükləyən
daĢnak təbliğatının, erməni-daĢnak faĢistləri tərəfindən etnik münaqiĢələrin,
ədavətlərin törədilməsində DaĢnaksutyunla qoĢa addımlar atırlar. Bir sözlə, kilsələr
daĢnakların hami-tərbiyəçisi, müdafiəçisi və müttəfiqi qismində çıxıĢ edirlər.
|