ƏLİ ZEYNALOV (4.4.1913-4.1.1988)
Romantik aktyor məktəbinin nümayəndəsi, pafoslu danışığı, zərif qiraətçilik qabiliyyəti,
coşğun daxili ehtirası, qəhrəman sevgi rollarında cazibəli səhnə məlahəti Əli Zeynalovun çoxşaxəli
yaradıcılığında həmişə seçilmişdir.
Əli Yusif oğlu Zeynalov 4 aprel 1913-cü ildə Salyanda müəllim ailəsində doğulub. Pedaqoji
texnikumu qurtarıb. Ədəbiyyata və teatr sənətinə 1928-ci ildən maraq göstərib. Səhnəyə ilk dəfə
Biləsuvar dram dərnəyində çıxıb. Təyinatını Bərdə rayonuna veriblər. Ancaq o, Bakıya qayıdıb və
1933-cü ildə Bakı Teatr Texnikumunu bitirib. Tələbəlik illərində Akademik Milli Dram Teatrının
tamaşalarında kütləvi epizodlarda, sözsüz rollarda səhnəyə çıxıb. Az müddət Nuxa (hazırki Şəki)
Dövlət Dram Teatrında, on bir il isə İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrında aktyorluq edib
(1934-1945). 1945-ci ilin dekabrında Əli Zeynalov Bakıya gəlib və Milli Dram Teatrının qüvvətli
aktyor truppasına işə götürülüb. 1975-ci ilə qədər bu sənət ocağında çalışmış, bəhrəli sənət yolu
keçmiş aktyor fəxri təqaüdə çıxandan sonra televiziyanın bədii proqramlarında çıxışlar etmiş,
klassik və çağdaş Azərbaycan şairlərinin şeirləri əsasında silsilə qiraət verilişləri hazırlamışdır.
Əli Yusif oğlu Zeynalov 30 aprel 1955-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti,
27 fevral 1964-cü ildə isə xalq artisti fəxri adlarına layiq görülüb.
Vilyam Şekspirin "Antoni və Kleopatra" faciəsinə rejissor Tofiq Kazımovun verdiyi
quruluşda Antonio rolunu yüksək ustalıqla ifa etdiyinə görə Əli Zeynalov 1964-cü ildə respublika
Dövlət mükafatı laureatı adını alıb.
Uzun illər romantik səpkili rollarda çıxış edən aktyor, həmçinin xarakterik, lirik-psixoloji və
hətta komik obrazlar da oynayıb. Bunlardan Florizel, Klavdi ("Qış nağılı" və "Hamlet", Vilyam
Şekspir), Hilbert ("Mariya Tüdor", Viktor Hüqo), Protasov ("Canlı meyit", Lev Tolstoy), Əhməd
Rza ("Qəribə adam", Nazim Hikmət), Əbu Übeyd və Elxan ("Od gəlini", Cəfər Cabbarlı),
Keykavus, Şeyx Sənan ("Səyavuş" və "Şeyx Sənan", Hüseyn Cavid), Dövlət bəy, Bəhram ("Aydın"
və "Solğun çiçəklər", Cəfər Cabbarlı), Seyran ("Namus", Aleksandr Şirvanzadə), Sanço ("Sevilya
ulduzu", Lope de Vela), Yanar ("Sən yanmasan...", Nəbi Xəzri), Cəlal Qaşqay ("Alov", Mehdi
Hüseyn), Rəşid ("Kəndçi qızı", Mirzə İbrahimov), Novikov ("Palata", Samuil Alyoşin), Süleyman
bəy ("Dağılan tifaq", Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev), Nuri Gənc ("Türkiyədə", Nazim Hikmət), Uluq
bəy ("Nüşabə", Abdulla Şaiq), Çingiz ("Eşq və intiqam", Süleyman Sani Axundov), Qacar, Doktor
Söhbət, Fərhad ("Vaqif", "Xanlar" və "Fərhad və Şirin", Səməd Vurğun), Süleyman ("Həyat", Mirzə
İbrahimov), Soltanov ("Kimdir müqəssir?", Georgi Mdivani), Krivenko ("Qaliblər", Boris Çirskov),
Oleq Koşevoy ("Gənc qvardiya", Aleksandr Fadeyev), Səlim, Həsənzadə ("İşıqlı yollar" və "Sən
həmişə mənimləsən", İlyas Əfəndiyev), Yusif ("Nişanlı qız", Sabit Rəhman), Qədim bəy ("Yağışdan
sonra", Bəxtiyar Vahabzadə), Raffale konti ("Çarəsiz dələduz", Raffaele Viviani), Rəşid Məğrur
("Küləklər", Sabit Rəhman) rolları daha bitkin və cazibəli olub.
Yaradıcılığı bilavasitə teatrla bağlı olan sənətkar Əli Zeynalov "Kölgələr sürünür"
(İmamzadə), "Bir qalanın sirri" (Simnar xan), "Məhəbbət dastanı" ("Leyli və Məcnun". Şeyx
Həşim), "Birisi gün gecə yarısı" (Şah), "Ömrün akkordları" (Həsən bəy Zərdabi) və sair bədii
filmlərə çəkilib, bir sıra televiziya tamaşalarında oynayıb.
1974-cü il 6 dekabrda Əli Zeynalov Milli Dram Teatrında Hüseyn Cavidin "Knyaz" faciəsini
tamaşaya hazırlayıb. Bu, onun ilk və son rejissor işi olub.
Əli Zeynalov 4 yanvar 1988-ci ildə Bakıda vəfat edib.
Dostları ilə paylaş: |