HƏSƏN TURABOV
(24.3.1938-23.2.2003)
Azərbaycanda lirik-psixoloji aktyor məktəbinin banisi Həsən Turabov sayılır. Lap gənc
yaşlarından ona hörmət əlaməti olaraq afişa və proqramlarda adından sonra "ağa" sözü də yazılır.
Onun yaradıcılığı təkcə möhtəşəm rolların siyahısı ilə deyil, həm də yaratdığı xarakterlərin mənəvi-
əxlaqi, fəlsəfi, estetik səciyyələrinin mürəkkəb, çoxşaxəli olması ilə zəngindir.
Həsən Səttar oğlu Turabov 1938-ci il martın 24-də Bakıda doğulub. Yeddinci sinfə qədər
Bakıdakı 31 saylı məktəbdə oxuyub və orta təhsilini 14 saylı məktəbdə başa vurub. Azərbaycan
Dövlət Teatr İnstitutunda təhsil ala-ala (1956-1960) həm radioda, həm də yenicə açılan televiziyada
diktor işləyib. İnstitutu komik aktyor kimi qurtarıb və diplom tamaşasında Nəcəf bəy Vəzirovun
eyniadlı komediyasında Hacı Qəmbəri oynayıb. 1960-cı ildən müəyyən qısa fasilələrlə Akademik
Milli Dram Teatrında aktyor işləyib. 1962-ci ildə teatrdan uzaqlaşaraq Bakıdakı Odessa Dənizçilik
İnstitutuna daxil olub və az sonra yenə səhnəyə qayıdaraq təhsilini yarımçıq saxlayıb.
Görkəmli aktyor 1987-ci il fevralın 18-də kollektivin səsverməsi ilə Akademik teatra direktor
seçilib. 1989-cu il yanvarın 15-dən həm də sənət ocağının bədii rəhbəri idi. 2001-ci il dekabrın 13-
dən öz ərizəsi ilə hər iki vəzifədən istefa verib.
SSRİ Ali Sovetinin deputatı seçilib (1989).
İlyas Əfəndiyevin "Mahnı dağlarda qaldı" (1972) tamaşasındakı Nicat və "Atları yəhərləyin"
("Qaçaq Nəbi". 1986) filmindəki Qaçaq Nəbi rollarına görə respublika Dövlət mükafatı laureatıdır.
Respublikanın əməkdar artisti (29 aprel 1971) və xalq artisti (1 dekabr 1982) fəxri adlarına layiq
görülüb. 1991 və 1996-cı illərdə Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının prezidenti seçilib. Avropa
Türkləri İslam Birliyinin Qızıl medalı ilə təltif olunub (1994).
Qüdrətli aktyor 23 fevral 2003-cü ildə ürək xəstəliyindən Bakıda vəfat edib.
Həsən Turabov ən gözəl səhnə və ekran rollarını otuz beş vaşına qədər oynayıb. Səhnədə son
dərəcə səmimi və cazibəli, ifadə vasitələri sadə və eyni zamanda fəlsəfi-psixoloji cəhətdən dəyərli
təsir bağışlayan aktyorun aşağıdakı rolları milli teatrımızın klassik obrazları siyahısına parlaq
səhifələr yazıb. Bədii hüsnü və estetik təravəti ilə sənət tarixinə daxil olub.
Dostları ilə paylaş: |