1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umumiy ma’lumotlar. Rеjа

1

-t

2

) doimiy qilishga harakat qilinadi. 

Kvantlash  esa,  x(t)  kattaligining  uzluksiz  qiymatlarini  X

k

  diskret 

qiymatlarning  to’plami  (nabori)  bilan  almashtirishdir.  O’lchanadigan  kattalikning 

uzluksiz  qiymatlari  muayyan  tartiblar  asosida  kvantlash  darajalarining  qiymatlari 

bilan almashtiriladi. Kodlashtirish esa, muayyan ketma- ketlikda ifodalangan sonli 

qiymatlarni tavsiya etishdan iborat.  

Raqamli  o’lchash  asboblari  ularning  eng  muhim  xarakteristikalaridan  biri 

aniqligi  va  tezkorligini  belgilovchi    o’lchanadigan  kattalikning  turi  va  o’zgarishi 

usuli  bo’yicha  klassifikatsiyalanadi.  Raqamli  o’lchash  asboblari  o’lchanadigan 

kattalikning turi bo’yicha quyidagi guruhlarga bo’linadi: 

-  vaqtli  parametrlarni  o’lchovchi  (chastota,  davr,  vaqt  intervali,  faza  siljish 

burchagi) asboblar; 

- o’zgarmas tok, kuchlanishlarni; 

- o’zgaruvchan kuchlanishni; 

- elektr zanjir parametrlari (R, L, C) ni; 

- siljish, burilish burchagini o’lchovchi asboblar. 

O’zgarish 

usuli 

bo’yicha: 

to’g’gridan 

to’g’ri 

o’zgartirish 

va 

muvozanatlashtirish usuliga asoslangan raqamli asboblar.  

Raqamli  o’lchash  asboblari  kompensiatsiyalovchi  kattalikni  vaqt  bo’yicha 

o’zgarishi xarakteriga qarab turlanadi. 

Uzluksiz  o’zgaruvchan  kattalikni  uzuq,  ya’ni  diskret  signaliga  o’zgartirish 

usuliga  qarab;  ketma  –  ket  hisoblovchi,  taqqoslovchi  (solishtirish)  va  sanoq 

raqamli asboblarga bo’linadi.