Microsoft Word Qara Qarayev fest 2

A.(önberqin 1908-ci il* aid 2 sayl3 kvartetini (soprano v* simlil*r üçün n*z*rd*

tutulan versiyas3n3),  “dodekafoniyan3n romantiki” adland3r3lan A. Berqin  bahar 

*tirli  m*ftunedici erk*n mahn3lar3n3, habel* onun möht*(*m Violin konsertini – 

---

5

bu,  (übh*siz, öt*n *srin  *n *h*miyy*tli  *s*rl*rind*n biridir- e(itdik. T*kc* bu 

adlar v* yaratmalar  festival t*(kilatç3lar3n3n hans3 b*dii meyarlar3 r*hb*r

tutduqlar3n3 aç3qlay3rd3.

Ulb*tt*, festival günl*rind* *sas aB3rl3q ifaç3lar3n çiyinl*rin* dü(ürdü. 

Bak3da ilk d*f* s*sl*n*n , qavran3( üçün heç d* asan olmayan *s*rl*ri el* t*qdim 

etm*k g*r*k idi ki, dinl*yicil*r üzülm*sin, *ksin*, onlarda yeni  musiqiy* maraq 

oyans3n, onu öyr*nm*k, d*rk etm*k h*v*si yarans3n. Bu bax3mdan m*n

festival3n aç3l3(3  v* baBlan3(3nda mür*kk*b proqramla dinl*yici qar(3s3na ç3xan  

Ü.Hac3b*yli ad3na Az*rbaycan Dövl*t simfonik orkestrinin ifas3n3 xüsusi qeyd 

etm*yi vacib say3ram. B*nz*rsiz  Rauf Abdullayevin idar*si alt3nda orkestr 

möcüz*l*r yarad3rd3 - des*m , s*hv etm*r*m. Xüsus*n XX *sr orkestr yaz3s3n3n

ensiklopediyas3 adland3r3la bil*n, tembr manipulyasiyalar3n3n misli görünm*y*n

z*nginliyi il* seçil*n V. Lütoslavskinin “Orkestr üçün  Kitab3”nda  nail olduBu

r*ngar*ng, qeyri-adi s*sl*nm*l*r, stereoeffektl*r kollektivimizin  *n mür*kk*b

v*zif*l*ri h*ll etm*k iqtidar3nda olduBunu  *yani nümayi( etdirirdi.  DoBrusu, 

orkestrimizin uBuru, ilk önc* Rauf Abdullayevin dirijor irad*sinin inand3r3c3

ifad*si olan konsertl*r (*xs*n m*ni çox sevindirirdi. Ax3 25 il *vv*l m*hz 

maestro h*mkarlar3 il* bah*m bu festival3n astanas3nda durmu(, ona ruh vermi(,

neç*-neç* yeni s*n*t nümun*sini e(itm*k sevincini  biz* b*x( etmi(dir. N* yax(3 

ki, R.Abdullayev bu gün d* sükan arxas3ndad3r v*

m*hz ona  fest3val3n

b*rpas3nda    f*al i(tirak etm*k s*ad*ti n*sib olub. 

Lütoslavski il* yana(3 tembrika sah*sind* öz heyr*tamiz tap3nt3lar3 il*

seçil*n dig*r b*st*kar  - avanqard3n ikinci dalBas3n3n *n maraql3

nümay*nd*l*rind*n biri D.Ligetinin  13  ifaç3 üçün  qeyri- adi texniki ç*tinliyi 

il* seçil*n Konsertini - burada çoxlayl3 material v*zn, temp, ritml*rin 

müxt*lifliyind*n yeti(dirilir -  Avstriyan3n “Rekonsil” ansambl3n3n (Ensemble 

Reconsil Wien )  virtuoz artistl*ri son d*r*c* mahiran* t*qdim etdil*r.  Bel* bir 

“kollektiv” virtuozluBun -   h*m d* mü*llifin göst*ri(i il* “senza tempo”  (y*ni 

---

6

tempd*n k*nar)  (*raitind* - realla(d3r3lmas3nda  dirijor R.Frayzitserin rolu 

*h*miyy*tli idi. 

Festivalda   ikinci avanqard3n b*lk* d* *n ön*mli v* xarizmatik fiquru 

kimi  (öhr*t qazanan,  h*yat3n3n sonuna q*d*r

möht*(*m, h*r d*f* q*fil, 

gözl*nilm*z ideyalar3 il*

auditoriyan3 kar3xd3ran  Karlhaynts  (tokhauzen

xüsusi yer ayr3lm3(d3. Xat3rlad3m ki, b*st*kar3n 2001-ci il 11 senyabr terror 

akt3n3 “böyük s*n*t *s*ri” adland3rmas3

vaxtil* böyük qalmaqala s*b*b

olmu(dur. 

  Biz K.Qtokhauzen musiqisini e(itm*kl* yana(3, onun yarad3c3l3q

dünyas3na qism*n d* olsa, i(3q saçan  xüsusi  bir film* baxa bildik, üst*lik  

*s*rl*rinin qurulu( mexanizmini  aç3qlayan mühazir*ni d* dinl*dik. Bel* bir 

geni( t*qdimat   Qtokhauzen yarad3c3l3B3 üzr* ekspert  adland3r3la bil*n iki 

xan3m3n – t*dqiqatç3 Arina Kritska v* pianoçu, musiqi(ünas Nino Jvanian3n

festivalda i(tirak3 n*tic*sind* mümkün oldu.  Qtokhauzenin filmd* s*sl*ndirdiyi 

bir fikir diqq*timi c*lb etdi: “Ug*r *s*r t**ccüb v* ya qorxu hissi doBurmursa, 

dem*li, o, ölüm* m*hkumdur”.   N.Jvania t*r*find*n t*qdim olunan “Lütsiferin 

röyas3 v* ya Klavir(tük XIII” *s*ri ( bu, “H*ft*nin 7 günü. RQIQ” 

heptalogiyas3na daxil olan “Q*nb*” operas3ndan bir s*hn*dir)   h*min sözl*r* *n

yax(3 illüstrasiya adland3r3la bil*r. Otuz be( d*qiq* davam ed*n bu kompozisiya 

ifaç3dan texniki s*ri(t* il* yana(3 aktyorluq qabiliyy*ti d* t*l*b edir. Bel* ki, 

Jvania ifa zaman3 avazla oxuyur, qira*t edir, h*tta royal3n

klaviaturas3nda 

*yl*(ir, al*tin siml*rind* d* çal3rd3. Bütövlükd* Ninonun nümayi( etdirdiyini 

“bir aktyorun teatr3” adland3rmaq olar. Pianoçunun c*sar*ti,  temperamenti, 

musiqiy* vurBunluBu – onu da deyim ki, bu *s*r üz*rind* çal3(ark*n o, 

b*st*rkar3n özünün m*sl*h*tl*rind*n b*hr*l*nm*k imkan3 *ld* etmi(dir-   

konsertin    müv*ff*qiyy*tini t*min ed*n ba(l3ca amill*r s3ras3nda  idi. 

Festival3n al-*lvan proqram3nda  itib batmayan, diqq*td*n yay3nmayan  

iki  *s*ri - çaBda( rus musiqisinin maraql3 simalar3ndan olan A.Raskatovun  v*