issiqxonalarda o’rgimchakkana ayrim yillari kuchli zarargan. U asosan issiqxona
yo’laklarida, egatlar boshlarida rivojlangan. Keyinchalik ish qurollari, suv, ishchi
xodimlar orqali dalaning o’rtasiga tarqalib boradi. Zararlangan barglarning sirtida
dastavval mayda, oq sariq dog’lar paydo bo’ladi, keyinchalik dog’lar yiriklashib,
barglar sarg’aygan. Kuchli zararlangan o’simlik barglari, ayrim hollarda o’simlik
40
butunlay qurib qolgan. O’rgimchakkana sonini tabiatda kamaytirib turishda
oltinko’z entomofagining ahamiyati beqiyosdir. Ammo, bu hasharot bo’yicha
issiqxonalarda tajribalar o’tkazilmagan. Ilk bor bunday tajribalar o’tkazib ijobiy
natijalar olingan. Olingan ma’lumotlar 3.14-rasmda keltirilgan.
Oltinko’zni 1:10 nisbatda qo’yish sarf miqdori barcha variantlarda yaxshi
samara berib, biomahsulot qo’yilgandan so’ng 14-kuni biologik samaradorlik 87,0
foizni tashkil etgan. Yuqoridagi sarf miqdor (nisbat) o’rgimchakkananing
issiqxonalardagi sonini bemalol boshqarib turishi mumkin. Ayrim hollarda
issiqxonalarda atrof muhit uchun bezarar bo’lgan Baccillius thuringiensis
bakteriyasidan olingan mikrobiologik preparatlarni ishlatish yaxshi natijalar bergan
(Geshtov, 2002).
Bu asosdagi preparatlar O’zbekistonda XX asrning 80-90 yillari
paxtachilikda va sabzavotchilikda keng miqyosda ishlatilgan. Lekin, oxirgi yillari
bu yo’nalishga e’tibor susayib, mikrobiologik preparatlar respublikamizda
ishlatilmay qo’yilgan. Bizning fikrimizcha kelajakda qishloq xo’jaligida bakterial
va virus preparatlarining ishlatish imkoniyatlari kattadir.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Б
и
о
л
о
ги
к
с
а
м
а
р
а
д
о
р
л
и
к,
%
3-
кун
7-
кун
14-
кун
-1:10
-1:15
-1:20
Dostları ilə paylaş: