6.1.4. Alç› Miktar›n›n Etkisi Ba¤lay›c› olarak görev yapan alç›, agregay› bir arada tutarak kal›b›n yap›sal bütünlü¤ünü sa¤lam›fl
olur. Kal›p tozu bileflimindeki alç› yar› hidrat (CaSO
4
.1/2H
2
O) formundad›r. Kal›p tozunun suyla
kar›flt›r›lmas› ile yar› hidrat alç› su içerisinde çözünür ve daha sonra dihidrat formunda (CaSO
4
.2H
2
O)
kristalize olur. Agrega taneleri aras›ndaki boflluklara çökelip çevresini sararak tanelerin birbirlerine
ba¤lanmalar›n› sa¤lar. Endüstriyel olarak kullan›lan alç› ba¤l› kal›p malzemelerinde alç›n›n a¤›rl›kça
oran› % 22-27 aras›nda oldu¤u bilinmektedir. Bu oran aral›¤› kal›b›n haz›rlanmas›ndan döküm ifllemi
tamamlan›ncaya kadar mekanik ve ›s›l etkilerden kaynaklanan bir hasar›n oluflmamas› göz önüne
al›narak belirlenmifltir. Ancak ne var ki bu alç› oran› aral›¤› içinde alç› miktar›n›n de¤iflimi yüzey
özelliklerini etkilemektedir. Bu etkiyi tespit edebilmek için deneysel çal›flmalarda haz›rlanan alç› ba¤l›
bileflimlerden farkl› alç› oran›na sahip olanlar›n dökümünden elde edilen numunelerin ortalama yüzey
pürüzlülü¤ü de¤erleri karfl›laflt›r›lm›flt›r. 23, 25, 28 ve 20 numaral› alç› ba¤l› bileflimlerin alç› oranlar›
s›ras›yla % 22, 23, 24 ve 25'dir. Bu bileflimlerden haz›rlanan kal›plara yap›lan gümüfl dökümlerinden
ç›kan yüzey pürüzlülü¤ü numunelerinin 3. basamaklar›ndan al›nan ortalama yüzey pürüzlülü¤ü
de¤erleri de s›ras›yla 1,112 μm, 1,033 μm, 0,951 μm ve 0,679 μm'dir. Bu veriler ile bir grafik çizdi¤imizde
karfl›m›za fiekil 6. 5' te görülen e¤ri ç›kar.
1,4
1,3
1,2
1,1
1
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5