5.2.1.4. Ġç Kontrol Sisteminin Değerlendirilmesi İç kontrol sisteminin değerlendirilmesi, sistemin temel öğelerinin amaçları yerine getirip
getiremediğine bakar. İşletme yönetimiyle eldeki kontrol prosedürlerini, tekniklerini ve
organizasyon planını tartışmak demektir. İç kontrol sistemi değerlendirmeye tabi
tutulduğunda göz önünde bulundurulması gereken bazı hususlar şunlardır:
•
Oluşabilecek hata ve usulsüzlük çeşitleri,
•
Bunları önleyebilecek prosedürler,
•
Bu prosedürlerin ne derece uygulandığı,
•
Eldeki prosedürlerin bulamadığı eksiklikler ve bunların uygulanması gereken
zaman ve kapsamın üzerindeki etkisi.
Denetçi, denetleme sürecinin başında riskin yüksek düzeyde olacağını öngörmüş ise
hangi testi ne zaman uygulaması gerektiği ile ilgili planlama çalışmalarına hemen başlar.
Aksi bir durumda ise gereken kontrol testlerini uyguladıktan sonra bulunan riski son haliyle
tespit edebilmektedir (TİDE, 2011: 226).
Bağımsız denetçinin iç kontrol sistemini en iyi şekilde değerlendirebilmesi için gerekli
bilgi ve yetenek kendisinde olmalıdır. İşletmedeki iç kontrol sisteminin artı ve eksi
tarafları, sistemin tanımlanmasındaki yanlışlar ve kontrollerin belirlenmesi, kontrolün
84
amaçlarının belirlenmesi ve karşılaşılması olası kontrol amaçlarının gerçekleşmesi suretiyle
değerlendirilmektedir (Saltık, 2006: 14).
