O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

2.3. Zamonaviy pedagogikada axborot texnologiyalaridan 

foydalanish 

 

O’quv  jarayoniga  zamonaviy  axborot  texnologiyalarini  qo’llash  ta’lim 

metodlarining  samaradorligini  oshirishga,  o’qituvchilar  mehnat  faoliyatining 

o’zgarishiga, ularning pedagogik mahoratlarining takomillashuviga olib keladi. Bu 

esa  o’z  navbatida  pedagogik  jarayonlarni  axborotlashtirishni  tashkil  etish  va 

boshqarishga o’ziga xos vazifalarni qo’yadi: 

 

─  masofaviy  o’quv  kurslarini  va  elektron  adabiyotlarni  yaratuvchi  jamoa 

o’qituvchilar,  kompyuter  dasturchilar,  tegishli  mutaxassislarning  birgalikda 

faoliyat olb borishni; 

─ 

o’qituvchilar 

o’rtasida 

vazifalarning 

bir 

maromda 

to’g’ri 

taqsimlanganligini; 

─  ta’lim  va  tarbiya  jarayonini  yanada  mukammal  tashkil  qilishni 

takomillashtirish va pedagogik faoliyatning samaradorligini oshirish monitoringini 

tashkil etish imkoniyatini yaratadi. 

Ta’lim jarayoniga zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish va bunda 

o’qituvchilarning  ko’nikma  va  malakalarini  oshirish  to’g’risida  O’zbekiston 

Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasining jamoat ta’lim axborot 

tarmog’ini tashkil etish to’g’risida”gi 2005 yil 28 sentabrdagi PQ-191 sonli  qarori, 

O’zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasining “Kompyuterlashtirishni yanada 

rivojlantirish  va  axborot  kommunikatsiya  texnologiyalarini  joriy  etish  chora 

tadbirlari to’g’risida”gi 2002 yil 6 iyundagi 200 sonli ,“O’qituvchi kadrlarni qayta 

tayyorlash  va  ularning  malakasini  oshirish  tizimini  yanada  takomillashtirish 

to’g’risida”gi 2006 yil 16 fevraldagi 25 sonli qarorlarining qabul qilinishi mazkur 

masalada davlat siyosatining ustivor yo’nalishi sifatida e’tibor berilayotganligidan 

dalolat beradi. 

---

 

24 

Zamonaviy  axborot  texnologiyalari  asosida  o’qituvchining  pedagogik 

faoliyatida : 

─  ta’limning  texnologik  asosini  zamon  talablari  darajasida  rivojlantirish 

bilan bog’liq bo’lgan murakkab jarayon yengillashadi. 

─  dars  jarayonini    zamonaviy  texnik  vositalar  asosida  tashkil  etish  uchun 

maxsus ko’nikma va malakalar shakllantiriladi. 

─  masofaviy  kurslarning  ochiqligi  tufayli  ularning  sifatiga  bo’lgan  talablar 

va o’quv materialining sifatini nazorat qilishga ehtiyoj paydo bo’ladi. 

─  ta’lim  jarayonida  o’quvchilarning  mustaqil  faoliyati  takomillashadi,  dars 

jarayoninig samaradorligi o’qituvchidan o’quvchiga ko’chadi. 

─  o’quv  jarayonini  tashkil  etishda  o’quvchining  tashkilotchiligi  va  shaxsiy 

ishtiroki ortadi. 

─  zamonaviy  kommunikatsiya  texnologiyalaridan  foydalanish  asosida 

o’qituvchi  pedagogik  faoliyatida  har  bir  o’quvchi  bilan  teskari  aloqa  vujudga 

kelishi ta’minlanadi. 

Hozirgi  kunda  jamiyatning  har  bir  a’zosi,  o’zining  kundalik  faoliyatida 

uzluksiz  ravishda  turli  axborot  resurslaridan  foydalanadi.  Doimiy  ravishda  ortib 

borayotgan  axborotlar  hajmi  jamiyatdagi  intellektual  salohiyatning  oshishiga 

xizmat qiladi. Zamon talabi shunday ekan, o’qituvchi ham o’z kasbiy va pedagogik 

mahoratini  zamonaviy  axborot  texnologiyalari  asosida  oshirib  borish  mumkin. 

Zamonaviy  axborot  texnologiyalari  o’z  muhitida  axborot    ob’yektlarini  ularning 

o’zaro  aloqasini,  axborotlarni  yaratish,  tarqatish,  qayta  ishlash,  to’plash 

texnologiyalari  va  vositalarini,  shuningdek  axborot  jarayonlarining  tashkiliy  va 

huquqiy tarkibini mujassamlantiradi. [23-24] 

O’qituvchilar  ta’lim  va  tarbiya  jarayonida  o’quvchilarning  imkoniyatlari  va 

talablarini inobatga olish zarur. O’qituvchi tomonidan targ’ib etilayotgan ta’lim va 

tarbiya jarayoni shaxsga yo’naltirilgan xarakterda bo’lishi, ya’ni shaxsning har-xil 

xususiyatlari va sifatiga e’tibor qilgan holda tabaqalashtirilgan bo’lishi kerak. 

 

---

 

25