20
yatining buzilishi, aqliy zaiflikning nasldan bolaga o‘tishi ham kuza-
tiladi (fenilketonuriya, Daun sindromi, rezus faktorning mos kelmas-
ligi va boshqalar).
Ota-onalarning alkogolizmi, narkomaniyasi, toksikomaniyalari
ham bolaning nuqsonli bo‘lib tug‘ilishiga olib kelishi mumkin.
Turmushda orttirilgan nuqsonlar bola organizmiga tug‘ilish
vaqtida va undan keyingi davrlarda zararli omillar ta’sir etishi nati-
jasida vujudga keladi. Tug‘ruq vaqtida miya shikastlanishi, bolaning
kindigi o‘ralib, bo‘g‘ilib qolishi (asfiksiya) va boshqalar, ba’zan
uning nuqsonli rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
Bolaning ilk yoshligida (uch yoshgacha) turli kasalliklar bilan
og‘rishi, masalan, meningit, meningoensefalit, otit, markaziy nerv
sistemasining shikastlanishi va boshqa shu singari dardlarni boshidan
kechirishi ham nuqson rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin.
Mamlakatimizda bolalarning jismoniy yoki ruxiy rivojlanishi-
dagi nuqsonlarning oldini olish yuzasidan ko‘pgina choralar ko‘ril-
moqda, bu sohada anchagina yutuqlarga ham erishildi. O‘zbekistonda
aholini davolash-profilaktikasi kengaygani hamda meditsina
sohasidagi katta yutuqlar munosabati bilan alohida yordamga muhtoj
bolalr soni nisbatan kamaydi. Bolalarning chechak, o‘lat, tif, vabo,
traxoma, qizamiq va bolalarga xos boshqa yuqumli kasalliklar
orqasida alohida yordamga muhtoj bo‘lib qolish hodisalari uchrab
turadi. Irsiy omillar hamda intoksikatsiya va organizm shaklla-
nayotgan paytda bosh miya, analizatorlarning zararlanishiga olib
boradigan boshqa sabablar tufayli bolaning alohida yordamga muhtoj
bo‘lib qolish hollari hali ham uchrab turadi.
Dostları ilə paylaş: