6.2 Umumiy xarajatlar, korxona foydasi va foyda
Forma 2 da Foyda va korxona foydasi har birlik ( har 1 ga va yil) uchun hisoblangan. Ikkala
ko'rsatkich ham hisoblanadi, chunki ishlab chiqarish xarajatlari pul tushumidan olib tashlanadi.
Shuning uchun, Formada korxona foydasi / Foydani aniqlashdan oldin avvalo barcha muhim
xarajatlar holati hisoblanadi va bosqichma-bosqich qo'shib boriladi ("To'liq xarajat " ustuni).
Qo'shimcha bunga Marjinal daromadni hisoblashda material va xizmatdan foydalanish uchun
ko'rsatilgan o'zgaruvchan xarajatlar quyidagilar:
--Aylanma vositalar uchun investistiya qilinayotgan kapital o'rt. xarajati
--Ish (unumli) xarajati
--Yer xarajati (Q/X da foy.yaroqli yerlar)
--I/ch va etkazib berish huquqi
--As.vositalar mulki uchun amortisatsiya, sh.k. texnik yordam, sug'urta va hak.
--Asosiy vositalar uchun investistiya qilinayothan kapital o'rt. Xarajati
--Umumiy ish xarajati
Boshqa o'zgarmas max. xarajatlar va umumiy xarajat ulushi
Har xil tsenariyni tahlil qila olish uchun Formada faktorlar uchun imkoniyatlar mavjud bo'lib,
kapital, ish va foydalanishga yaroqli erlarni shaxsiy va begona ulushlarda ko'rsatiladi. Keyin
shaxsiy va begona faktorlar uchun o'ziga xos har xil xarajat normalari e'tiborga olinadi
(shaxsiy faktorlar uchun foydalanish xarajati, begona faktorlar xarajati).
Korxona foydasi va Foyda o'rtasidagi farq shundan iboratki, foydani hisoblash
chog'ida ishlab chiqarish faktorlari kapital, yer va ish uchun hech qanday
foydalanish xarajati ko'rsatilmaydi, bu vaqtda u korxona foydasini hisoblash
bilan birga muomalada bo'ladi.
Agar asosiy vositalardan alternativ foydalanish imkoniyati bo’lsa(korxona foydasini
hisoblashda),unda o’zgarmas va alternativ xarajatlaning yuqori darajasi hisobga olinadi.
Izohlar
Misoldagi hisob-kitobda maxsulot xizmati samarasi output 1,033 €/ga to`liq xarajatga nisbatan kamroq;
Korxona foydasi 1,066 €/ga , shuning uchun, salbiy: -33 €/ga
Yuqorida aytilgan ta'rifga ko'ra foyda 258€(alternativ xarajat) korxona foydasiga nisbatan kattaroq:
Ijobiy foyda materiallar, mashinalar, binolar, asbob -uskunalar hamda to'langan ish haqi, foizlar va ijara to'lovlari
xarajatlari qoplangandan keying shaxsiy ishlab chiqarish faktorlari qaytimi uchun pul miqdorini ifodalaydi .
Ijobiy korxona foydasi shuni ko’rsatadiki, barcha (shaxsiy ham) ishlab chiqarish faktorlari
Qaytim darajasi ga ega; bu shaxsiy faktorlar uchun alternativdan ko'ra yaxshiroq to'lob qaytim darajasini bildiradi.
Agar foyda ijobiy, korxona foydasi salbiy bo’lsa, barcha ishlab chiqarish
ish haqi, foizlar va ijara to'lovlarini o’z ichiga olgan holda to'lana oladi, lekin foydalanilgan shaxsiy
faktorlar uchun kerakli qaytim darajasiga yetarli pul yo’q.
Dostları ilə paylaş: |