+3-мавзу-mo' da Матлаб(57-110). doc

tashqi
funksiyalar
deb
m-fayllarga
aytiladi.
Bunday
funksiyalarni
berish
uchun
maxsus
m-fayllarni
taxlil
qiluvchi
redaktordan
foydalaniladi.
MATLAB tizimida juda ko’p sozlangan va kengaytma paketlarda aniqlangan
funksiyalar bo’lsada, foydalanuvchi uchun yana qandaydir funksiyalar kerak bo’lib
qolishi mumkin. MATLABda ana shunday yangi funksiyalarni yaratishning bir
nechta imkoniyatlari bor. Shulardan bir inline funksiyasidan foydalanishdir. Bunda
foydalanuvchi o’zi uchun zarur ifodani inline funksiya argumentiga apostrof ichiga
yozishi kerak bo’ladi. Masalan, sin
2
x+cos
2
u ifodani qiymatlarini xisoblash kerak
bo’lsin. MATLABda quyidagicha amalga oshiriladi:
>> sin cos = inline (`sin (x).^2+cos(y).^2`)
sin cos =
inline function:
sin cos (x, u) =sin (x).^2+cos (x).^2.
Bu yozuvlar buyruqlar oynasida yoziladi va hisoblash ham shu oynada
bajariladi:
>> sin cos (5.5)
ans =1.0000
>> sin cos (1.2)
ans =0.8813
>> sin cos (2.1)
ans =1.1187
Ma’lumki,
ko’p xollarda tartiblangan sonlar ketma-ketligini shakllantirish
zarurati tug’iladi. Bunday ketma-ketliklar grafik chizishda, jadval yaratishda kerak
bo’ladi. Ularni hosil qilish uchun MATLABda (:) ikki nuqta buyrug’idan
(operatoridan) foydalaniladi. Uning umumiy ko’rinishi quyidagicha:
x
o
: h : x
1
bu yerda x
o
- boshlang’ich qiymat, h - qadam, x
1
- esa oxirgi qiymatdir. Bunday
konstruksiyani tadbiq qilish dasturiy sikllar berishni keskin kamaytiradi. Agar qadam
berilmagan bo’lsa, u xolda uning qiymati avtomatik tarzda 1 deb xisoblanadi. Agar

---

72
qadam musbat bo’lib, boshlang’ich qiymat oxirgi qiymatdan katta bo’lsa, u xolda
dastur xatolik beradi.
Misollar ko’rib chiqaylik:
>> 3 : 8
ans = 3 4 5 6 7 8
>> K = 0 : 3: 15
K= 0 1 3 6 9 12 15
>> m= 10 : -2 . 2
m= 10 8 6 4 2
>> 0 : pi/2 : 2* pi
ans = 0 1.5708 3.1416 4.7124 6.2832
>> 5 : 2
ans = Empty matrix : 1 by 0
MATLABning imkoniyatlaridan biriga, muxim tushunchalardan biri bo’lgan
“Matnli izoxlar” kiradi. Matnli izoxlar dasturni tushunarli bo’lishiga va ularni
vazifalarini ochib berishga mo’ljallangan bo’lib, ularni dasturni ixtiyoriy joyiga
qatordagi % belgisidan keyin yozish mumkin bo’ladi. Masalan:
% Kasr chiziqli funksiyaning grafigi;
% Funksiyaning o’sish oralig’i
m - fayl yaxshi yozilgan hisoblanadi, agar uning matnli izoxi to’la keltirilgan bo’lsa.