NDK va TU 60711400.
39sA-21TJA Kurs ishi
uzatilishi to'g„risida qaror qabul qilinadi. Ushbu qaror natijalari marshrutlash
jadvaliga kiritiladi. Tarmoq konfiguratsiyasi o'zgarganda jadvaldagi ayrim
yozuvlar bekor qilingan bo'lib qoladi. Bunday hollarda xatto yo'nalish bo'yicha
yuborilgan paketlar yo'lda to'xtab qolishi yoki yo'qolishi mumkin.
Marshrutlash protokoli qanchalik jadval ichidagilarini tarmoqning real
xolatiga moslashtira olishiga butun tarmoqning ishlash sifatiga bog„liq bo'ladi.
Marshrutlash protokollari marshrutlash jadvalini qurish usullari. Eng yaxshi
yo'nalishni tanlash usuli va o'z ishining boshqa xususiyatlari bilan farqlanib
turuvchi xar xil algoritmlar asosida qurilishi mumkin.
Ma'qul yo'nalish tanlashning yuqorida aytib o'tilgan misolida, boshlanish
tugunidan to oxirgi tugungacha bo'lgan marshrutizatorlarning butun ketma–
ketligiemas, faqat keyingi(yaqindagi) marshrutizator aniqlangan. Ushbu
yondoshishga muvofiq marshrutlash taqsimlangan sxema bo'yicha bajariladi, xar
bir marshrutizator yo'nalishining faqat bitta qadamini tanlash mumkin, butun
yo'nalish esa, ushbu paket o'tgan xamma marshrutizator ishining natijasidan kelib
chiqadi. Marshrutlashning bunday algoritmlari bir qadamli deyiladi.
Bunga qarama– qarshiko'p qadamli yondoshish xam mavjud. Bu manbadan
(Source Routing) marshrutlash deyiladi. Bunga muvofiq, tugun – manbatarmoqqa
yuborilayotgan paketda, u orqali o'tadigan xamma oraliq marshrutizatorlari haqida
to'la yo'nalish berilgan. Ko'p qadamli marshrutlash ishlatilganda marshrutlash
jadvalini qurish va taxlil qilish zaruriyati qolmaydi. Bu tarmoqdan paketning
o'tishini tezlashtiradi, marshrutizatorlarni yuklanishdan to'ldiriladi, lekin bunda
oxirgi tugunlarga katta yuklanish tushadi. Bu sxema xisoblash tarmoqlarida bugun
taqsimlangan bir qadamli marshrutlashga nisbatan juda kam qo'llaniladi. Lekin IP
protokolining yangi versiyasida klassik bir qadamli marshrutlash bilan bir qatorda,
manbadan marshrutlashga xam ruxsat beriladi.
Marshrutlash protokollari yordamida marshrutizatorlar u yoki bu darajadagi
tavsilotli tarmoq aloqalarining xaritasini tuzadilar. Ushbu axborot asosida
tarmoqning har bir raqami uchun yo'nalish maqul bo'lishi maqsadida, ushbu
tarmoqqa yo'naltirilayotgan paketlar keyingi marshrutizatorning qaysi biriga
O’lcha
m
mm
m
varaq
Hujjat:
Imzo
Sana
varaq
NDK va TU 60711400.
39sA-21TJA Kurs ishi
uzatilishi to'g„risida qaror qabul qilinadi. Ushbu qaror natijalari marshrutlash
jadvaliga kiritiladi. Tarmoq konfiguratsiyasi o'zgarganda jadvaldagi ayrim
yozuvlar bekor qilingan bo'lib qoladi. Bunday hollarda xatto yo'nalish bo'yicha
yuborilgan paketlar yo'lda to'xtab qolishi yoki yo'qolishi mumkin.
Marshrutlash protokoli qanchalik jadval ichidagilarini tarmoqning real
xolatiga moslashtira olishiga butun tarmoqning ishlash sifatiga bog„liq bo'ladi.
Marshrutlash protokollari marshrutlash jadvalini qurish usullari. Eng yaxshi
yo'nalishni tanlash usuli va o'z ishining boshqa xususiyatlari bilan farqlanib
turuvchi xar xil algoritmlar asosida qurilishi mumkin.
Ma'qul yo'nalish tanlashning yuqorida aytib o'tilgan misolida, boshlanish
tugunidan to oxirgi tugungacha bo'lgan marshrutizatorlarning butun ketma–
ketligiemas, faqat keyingi(yaqindagi) marshrutizator aniqlangan. Ushbu
yondoshishga muvofiq marshrutlash taqsimlangan sxema bo'yicha bajariladi, xar
bir marshrutizator yo'nalishining faqat bitta qadamini tanlash mumkin, butun
yo'nalish esa, ushbu paket o'tgan xamma marshrutizator ishining natijasidan kelib
chiqadi. Marshrutlashning bunday algoritmlari bir qadamli deyiladi.
Bunga qarama– qarshiko'p qadamli yondoshish xam mavjud. Bu manbadan
(Source Routing) marshrutlash deyiladi. Bunga muvofiq, tugun – manbatarmoqqa
yuborilayotgan paketda, u orqali o'tadigan xamma oraliq marshrutizatorlari haqida
to'la yo'nalish berilgan. Ko'p qadamli marshrutlash ishlatilganda marshrutlash
jadvalini qurish va taxlil qilish zaruriyati qolmaydi. Bu tarmoqdan paketning
o'tishini tezlashtiradi, marshrutizatorlarni yuklanishdan to'ldiriladi, lekin bunda
oxirgi tugunlarga katta yuklanish tushadi. Bu sxema xisoblash tarmoqlarida bugun
taqsimlangan bir qadamli marshrutlashga nisbatan juda kam qo'llaniladi. Lekin IP
protokolining yangi versiyasida klassik bir qadamli marshrutlash bilan bir qatorda,
manbadan marshrutlashga xam ruxsat beriladi.
- oldingi tajriba bo'yicha marshrutlash, bunda yo'nalishni tanlash jadval
bo'yicha bajariladi, lekin jadval kiruvchi portlarda paydo bo'luvchi paketlarning
manzil maydonlarini tahlil qilish yordamida, ko'prik negizida quriladi.
Eng ko'p tarqalgani, adaptiv (yoki dinamik) marshrutlash algoritmi
O’lcha
m
mm
m
varaq
Hujjat:
Imzo
Sana
varaq
NDK va TU 60711400.
39sA-21TJA Kurs ishi
xisoblanadi. Bu algoritmlar tarmoq kofiguratsiyasi o'zgargandan so'ng
marshrutlash
jadvalining
avtomatik
yangilanishini
ta'minlaydi.
Adaptiv
algoritmlar asosida qurilgan protokollar hamma marshrutizatorlarga aloqalar
konfiguratsiyalarining hamma o'zgarishlarini operativ ko'rib chiqib, tarmoqdagi
aloqalar topologiyasi axborotni yig„ishga imkon beradi. Adaptiv marshrutlashda
marshrutlash jadvalida, odatda ushbu yo'nalish qancha amaliy bo'lib qolish vaqti
oralig„i to'g„risida axborot bor. Bu vaqt yo'nalish hayotining vaqti (Time To Live,
TTL )deyiladi. Adaptiv algoritmal odatda, taqsimlangan xarakterga ega, bu
tarmoqda topologik axborotni yig„ib, umumiylashtiruvchi qandaydir ajratilgan
marshrutizatorlar yo'qligi bilan ifodalanadi: bu ish xamma marshrutizatorlar
orasida taqsimlangan.
Marshrutlashning adaptiv algoritmlari bir nechta muhim javob berish kerak.
Birinchidan, ular yo'nalishning optimalligini ta'minlamasa ham, uning ma'qulligini
ta'minlash kerak. Ikkinchidan, algoritmlar yetarli darajada oddiy bo'lishi kerak,
ularni amalga oshirishda juda ko'p tarmoq resurslari sarflanmasligi kerak. Oxirida
marshrutlash algoritmlari moslashuvchanlik xususiyatiga ega bo'lishlari kerak,
ya'ni har doim ma'lum bir vaqtda bir xil natijaga kelishi kerak.
Xisoblash tarmoqlarida xozirgi vaqtda qo'llaniladigan yo'nalish axborotlari
bilan almashuvchi adaptiv protokollar, o'z navbatida ikki guruxga bo'linadi.
Guruxlarning xar biri quyidagi algoritmlarning biri bilan bog„langan:
- masofa-vektor algoritmlari (Distance Vector Algorithms).
- aloqa xolati algoritmlari (Link State Algorithm).
Masofa–vektorturidagi algoritmlarda har bir marshrutizator tarmoq bo'yicha
vaqti – vaqti bilan va keng ogohlantirilgan holda vektorni tarqatadi, uning
komponentlari bo'lib, ushbu marshrutizatordan to unga ma'lum hamma
tarmoqlargacha bo'lgan masofa hisoblanadi.
Masofa deganda xostlar soni tushuniladi. Nafaqat oraliq marshrutizatorlar
soni, tarmoq bo'yicha qo'shni marshrutizatorlar orasidan paketlarni o'tish vaqtini
ham hisobga oluvchi boshqa metrika ham bo'lishi mumkin:
O’lcha
m
mm
m
varaq
Hujjat:
Imzo
Sana
varaq
NDK va TU 60711400.
39sA-21TJA Kurs ishi
Qo'shnidan vektorni olgandan so'ng, marshrutizator vektorda ko'rsatilgan
tarmoqlargacha masofani, ushbu qo'shnigacha bo'lgan masofani ko'paytirib
boradi. Qo'shni marshrutizator vektorini olgandan so'ng, xar bir marshrutizator
unga o'zi bevosita (agar ular uning portiga ulangan bo'lsa) yoki boshqa
marshrutizatorlarning elonidan unga ma'lum bo'lgan boshqa tarmoqlar
to'g„risidagi axborotlarni qo'shadi, keyinroq vektorning yangi ma'lumotini tarmoq
bo'yicha yuboradi. Xullas oxirida, xar bir marshrutizator inter tarmoqdagi bor
bo'lgan tarmoqlar to'g„risida axborot qo'shni marshrutizatorlar orqali ulargacha
bo'lgan masofani bilib oladi.
Dostları ilə paylaş: |