nümayiş etdirilməmişdir və təşkilat yalnız
ona görə müvəffəqiyyət (hal – hazırda 40 000
– dən artıq müştəriyə kredit xidmətləri
göstərir)
qazanır
ki,
“kredit
qıtlığı”
mövcuddur.
81
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(2)
Xahiş
edirik
FINCA-nın
kredit
siyasətinin tələblərini
müəyyən etmək üçün
2004-cü və 2005-ci il
üzrə
göstəriciləri
təqdim edəsiz.
QOD: Yuxarıda qeyd edildiyi kimi.
(3)
Xahiş
edirik
FINCA-nın
mikrokredit
proqramının
həyata
keçirilməsi üzrə hər
hansı daxili və xarici
audit
hesabatlarını
təqdim edəsiz.
Təqdim edilən sənədlərdən aydın olur ki,
FĐNCA
doğrudan
da
kredıt
portfelini
coxaltmaq məqsədilə coxlu sayda beynəlxalq
maliyyə
insitutları
ilə
əməkdasliqlarını
genişləndirərək böyük həcmdə tranşlar alıb.
Bura daxildir: GTZ, Asiya Đnkişaf Bankı,
USAĐD.
FĐNCA-nın verdiyi məlumatlardan belə aydın
olur ki, onun kredit portfelinin həcmi
böyüsə də, müştərilərinin sayı artsa da bunun
hansı siyasət nəticəsində ortaya çıxdığı dəqiq
deyil.
QOD: Yuxarıda qeyd edildiyi kimi.
Qənaət:
BP/BTC 2004/2005 monitorinqində qaldırılmış məsələlərə aid cavаblarını tamam yerinə yetirməyib.
82
3.5.Arxeologiya
3.5.1. BP/BTC və Arxeologiya və Etnoqrafiya Đnstitutunun aylıq hesabatlarının Mədəniyyət Nazirliyinə göndərilməsi
üzrə
BP/BTC-nin
cаvаblarının аuditi
2004/2005-ci il monitorinqi üzrə
tapıntılar
2005-ci il QHT-lərin tövsiyələri
2005-ci il BTC-nin cavabları
1. BTC-nin tikintisi zamanı
Mədəniyyət Nazirliyinin müvafiq
şöbəsi və Azərbaycan Milli
Elimlər
Akademiyasının
Etnoqrafiya
və
Arxeologiya
Đnstitutu arasında əməkdaşlıq çox
aşağı səviyyədə idi
1.CQBK- tikintisi dövründə aşağıdakı fəaliyyətləri davam
etdirməklə Mədəniyyət Nazirliyinin müvafiq şöbəsi və Azərbaycan
Milli Elimlər Akademiyasının Etnoqrafiya və Arxeologiya Đnstitutu
arasında əməkdaşlığı gücləndirmək
A) Mədəniyyət Nazirliyindəki vahid ünvana aylıq fəaliyyət
hesabatlarının təqdim edilməsilə BTC və CQBK-nin arxeoloji
proqramı barədə məlumatların artırılması.
B) MN nümayəndələrinə tikinti dəhlizinə səfər etmək və qazıntı
işlərini müşahidə etmək üçün şərait yaradılması.
C) Böyük məmnuniyyətlə BTC BTC 5-ci Faza üzrə hesabatları
baxılmaq üçün birbaşa MN-nə təqdim edər. Bununla belə nəzərə
alınmalıdır ki, əslində EAĐ belə hesabatların təqdim olunması,
habelə sahələrin və ya arxeoloji abidələrin qorunması üzrə
Tövsiyələr verilməsinə cavabdeh olan qurumdur.
BP/BTC-nin EAĐ və Mədəniyyət Nazirliyinin əməkdaşlığı
bundan ibarətdir ki, EAĐ Azərbaycan qanunvericiliyində nə-
zərdə tutulduğu kimi, MN tərəfindən müdafiə olunması zəruri
hesab edilən arxeoloji sahələr barədə Tövsiyələr verir. BTC-nin
arxeoloji proqramı barədə onların məlumatlı olmasını təmin
etmək üçün biz MN nümayəndələrinə tikinti dəhlizinə səfər
etmək və qazıntı işlərini müşahidə etmək üçün şərait yaradırıq.
Həmçinin, qazıntı proqramı barədə məlumat mübadiləsini təmin
etmək üçün BTC hər bir sahənin xarakterik cəhətləri və
müəyyən tarixə qədər əldə edilmiş irəliləyişlər barədə
məlumatları ümumiləşdirən aylıq hesabatları MN-nə təqdim
edir.Yekun olaraq, 5-ci Faza üzrə hesabatlar MN-nə təqdim
ediləcək və burada hər bir qazıntı barədə məlumat təfsilatı ilə
əks olunacaqdır
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(1)
Mümkündürsə,
Etnoqrafiya
və
Arxeologiya
Đnstitutu
(EAĐ) və Mədəniyyət
Nazirliyi
(MN)
arasında
BTC-nin
xəbərdar
olduğu
əməkdaşlıq üzrə sübut
a) Bu əməkdaşlığa dair sübut olaraq, BTC-
nin nümayəndəsi ilə 01.02.2006-cı il tarixdə
keçirilən görüş zamanı, bildirilmişdir ki,
Arxeoloji işlərə dair hesabatlar, BTC
tərəfindən
mütəmadi
olaraq
MN-ə
göndərilir. AEĐ BTC-nin verdiyi məlumatı
təsdiqləyib.
2004-cü ilin Arxeoloji işlərinə dair MN-ə
a) Auditor tərəflər arasında
hesabatın
ötürülməsini
əməkdaşlığın sübutu hesab
etmir.
BTC
tərəflər
arasında
effektiv
əməkdaşlığa
nail
olmaq üçün öz mexanizmini
nəzərdən keçirməlidir. MN-
nin yeni təyin olunmuş BTC-
nin arxeologiya işləri üzrə
idarə
rəisinin
məlumatlandırılmasına
QO:
BTC/SCP
arxeoloji
işlər
çərçivəsində
BTC/SCP
şirkətləri
Arxeologiya və Etnoqrafiya Đnstitutu
(AEĐ) və Mədəniyyət Nazirliyinə (MN)
məlumat vermiş və onlarla əməkdaşlıq
etmişdir.
Əgər Nazirlik tərəfindən tələb olunarsa,
biz MN – nin işçi heyətinə brifinq
83
təqdim edəsiz.
göndərilmiş hesabatlarının surəti də təqdim
olunub və əlavə olaraq bildirilib ki, MN
nümayəndələrinin
kəmərboyu
ərazilərə
səfərləri BTC tərəfindən təşkil edilib.
b) MN-də müvafiq idarənin rəisi bu
əməkdaşlıq barədə bildirib ki, idarə rəisi
vəzifəsinə yeni təyin olunduğuna görə BTC-
də aparılan işlər barədə tam məlumatlı
deyil.
ehtiyac var
keçirmək məsələsini məmnunluq ilə
nəzərdən keçirə bilərik.
Bununla belə, bizim fikrimizcə
müxtəlif hökumət orqanları arasında
əməkdaşlığın təmin edilməsi şirkətin
səlahiyyətləri daxilində deyil və biz bu
tövsiyə ilə razılaşmırıq.
84
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(2) Xahiş edirik, MN
nümayəndələrinin
tikinti
dəhlizinə
səfərləri, onların kim
olduğu
barədə
məlumatlar
daxil
olmaqla
və
qazıntı
işlərini müşahidəsi üzrə
sübut təqdim edəsiz.
MN nümayəndəsi kəmərboyu ərazilərdə,
MN nümayəndələrinin səfərlər etdiyini
təsdiqləyib. Lakin sənəd təqdim olunmadı.
Arxeologiya və Etnoqrafiya Đnstitutunun
2004-cü ildə tərtib olunmuş sənədlərində də
MN nümayəndələrinin səfərləri barədə
məlumatlar qeyd edilib.
BTC Tikinti sahələrinə səfər etmiş MN
nümayəndələrinin olduğunu bildirdi və
nümayəndələrin
siyahısını
dövrü
hesabatlardan toplayaraq, təqdim edəcəyini
bildirdi. (Lakin MN nümayəndələrinin
siyahısı təqdim olunmadı.)
Auditor
belə
nəticəyə
gəlmişdir
ki,
MN
nümayəndəsi qazıntı işinə
mütəmadi
baş
çəkmir.
Mütəmadi
baxış
MN
nümayəndəsinə
dəyişikliyi
müşahidə
etməyə
və
müntəzəm uyğunluğu təmin
etməyə imkan verərdi.
Gələcəkdə belə bir layihə
həyata
keçirilərsə,
kəmərboyu ərazilərdə qazıntı
işləri aparılan zaman, yerli
mədəniyyət
idarələrinin
nümayəndələrinin
də
iştirakının təmin olunması
arzuolunandır
(yerli
mədəniyyət
idarələrinin
nümayəndələri
ilə
görüş
zamani
onlar
arxeoloji
qazıntıda
iştirak
etmək
istəyini bildirmişlər).
QO:
Həm
MN,
həm
də
AEĐ
nümayəndələri boru kəməri dəhlizinə
səfərlərini və qazıntı işlərini müşahidə
etdiklərini təsdiq etmişlər. Auditorun da
qeyd etdiyi kimi, bu təsdiqlər AEĐ
tərəfindən
işlənib
hazırlanmış
sənədlərdə də öz əksini tapır. Auditorun
bunu çatışmazlıq kimi şərh etmək
qənaətinə gəlməsi bizi təəccübləndirir
və biz bununla razı deyilik.
85
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(3) Xahiş edirik, 2004-
cü il yanvar ayından
BTC boru kəmərinin
tikintisinin sonuna kimi
MN-nə
göndərilmiş
aylıq
irəliləyiş
(proqres) hesabatların
surətlərini
təqdim
edəsiz.
BTC
aparılmış
arxeoloji
işlərə
dair
hesabatları dövrü olaraq MN-ə göndərdiyini
bildirməsinə baxmayaraq, sübut olaraq
2005-ci il yanvar ayından bu günə kimi
sonra
MN-ə
göndərilmiş
hesabatların
surətlərini auditora təqdim olunmadı. MN
nümayəndəsi bildirdi ki, 2005-ci ildən bu
günə kimi heç bir hesabatlar alınmayıb.
Şirkət
MN-ə
göndərilmiş
2005-ci il hesabatları üzrə
sübut təqdim edə bilmədi.
.
QED: BTC/SCP və AEĐ arasında aylıq
əsasda hesabatların verilməsi yerinə
yetirilib. Auditorun MN və AEĐ ilə fəal və
əməkdaşlıq
münasibətlərinin
saxlanmasında
müntəzəm
hesabat
vermənin təsirli bir vasitə olması fikri ilə
BTC/SCP razıdır.
(4) BTC Arxeologiya
Đnstitutundan
hesabatlara
baxılması
və
hər
hansı
müəyyənləşdirilmiş
məsələlərə
cavab
verməsi
üzrə
hansı
sübutu
təqdim
edə
bilər?
AEĐ tərəfindən BTC yə təqdim edilmiş
hesabatlar və işin həcminin müəyyənləşməsi
məqsədilə aparılmış sənədləşmələr auditora
göstərildi. Qeyd olundu ki, AEĐ-nun
hesabatlarına baxış ğöstərdi ki, orada
qoyulan tələblər ödənilmişdir.
Belə ki, qazıntı işlərinə cəlb olunan fəhlə və
arxeoloqların sayı lazımınca artırılmış,
yaranan əlavə xərclər ödənilmişdir. MN-nin
nümayəndəsi arxeoloji qazıntı işi üzrə
müzakirələrə cəlb olunmamışdır.
BTC AEĐ-nin hesabatlarına
baxış keçirir.
Müzakirələrdə
MN
nümayəndələrinin
də
iştirakı təmin olunmalıdır.
QO: Yuxarıda qeyd edildiyi kimi,
BTC/SCP apardığı arxeoloji işlərinə
tələblərə
müvafiq
qaydada
müvafiq
hökumət strukturlarının cəlb edilməsi
üçün müvəffəqiyyətlə səylər göstərmişdir.
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(5) Xahiş edirik, 2004-
cü il yanvar ayından
BTC boru kəmərinin
tikintisinin sonuna kimi
mədəni irs məsələləri
üzrə BTC tərəfindən
daxili monitorinqin və
daxili və xarici auditin
hesabatlarını göstərəsiz.
BTC tərəfindən, Xarici audit sənədi kimi
OXFORD qrupunun hesabatı təqdim edildi.
Lakin daxili monitorinqin aparılmasına dair
heç bir sübut təqdim olunmadı.
BTC
nümayəndələrinin
fikrincə,
Arxeologiya və Etnoqrafiya Đnstitutunun
nümayəndələri ilə BTC arxeoloqunun birgə
işləməsi, davamlı monitorinqə və təcrübə
mübadiləsinə şərait yaratmışdır. 010/b saylı
Öhdəliklərə
və
Arxeoloji
prosedurlara müvafiq olaraq
monitorinq və audit üzrə
sübut təqdim olunmadı.
Davamlı olaraq audit və
monitorinqin
aparılması
istiqamətində
tədbirlər
həyata keçirilməlidir.
QOD: Biz razıyıq ki, müntəzəm keçirilən
monitorinq və audit işin icra edilməsini
təmin etmək üçün çox əhəmiyyətli
vasitələrdir. Auditor ilə müzakirə edildiyi
kimi,
CCIC
şirkəti
ilə
bağlanmış
müqaviləyə əsasən bütün arxeoloji işlər
və bu işlər ilə əlaqədar tapşırıqlar yalnız
BTC / SCP – nin səlahiyyətləri
daxilindədir. Bu səbəbdən də, arxeoloji iş
86
sənədə və 771(690) saylı öhdəliyə əsasən
podratçı BTC tərəfindən audit olunmalıdır.
(6.4.4). Arxeoloji prosedurlar monitorinq və
audit üzrə sənədləşdirilmiş cavab tələb edir.
anlamında
podratçının
monitorinq
edilməsi tələb olunmurdu və bu
monitorinq yerinə yetirilməyib. Boru
kəmərinin inşa edildiyi dövr ərzində
daxili monitorinq sahədə nəzarətçinin
olması və gündəlik inspeksiyalardan
ibarət olub. BTC / SCP iş icrasını
qiymətləndirən kənar audit materialları da
Auditora təqdim edilmişdir.
87
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(6) Xahiş edirik, 5-ci
Fazanın hesabatlarının
hazırlanması cədvəlini
göstərəsiz və mümkün
formatı müəyyən
edəsiz.
Faza 5-in hazırlanmasına dair tədbirlər
planının strategiyasını əks etdirən cədvəl
auditora təqdim olundu. Faza 5 çərçivəsində
tədbirlər
barədə
məlumat
verildi
(beynəlxalq
konfransın
təşkili,
katoloqlaşdərmaya dair təlimlər), Faza 5
Strategiyası
layihəsinin
surəti
təqdim
olundu.
Faza 5 çərçivəsində tədbirlərin strategiyası
tam hazır olduqdan sonra fəaliyyətlər
başlanacaqdır.
Tamamlanmış Strategiya
layihəsi mövcuddur, lakin
burada
QHT-lərin
cəlb
olunması
üçün
heç
bir
imkanlar müəyyən edilməyib.
5-ci
Fazada
həyata
keçiriləcək
tədbirlər
proqramına QHT-lərin cəlb
olunması da prioritetlərdən
biri olmalıdır;
BTC-dən əldə olunmuş tarixi
mədəniyyət abidələrinə dair
sənədli
filmin
çəkilməsi
dəstəklənməlidir;
QOD: Auditorun tələb olunan 5 – ci
faza fəaliyyətləri ilə bağlı qrafiki
almasını nəzərə alsaq, əldə edilən
nəticələrin nə üçün neqativ olması aydın
deyil. QHT ictimaiyyəti ilə işləməkdə
maraq olmadığımız ilə bağlı iddia ilə
razı deyilik. Əslində, BTC / SCP 5 – ci
fazanın icra prosesi ilə bağlı vətəndaş
cəmiyyətindən irəli sürülən hər hansı bir
konstruktiv təşəbbüsü məmnunluqla
qəbul edir.
88
2005/2006-cı il audit
sualları
Müsahibə, yoxlama və müşahidələr
Tapıntılar (+/-qənaət və
uyğunsuzluqlar)
Tövsiyələr
BTC-nin cavabları
(QE, QED, QO, QOD) və izahat
(7) Mədəni Irsin Idarə
Edilməsi Planında Faza
3
hissəsində
götürülmüş
öhdəliyə
əsasən,
tapıntılara
faktiki
müdaxilə
olacağına görə MN-dən
icazə alınmalıdır. (bax
Mədəni
Irsin
Idarə
Edilməsi Planı Faza 3,
səh. 9 ).
BTC bildirmişdir ki, AEI Azərbaycan
qanunvericiliyində nəzərdə tutuldugu kimi,
MN tərəfindən müdafiə olunması zəruri
hesab edilən arxeoloji sahələr barədə
Tövsiyələr verir.
BTC arxeoloji qazıntı işlərinin formatını,
prosedurlarını
müəyyənləşdirən
zaman,
AMEA
Arxeologiya
və
Etnoqrafiya
Institutunun
əməkdaşlarının
müvafiq
qanunu şərh etməsini əsas gətirir. Qanunun
şərh edərkən bildirilir ki, MN abidələrə
faktiki müdaxiləyə, müvafiq icazə verən
zaman AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya
Đnstitutunun
rəyinə
əsaslanmalıdır.
Lakin,tapıntılara Faktiki müdaxilə üçün
MN-dən icazə alınmasına dair sübut
auditora təqdim olunmadı.
Mədəni Irsin Idarə Edilməsi
Planında Faza 3 hissəsində
götürülmüş
öhdəlik
pozulmuşdur Öhdəliyə əsasən
. Tapıntılara faktiki müdaxilə
olacağına görə MN-dən icazə
alınmalıdır.
(bax Mədəni Irsin Idarə
Edilməsi Planı Faza 3, səh.
9).
Đcazə
ilə
bağlı
vəziyyət
aydınlaşdırılmalıdır
ki,
gələcəkdə
arxeoloji
işlər
tənzimlənə
bilsin.
Bütün
tərəflər
arasında
effektiv
əməkdaşlıq
və
dialoq
olmalıdır,
xüsusən
tənzimlənmə məsələləri üzrə.
QED: Rəsmi olaraq “abidələr” kimi
qeyd
edilməmiş
sahələrdə
qazıntı
işlərinin aparılması üçün icazənin
verilməsi ilə bağlı məsələ MN və AEĐ
arasında
həll
olunmamış
qalır.
BTC/SCP razılaşır ki, bu məsələnin həll
edilmiş olması hər iki dövlət orqanının
ən ümdə maraqlarına müvafiqdir, lakin
bu məsələ ilə bağlı razılığın əldə
edilməsi BTC/SCP – nin səlahiyyəti
daxilində deyil.
3.5.2. Abidələrin katoloqlaşdırılmasının, tədqiqi və boru kəməri boyu aşkar olunmuş tapıntıların yerli muzeylərə təqdimi üzrə
BP/BTC-
nin cаvаblarının аuditi
2004/2005-ci il monitorinqi üzrə
tapıntılar
2005-ci il QHT-lərin tövsiyələri
2005-ci il BTC-nin cavabları
(1) Müəyyən olundu ki, regionlarda
muzeylərin
vəziyyətinin
yaxşılaşdırılmasına
və
muzeylərdə
işçilərin
bacarıqlarının
artırılmasına
böyük ehtiyac var.
Boru kəməri tikintisi ərzində tapılmış mədəni
abidələrin və arxeoloji tapıntıların qorunması üçün
Strategiyanın təkmilləşdirilməsi və arxeoloji tapıntılar
üzrə məlumatın ictimaiyyətə çatdırılması. BTC-yə
tövsiyə olunur:
- BTC-nin və CQBK-nin tikintisi ərzində tapılmış
Goranboy muzeyi BTC-nin maliyyə dəstəyi və BTC və
AMEA arasında danışıqlar vasitəsilə təkmilləşdirilmişdir.
EAĐ BTC-nin tikintisi, eləcə də, regionda boru kəməri
boyunca BTC tərəfindən aparılmış qazıntı zamanı aşkar
olunmuşarxeolji
tapıntılar
barədə
məlumatın
açıqlanmasında
kömək
göstərməyə
hazırdır.
Biz
Azərbaycanın
bütün
rayonlarındakı
muzeyləri
89
arxeoloji tapıntıları ictimaiyyətə təqdim etmək üçün
regionlarda və Bakıda muzeylərin vəziyyətinin
yaxşılaşdırılması
- Borukəməri tikintisi ərzində tapılmış arxeoloji
tapıntılar üçün və onların Azərbaycan mədəni irsinə
mühümlüyünün təsviri üçün bukletlər, vərəqələr,
kataloqların, və internet səhifəsinin təkmilləşdirilməsi
təkmilləşdirə bilmərik, bu hökümətin vəzifəsidir. BP/BTC
və EAĐ arxeolji tapıntıları Bakıda sərgiləndirməyin
yollarını araşdırırlar. Biz bukletlər hazırlamağı və nəşr
etdirməyi və arxeoloji tapıntılar barədə məlumatı internet
saytında yerləşdirməyi planlaşdırırıq. Yuxarıda göstərilən
bütün əməliyyatlar Faza 5 arxeoloji proqramı ərzində
həyata keçiriləcək.
(2)
Arxeoloji
tapıntıların
kataloqlaşdırılması və tədqiqi ləng gedir.
Tapılmış abidələrin kataloqlaşdırılması və tədqiqini
mümkün qədər tez başa çatdırmaq və nəticələri
bukletlər və Đnternet vasitəsilə yaymaq. Dostları ilə paylaş: |