Keywords:robotics, robots, Boston Dynamics, humanoid robots, software, mechanical,
semi-automated and fully automated robots.
Kirish Robototexnika – bu robotlarni yasash, ulardan foydalanish, ularni boshqarish, shuningdek,
ma‘lumotlarni qayta ishlash bilan shug‗ullanuvchi sohadir. Robototexnika fanibu robotlardan
tashqari avtomatlashtirilgan texnik tizimlar va ishlab chiqarish jarayonlarini inson omilisiz
boshqarishni va bu jarayonni amaliyotga tadbiq etishni o‗rgatadigan fan hisoblanadi.
Asosiy qism Robototexnika 3 qismga bo‗linadi:
1.
Elektronika
2.
Mexanika
3.
Dasturiy ta‘minot qismi
Elektronika qismida: qurilmalarni bir-biriga ulash, datchiklar va sensorlarning ishlashi
haqida o‗rganilsa, Mexanika qismida esa yasalayotgan robotlar uchun korpus, tashqi dizayn kabi
punktlarni o‗rganiladi. Dasturiy ta‟minot qismida esa robot uchun buyruqlarni beradigan
mikrokontroller qismiga kerakli kodlar ni EHM orqali kiritishni o‗rganiladi.
Avtomatlashtirilgan mashinalar, boshqacha qilib aytganda, robotlar odamlarning o‗rnida
turli joylar (harbiy sohada, tibbiyotda, ishlab chiqarish zavodlarida va h.k) da ishlashi mumkin.[1]
Bugungi kunda turli sohalarda qo‗llaniladigan robotlarning ko‗plab turi mavjud. Vazifasi va tashqi
ko‗rinishi har xil bo‗lsa ham, ularning barchasi tuzilishi jihatidan 3ta o‗xshashligi mavjud. Har bir
robot mexanik asosi ―rama‖ dan tashkil topgan qurilma hisoblanadi. Robotlarning tashqi ko‗rinishi
ularning bajaradigan vazifasiga bevosita bog‗liq holda bo‗ladi. Har bir robot elektr qismlardan
iborat. Ushbu qismlar robotning barcha qismlarini to‗liq boshqaradi va bularni boshqarish uchun
quvvat talab etiladi. Robotlarni quvvatlantirish uchun elektr energiyasi talab etiladi. Robotlar
quvvat manbaiga ko‗ra doimiy elektr energiyasi bilan ishlaydigan va qayta quvvatlanadigan robot turlariga bo‗linadi. Qayta quvvatlanadigan robotlarni quvvatlantirish uchun maxsus zaryadlash
stansiyalari yoki zaryadlash qurilmalari yaratiladi.
1-rasm. Zamonaviy robotlar va ularni quvvatlash usullari Agarda qayta quvvatlanadigan robotlarga uglerod-14 lik ―abadiy‖ batareyalarni o‗rnatilsa,
kamida 20 yil muddatda uni qayta quvvatlash muammosidan qutilish mumkin bo‗ladi. [2]
Robotlar umumiy holda 3 turga bo‗linadi:
1.
Mexanik robotlar
2.
Yarim avtomatlashtirilgan robotlar
3.
To‗liq avtomatlashtirilgan robotlar