Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobining xususiyatlari

Xususiy kapital to‘g‘risida hisobot (5-shakl) 
 
Ushbu hisobotning asosiy maqsadi foydalanuvchilarga qurilish tashkilotining 
xususiy kapitalining holati va uning o‘zgarishi to‘g‘risida pul o‘lchov birligidagi 
ma’lumotlarni berish hisoblanadi. 
Hisobot to‘qqizta ustunchadan iborot. Uning 1 va 2-ustunlarida hisobotning 
ko‘rsatkichlari va ularga birkitilgan satrlarning raqamlari ko‘rsatiladi. Hisobotning 
3-8 ustunlari xususiy kapitalning alohida turlarining holati va harakatiga doir 
ma’lumotlarni aks ettirishga mo‘ljallangan. 
Hisobotning har bir satrida xususiy kapitalning holati, ko‘payishi va
kamayishi, shuningdek turli boshqa ma’lumotlar ko‘rsatiladi. Ushbu ma’lumotlar 
xususiy kapitalning elementlarini hisobi uchun mo‘ljallangan schyotlardan (8300, 
8400, 8500, 8600, 8700, 8800) olinadi. 

---

Debitorlik va kreditorlik qarzlar haqida ma’lumotnoma 
 (2a- shakl) 
Ushbu ma’lumotnomaning asosiy maqsadi – qurilish tashkilotining hisobot 
davri oxiriga bo‘lgan debitorlik va kreditorlik qarzlari to‘g‘risida ma’lumotlarni 
turli belgilari bo‘yicha guruhlab ko‘rsatish. Ma’lumotnoma 12 ta ustunchadan 
iborot. Uning 2- ustunida debitorlar va kreditorlarning nomi, 3-ustunchada jami 
umumiy qarzlar, 4-ustunchada jami qarzlardan muddati o‘tgani ko‘rsatiladi. 
Ma’lumotnomaning 5-12 –ustunchalari qurilish tashkilotiga taalluqli bo‘lmagan 
sabablar bo‘yicha vujudga kelgan qarzlar to‘g‘risida axborotlarni berishga 
mo‘ljallangan, jumladan: 
5- va 6- ustunchalarda bunday qarzlarning mos ravishda jami va muddati 
o‘tgan summasi; 
7- va 8- ustunchalarda xukumat qaroriga asosan oldindan xaq to‘lamay 
bajarilgan qurilish ishlari bo‘yicha qarzlarning mos ravishda jami va muddati 
o‘tgan summasi; 
9-va 10- ustunchalarda davlat resurslari va jamg‘armalaridan ko‘zga tutilgan 
xom-ashyo va materiallar bo‘yicha o‘tqazilgan bank to‘lovlarining mos ravishda 
jami va muddati o‘tgan summasi; 
11- ustunchada xukumat qarori bo‘yicha kechiktirilgan qarzlar; 
12-ustunchada qonun hujjatlariga muvofiq bildirilgan da’volar bo‘yicha sud 
jarayonida ko‘rib chiqilayotgan yoki xo‘jalik sudi tomonidan kreditorlardan 
undirish to‘g‘risida qaror chiqqan qarzlar summasi ko‘rsatiladi. 
Ma’lumotnomada ko‘rsatilgan debitorlik qarzlarning umumiy summasi 
buxgalteriya balansining 110 va 210- satrlaridagi summalariga (alohida 
bo‘linmalarning qarzlaridan tashqari), shuningdek kreditorlik qarzlarning umumiy 
summasi buxgalteriya balansining 491 va 601-satrlaridagi summalariga mos 
kelishi shart. 
Moliyaviy hisobotga yozilgan tushuntirish xatida qurilish tashkilotining hisob 
siyosatidagi o‘zgarishlarning sabablari, moliyaviy-xo‘jalik faoliyatida mavjud 
salbiy jihatlar, jumladan xo‘jalik faoliyatini zarar bilan yakunlashga olib kelgan 
sabablar 
ochib 
beriladi. 
Bunday 
tushuntirishlar 
moliyaviy 
hisobot 
foydalanuvchilarini qo‘shimcha ma’lumotlar bilan ta’minlashda, shuningdek ular 
tomonidan hisobot asosida to‘g‘ri boshqaruv qarorlar qabul qilinishida muhim 
ahamiyat kasb etadi.