“pedagogs” international research journal issn

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-25, Issue-1, January - 2023
 
140
Mintaqada xususiy tadbirkorlikni samarali rivojlantirish siyosati undagi bandlik 
holatidan kelib chiqib, quyidagi asosiy yo’nalishlar doirasida amalga oshirilishi 
mumkin: 

mintaqa shart-sharoitlaridan kelib chiqib, xususiy tadbirkorlik sohasida yangi 
ish o’rinlarini yaratishga keng e’tibor qaratilish 

xususiy tadbirkorlik sohasida o’qitish va qayta tayyorlashni keng yo’lga 
qo’yish; 

axborot-maslahat xizmati ko’rsatish;

aholini tadbirkorlikda band qilishga oid mahalliy tashabbuslarni 
qo’llabquvvatlash; 

aholining harakatchanligining, shu jumladan, tarmoq va tarmoqlararo 
harakatni jonlashtirish; 

vaqtinchalik ishlar tizimini tashkil etish; 

tashqi migrasiyani rag’batlantirish va boshqalar.
Bu esa yaqin kelajakda mintaqada kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni 
qo’llab-quvvatlash va rivojlantirish asosida aholi bandligini oshirishga hamda ijtimoiy 
qo’llab-quvvatlash borasida aniq yo’naltirilgan samarali chora-tadbirlarni amalga 
oshirish bo’yicha maqsadli mintaqaviy dasturlarni hayotga tadbiq etishga katta e’tibor 
qaratilishi mintaqa iqtisodiy taraqqiyotining negiziga aylanishini bildiradi.
Ish bilan bandlik siyosati mamlakat rivojlanishi ijtimoiy-iqtisodiy siyosatining 
tarkibiy qismi sifatida mehnat potensialidan samarali foydalanish va uning rivojlanishi 
bo‘yicha ish bilan bandlik muammolarini echishga yo‘naltirilgan iqtisodiyotning 
o‘tish davriga muvofiq, ish bilan bandlik siyosati ish kuchini tarmoqlar va ish bilan 
bandlik ko‘rinishi bo‘yicha qayta taqsimlashda ijtimoiy jihatdan muvofiq ish bilan 
bandlik darajasini ta’minlashga yo‘naltirilishi zarur. Bizga ma’lumki, mehnat bozorini 
tartibga solish siyosati quyidagi maqsadlarga erishishni nazarda tutadi: – ishchi 
kuchiga talab va taklif o‘rtasida muvozanatga erishish; – ishsizlarni mehnatga 
yo‘naltirishni rag‘batlantirish; – ish bilan band bo‘lmagan fuqarolarning ish izlashda 
kasbiy harakatchanligini oshirish; ish izlayotgan har bir kishini ish bilan ta’minlamoq.
Mamlakat miqyosida ish bilan bandlik siyosati doirasida ish bilan bandlikka 
ko‘maklashish ikki yo‘nalishda, ya’ni passiv va faol ish bilan bandlik siyosati 
ko‘rinishlarida amalga oshiriladi. Ish bilan bandlikning passiv siyosati davlat ish bilan 
bandlik xizmati orqali ishsizlarga nafaqalar to‘lash, ishsizlarni kasblarga qayta o‘qitish 
va jamoat ishlarini tashkil etish kabi faoliyatlarni o‘z ichiga oladi. Ish bilan bandlik 
siyosatining bu varianti davlatning amalga oshiradigan joriy xarajatlari nuqtai-
nazaridan bir muncha tejamlidir. Biroq, ish bilan bandlikning passiv siyosati 
iqtisodiyotning yuksalishi davrida mehnat bozorining yuqori egiluvchanligi va ishchi 
kuchining kasbiy harakatchanligi, iqtisodiyotning istiqbolli mustaqil ish izlash uchun 
bir muncha keng shart-sharoitlari mavjud bo‘lgandagina o‘zini oqlashi mumkin. 

---