0
‘smirlar oilada, shaxslararo munosabatlarda, ijtimoiy muhitga
moslashishda, maktabda birmuncha qiyinchiliklarga duch kela
di. Shuningdek, muallif bolalar kompyuterdan oddiy kunlari 2
soatdan ortiq, dam olish kunlari 3 soatdan ortiq foydalanmasligi
zarurligini ta’kidlagan. 0 ‘smir o‘ynayotgan o‘yinlarda aqliy rivoj-
lantiruvchi va mantiqiy o‘yinlarning ko‘proq bo‘lishi maqsadga
muvofiq.
F.I.Haydarov rahbarligida N.I.Xalilova tomonidan « 0 ‘smir
lik davrida o‘zini o‘zi nazorat qilish shakllanishining psixologik
xususiyatlari» mavzuidagi ilmiy tadqiqoti ham e’tiborga molik1.
Tadqiotlarda aniqlanishicha, o‘smirlik davrida mustaiql fikr,
mustahkam e’tiqod va dunyoqarash shakllanganligi ularda axloq
sohasida o‘zini o‘zi nazorat qilishning rivojlanishiga olib keladi
va bu ko‘proq ijtimoiy xulq-atvorlar, munosabatlarda, o‘zini tuta
bilish hamda javobgarlikni his qilish, mustaqillikka intilish, ax
loqiy qarashlarning kengayishida yaqqol ko‘zga tashlanadi.
Z.Nishanovaning shogirdi Sh.T.Alimbayeva tadqiqotlari-
da
0
‘smirlik davrida xavotirlanishning ijodiy tafakkurga ta’siri
o‘rganilgan2. Xavotirlanish namoyon bo‘lishining psixologik xu-
susiyatlaridan biri ushbu hissiy holatning ijodiy tafakkur namo
yon bo‘lishi va uning taqdimotiga ta’sirida ifodalanadi. Ammo
xavotirlanishning ijodiy tafakkur namoyon bo‘lishiga ta’siri bil-
vosita amalga oshsa, ijodiy tafakkur mahsullarini taqdim etish
jarayoniga ta’siri bevositalik xarakterini kasb etadi.
Xavotirlanishning ijodiy tafakkurga ta’sirida o‘quv motivat-
siyasining bilvositalovchi roli mavjud. Ichki o‘quv motivatsi-
yasi ustun bo‘lganda xavotirlanish ijodiy tafakkurning namo
yon bo‘lishiga ta’sir ko‘rsatmasligi, tashqi motivatsiya ustun
o‘quvchilarda esa ushbu ta’sir ma’lum darajagacha stimul va-
Dostları ilə paylaş: 
