Qahramonlar: Абдулла Набиев Хуррамбек Цорахужа эшон Цассоб

Drama
Qahramonlar:

Абдулла Набиев Хуррамбек Цорахужа эшон Цассоб

Салом цурбоши Остон
Цорацул Бобобеков Чулоц ошпаз Бозорчилар: 1-чол 2-мол

3-киши Болалар:

Умид Кенжа 1-бола 2-бола Дудуц-Офтоб Айгоцчи Йигитлар: 1-йигит 2-йигит ва бошцалар

Voqea 1925-yil 30-dekabrda kechadi.

BIRINChI SАHNА

Qora kamar. Changalzor. Tong otyapti. Unda-bunda gulxayrilar yonadi. Uzoq-yaqindan bo‘rilarning uvlashi eshitiladi. Sovuq. Bosmachilar bomdod namozini O‘qishmoqda. Oldinda — Soraxo‘ja eshon. Yonida — Xurrambek.

Soraxo‘ja. Ollohu akbar... Ollohu akbar... (O‘ngga va so‘lga qarab). Аssalomu alaykum rahmatulloh. Аssalomu alaykum rahmatulloh...
Otlar dupuri eshitiladi. Qarg‘alar qag‘illaydi. Jo‘raqul qassob bandi Ostonqulni olib kiradi. Bosmachilar to‘zib qoladi.
Qassob (Xurrambekka). Kamarning ustidan ushlab oldim.
Xurrambek (Ostontsulga tikilib). E, Ostonbekmisan?
Ostom. Men... Аssalom alaykum.
Xurrambek. Yalmogiz aytganidek, bir saloming bulmasa, ikki yamlab, bir yutar- dim... Sovkotib ulayozibsan-ku? Chakmon! Bu mening sadrdon juram buladi.
Ostontsulga chakmon yopadilar. U gulaga utiribg
gulxanda isina boshlaydi.
Xush, Аvgonda nima ran?
Oston. ABFOH joyida. Fatsat bizdan borgan sochotslardan x.azar silishadi.
Xurrambek. Bizdan dema. Sen endi bizniki emassan-ku? Nima uchun xazar kili- shadi?
Oston. Buxoroni kofirlarga berib suydinglar. Аvgongayam yul ochdinglar, deyishadi.
Xurrambek (kinoya aralash). Bu gapga nima deysiz, tatssir?
Soraxuja. X,atstsai rost.
Xurrambek. Аna, bizning raxnamomiz eshon xazratlari xam gapingni tasdits- ladilar.
Soraxuja. Bek, istexzoga urin yuts... Bu yigit Ostonbek kurboshi bulsa, nechuk Аfgonga utib ketgan edi-yu, yana nechuk saytibdi?
Oston. Tatssir, yigitlarimni boy berdim. Bu yurtda yurgiligim solmab edi.
Xurrambek. Xush, nima uchun saytib kelding?
Oston. Ot uchun. Tangritsashka uchun.
Xurrambek. Tangrikashka uchun?!
Oston. Xa. Unga urganib solgan ekanman. Usiz yasholmadim.
Xurrambek. Uni saerdan topasan endi?
Oston. Uni mana shu yerga boglab, oldiga bir-ikki oylik yemi bilan suvini kuyib ketib edim.
Xurrambek. Xaliyam shu yerda turibdi, deb uyladingmi?
Oston. Birov olgan bulsa, unda...
Xurrambek. Аfsus-nadomatlar bulsinkim, oting, boshingni ming devorga ur- sang xam, ber-may-di-ganning kuliga tushib ketgan!
Oston. Kimning?
Xurrambek. Kassob, uni kim minib yuribdi xozir?
Sassob. Eshniyoz kamandir! (Ostonkulga) Sen, xoin, yigitlaringni yuk kilga- ning uchun Boysun viloyat ijrotsumi otni Eshniyozga sovga silgan. Eshniyoz gijingla- tib minib yuribdi!
Xurrambek (Ostonkulga). Аna, endi nima kilasan? Xoy, sendan surayapman, sotkin! Nimaga kuzingni chatschaytirasan? Yigitlaringni boy berib kochganing yol- gonmi?
Oston. Ketishdan... boshtsa ilojim yux edi.
Xurrambek. Ilojing bor edi. Nega menga sushilmading?
Oston. Men ont ichib edim.
Xurrambek. Kanday ont? Kimning oldida? Nima, yigitlarim kirilib bitgach, uz jonimni optsochaman, deb ont ichibmiding?
Oston. Yuk«
Xurrambek. Balki yigitlaringni tezrok gumdon kilish uchun atay ukka tutdir- gandirsan?
Oston. Yuk.
Xurrambek. Gapir bulmasam!
Oston. Xurrambek, kurib turibman, seniyam yigitlaring terilib kopti. Xudo kursatmasin, bularniyam boy bersang, keyin nima kilasan?
Soraxuja. Xay-xay, yomon niyat kilmang, butam. Yaxshi gapgayam, yomon gapgayam farishta omin deydi. Bu bad niyatlar ila kelgan bulsangiz, turt tarafingiz kibla.
Xurrambek. Nimalar deyapsiz, taksir? Buning turt tarafi — chox! Upkon, jar- lik! Uzim buni kupdan kurishni orzu kilar edim. Uz oyogi bilan keldi.
Yuziga parda tutgan Аygotschi kiradi.

Аytotschi. Begimiz omon bulsinlar! Boshimizga soyabon bulsinlar!

Xurrambek. A-a, senmisan? Kel!
Аytotschi. Begim, bir noxush xabar bilan keldim.
Xurrambek. Nukul noxushliklarni keltiraverib, urgatib kuyding. Gapir!
Аygotschi. Sherobodga bir kimsa keldi. Poytaxtdan. Samartsanddan. Yeshkamol- larning kattasi ekan. Bobobekov uni olib yuribdi. Ibtidoiy maktabgayam olib kir- di. Yiginlar utkazayapti. Bosmachilar fakat shu yerda-Surxonda kopti, deydi. Ular- ni yukotish kerak, deydi. Xaltsni suzgamotschi. Juda maddox, ekan.
Xurrambek, X,im, Bobobekov olib yuribdimi?
Аykщchi. Xa.
Xurrambek. Mabodo seni u yubormadimi?
Аygokchi. Yuk- Uzim keldim.
Xurrambek. Maktabgayam olib kirdi de? (Sukut) Nimalar dedi?
Аygotschi. Tashtsarida edim. Eshitolmadim.
Xurrambek. Bobobekov... Nima uchun uning uzi kelib bizga xabar bermadi, a, Kassob?
Sassob. Uzi uch oydan buyon bizdan kochib yuribdi-yu, u... tulki!
Xurrambek. Kassob-kadrdonim, otlan! Yerning ostida bulsayam uni topib kel! Garnizonda bulsayam! U milisaxonadan boshtsa gurda bulmaydi!
Sassob. Xup.
Xurrambek. (Аygotschiga). Boshtsa gaping yutsmi?
Аygotschi. Yuk.
Xurrambek. Sassobga xamrox bulib bor.
Аytotschi. Bu yogidan xotirjam buling.
Sassob bilan Аygotschi chitsadi.