Qartal ss mühafiZƏ MÜƏSSİSƏSİ TƏLİm məRKƏZİ

Mövzu 3. Kəskin qanaxma və travmatik şok zamanı  

göstərilən ilk tibbi yardım 

 

Nəzəri məşğələlər. 

"Qanaxma"  və  "kəskin  qan  itirmə"  anlayışları.  Qan  itirilməsi  zamanı 

orqanizmin  kompensasiya  imkanları.Qanaxmanın  növləri:  xarici,  daxili,  arterial, 

damar,  kapilyar,  qarışıq.Qan  itkisinin  əlamətləri.Xarici  qanaxmanın  müvəqqəti 

dayandırılması 

metodları:damarları 

barmaqla 

basmaqla,oynaqlardaəzaların 

maksimum    bükülməsi,təzyiqli  sarğının  qoyulması,  standart  yaxud  improvizə 

---

edilmiş qankəsici bağın qoyulması (bükümlü dərz bağı, kəmər). Qankəsici bağların 

qoyulması nəticəsində baş verən ağırlaşmar və onların qoyulması qaydaları. 

Xəsarət  almış  nahiyənin  immobilizasiyası  və  soyudulması.  İmprovizə 

olunmuş  sıxıcı  bağın  hazırlanması  üçün  istifadə  olunan  əlaltı  alətlər.Güclü  xarici 

qanaxmalar  zamanı ilk tibbi  yardımın  həyata keçirilməsi qaydası.Burun  qanaması 

halında ilk tibbi yardımın həyata keçirilməsi qaydası.Travmatik şok anlayışı, onun 

səbəbləri,  əlamətləri,  ilk  yardımın  göstərilməsi  qaydası.  Travmatik  şok  təsirinin 

inkişaf etdirilməsinin qarşısını almaq  məqsədilə görülən tədbirlər. Keyitmənin ən 

sadə  üsulları:  xəsarət  alan  nahiyənin  soyudulması,  fizioloji  faydalı  (yaxşı)  hala 

gətirilməsi və immobilizasiyası. 

Praktik məşğələlər. 

Xarici 

qanaxmalarınmüvəqqəti 

dayandırılması 

üsullarının 

işlənib 

hazırlanması. 

Arteriyaların  (yuxu,  bud,  körpücükaltı,  qoltuq  nahiyəsi,  qol-çiyin)  barmaqla 

basmaqla texnikasının  işlənib hazırlanması.Oynaqlarda  əzalarınmaksimal  bükülüb 

açılması;yaranın  üzərinə  sıxan  sarğının  qoyulması;  standart  yaxud  improvizə 

edilmiş  qankəsici  bağın  qoyulması  (bükümlü  dərz  bağı,  kəmər);  travmatik  şok 

zamanı  tibbi  yardımıngöstərilməsi  qaydalarının  işlənib  hazırlanması:travmatik 

şokun  əsas  səbəblərinin  aradan  qaldırılması  (qanaxmanın  müvəqqəti 

dayandırılması,  immobilizasiya),  yuxarı  tənəffüs  yollarının  açıklıqlığının 

qorunmasıvəbərpası,  anti-şokhalınaqətirilməsi,  zərərçəkmişin  bədən  hərarətinin 

istiləşdirilməsi.