Qaydaları Ümumi anlayışlar

23. Mübahis
ələrin həlli qaydası 
23.1.Bu Qaydalara 
əsasən bağlanmış sığorta müqaviləsindən irəli gələn bütün mübahisələr ilkin olaraq 
danışıqlar yolu ilə pretenziya qaydasında, tərəflər arasında razılığa gəlinmədiyi təqdirdə isə Azərbaycan 
Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq məhkəmələr vasitəsilə həll edilir.
24. 
Хüsusi şərtlər 
24
.1. Sığоrtа müqаviləsində bu Qаydаlаrа və qüvvədə olan qanunvericiliyə zidd оlmаyаn хüsusi şərtlər 
mü
əyyən оlunа bilər. Sığоrtаlı tərəfindən bu хüsusi şərtlərin yеrinə yеtirilməməsi Sığоrtаçının ödəniş 
vеrməkdən imtinа еtməsi üçün əsаsdır. 

---

13 
“PAŞA Sığorta” ASC 
Hava n
əqliyyatı vasitələrinin tam sığortası üzrə tarif dərəcələrinin əsaslandırılması 
1) Hava n
əqliyyatı vasitələrinin gövdə sığortası üzrə tarif dərəcələrinin əsaslandırılması 
Bu komponent üzr
ə hesabat üçün məlum düsturlarla daxil olan kəmiyyətlərin aşağıdakı qiymətləri 
götürülmüşdür: 

---

14 
1) Sığortanın bu növü üzrə sığorta hadisəsinin baş verməsi ehtimalı q = 0,04 
2) Orta sığorta məbləği S
o
= 100 000 manat 
3) Ödəmənin orta məbləği S
ö
= 30 000 manat 
4) Müqavilənin sayı -10 
Bu komponent üzr
ə netto dərəcənin əsas hissəsi 
T
ə
= 
100×q×Sö
So
T
ə
=
100 × 0,04 × 30 000
100 000
= 1,2 (manat) 
Risk üst
əliyini hesablamaq üçün isə, təminat ehtimalını 0,90 götürək. Bu halda həmin ehtimala uyğun 
əmsal a=1,3 olur. Risk üstəliyi aşağıdakı düsturla hesablanır: 
T
r 
=
1,2 × 0,04 × 1,3√1−0,04
10×0,04
= 0,09 manat almış olarıq. 
Bu sığorta taminatı üzrə netto-dərəcə üçün 
T
n
=T
ö
+ T
r
= 1,2 + 0,09 = 1,3 manat alarıq 
2) Aviadaşıyıcıların üçüncü şəxslər qarşısında mülki məsuliyyətinin sığortası üzrə tarif dərəcələrinin 
əsaslandırılması 
1) Sığortanın bu növü üzrə sığorta hadisəsinin baş verməsi ehtimalı q=0,04 
2) Orta sığorta məbləği S
o
=200 000 manat 
3) Ödəmənin orta məbləği Sö = 30 000 manat 
4) Müqavilələrin sayı = 20 
T
ö
=
100 × 0,04 × 30 000 
200 000
= 0,6 (manat) 
Risk üst
əliyini hesablamaq üçün təminat ehtimalını 0,95 götürək. Bu halda həmin ehtimala uyğun 
əmsal a=1,645 olur. Risq üstəliyi aşağıdakı düsturla hesablanır: 
T
r
= 1,2
× 0,6 × 1,645 × √(
1−0,04 
20 × 0,04
) = 1,297 manat 
almış olarıq. 
Buradan netto-d
ərəcə: T
n
= T
ö
+ T
r
= 0,6 + 1,297 = 1,9 manat 
Bel
əliklə, bütövlükdə iki təminat növü üzrə birgə netto-dərəcə 

---

15 
1,3 + 1,9 = 3,2 manat olur 
Tarif d
ərəcəsinin strukturu:netto-dərəcə-50%, yüklənmə-50%. O cümlədən işlərin aparılması 
x
ərcləri-44%, macburi ödəmələr-0.3%, tarif mənfəəti -5.7%. 
Brutto-d
ərəcə üçün məlumat T
b
=T
n
/(1-f) düsturundan istifad
ə etməklə T
b
= 6.4 manat alırıq. 
Bu növ sığortanın şərtlərindən asılı olaraq baza tarif dərəcəsinə azaldıcı və artırıcı əmsallar tətbiq 
edilir. Ona gör
ə də, yekun tarif dərəcəsi 0,1% - 10% aralığında dəyişir. 

---

Document Outline

• Hava nəqliyyatı vasitələrinin tam sığоrtasının
  • Qaydaları