3.QĠDALANMADA ĠSRAFA QADAĞA
QOYULMASI
Ġsraf hәr bir Ģeyin hәddini aĢmasıdır. Qidalanmada isә
israfdan mәqsәd hәddәn artıq çox yemәk, ifrata varmaqdır.
Bu
növ
israf
Quranda
mәzәmmәt
olunmuĢdur
(pislәnmiĢdir). Allah Quranda buyurur:
188
“Yeyin-için, lakin israf etməyin, çünki (Allah) israf
edənləri sevməz!”
1
Ġsraf çox geniĢ anlayıĢdır. Belә ki, hәr növ ifratçılığı
(kәmiyyәtdә, keyfiyyәtdә), vaxt itirmәni vә s. әhatә edir.
Bu, Quranın özünәmәxsus üslubudur. Ġlahi nemәtlәrdәn
istifadәyә sәslәyәrkәn sui-istifadәlәrin qarĢısını almaq
üçün dәrhal mötәdilliyini tövsiyә edir
2
.
Bәzi tәfsirçilәr burada dörd termin haqqında söhbәt
açmıĢlar.
1. ―Tәqtir‖ (yaĢam üçün zәruri Ģeylәrdәn istifadәyә
etinasızlıq göstәrmәk. Bu Allahın qәzәbinә sәbәb olan
xüsusiyyәtdir).
2. ―Tәbzir‖ (öz malını ağıla müvafiq olmayan, Ģәriәtә
zidd mәqsәdlәr uğrunda xәrclәmәk. Bu, haramdır).
3. ―Ġqtisad‖ vә ya etidal (öz malını ağıla müvafiq vә
Ģәriәtә uyğun mәqsәdlәrә mötәdil Ģәkildә xәrclәmәk. Bu,
tәrifәlayiqdir).
4. ―Ġsraf‖ (istifadәdә ifratçılığa yol vermәk). Quran
ayәlәri israfçılığı mәzәmmәt etmiĢdir. ―(Allah) israf
edənləri sevməz!” ayәsi dә bu qәbildәndir. Allahın
sevgisinin yoxluğu Onun qәzәbi demәkdir
3
.
Ġnsan orqanizminin qida maddәlәrinә (kalori, zülallar
(protein), yağlar (lipid), karbohidratlar, vitaminlәr, mineral
maddәlәri vә s.) tәlabatı (tәbii ehtiyacı) yaĢa, cinsә vә
fәaliyyәt növünә (iĢinin xarekterinә) görә fәrqlәnir.
Ġnsanın qidalanmada mötәdilliyi aĢması orqanizmin
1
Әraf, 31.
2
―Tәfsiri-nümunә‖, c. 6, sәh. 147.
3
―Әtyәb әl-bәyan‖, c. 5, sәh. 306.
189
sağlamlığı üçün tәhlükәlidir (yәni az vә ya çox yemәk hәr
ikisi ziyanlıdır)
1
.
Ġsrafın müxtәlif nümunәlәri mövcuddur
2
.
Dostları ilə paylaş: |