Raqamli texnologiyalari vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filliali

5.Tarmoq topologiyalari: mesh, yulduz, daraxt, shina, halqa.
Yulduz topologiyasi 
Yulduz topologiyasining afzalliklari: 
markaziy hub yoki tugun orqali tarmoqni markazlashgan holda boshqarish; 
topologiyaga osonlik bilan yangi tugunni kiritish yoki olib tashlash imkoniyati; 
bir kompyuter tugunining buzilishi qolganlarining ishiga ta’sir qilmaydi; 
tarmoqdagi bо‘lgan uzilishni osonlik bilan aniqlash mumkin va muammoni
osonlik bilan bartaraf etish imkonini beradi. 
Yulduz topologiyasining kamchiliklari: 
markaziy nuqtadagi bо‘lgan uzilish butun topologiyaga ta’sir kо‘rsatadi; 
markaziy nuqta sifatida router yoki kommutatordan foydalanish tarmoqni 
amalga oshirish narxini oshiradi; 
yangi tugunni tarmoqqa qо‘shish markaziy tugunni imkoniyatiga bog‘liq 
bо‘ladi. 
Shina topologiyasi
Shina topologiyasining afzalliklari: 
shina tarmoqqa yangi tugunni qо‘shish juda ham oson; 
amalga oshirishda kam xarajatlik; 
kichik tarmoqlarda yaxshi ishlaydi; 
yulduz topologiyaga qaraganda kam kabel talab etiladi. 
 

---

Shina topologiyasining kamchiliklari: 
yangi tugun kiritish kabelning uzunligiga bog‘liq; 
asosiy kabeldagi biror buzilish butun tarmoq ishiga ta’sir qiladi; 
kabelning har ikkala tomonida terminatorni bо‘lishi shart; 
xizmat kо‘rsatish narxi yuqori; 
yuqori tezlikdagi tarmoqlar uchun о‘rinli emas; 
manbadan uzatilgan signalni barcha tugunlar qabul qilgani kabi, u
tarmoqning xavfiszligiga ta’sir qiladi. 
Bu topologiyada kompyuterlar kabelga BNC deb nomlangan maxsus ulagich 
yordamida ulanadi bu ulagichlar T ulagichlari deb ham tanilgan. 
Halqa topologiyasi
Halqa topologiyasining afzalliklari: 
bir tomonga yо‘naltirilgan trafik oqimi; 
har bir tugun faqat bо‘sh bо‘lgan vaqtdagina ma’lumotni uzata oladi; 
markazlashgan biror tarmoq serveri talab etilmaydi; 
shina topologiyana qaraganda amalga oshirish qulayligi (trafik hajmi 
oshmasligi sababli); 
barcha tugunlarni ma’lumotdan foydalanishda bir xil imkoniyatga ega; 
tarmoqda yangi tugunni qо‘shilishi tarmoqning butun о‘zgarishiga ta’sir
qilmaydi.