Редаксийа щейяти
Yüklə 2,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ключевые слова: школьники, развитие, исторические информации, обществен-
ные событие, принцип Key words: schoolchild, developed, historical information, social events, principle Məktəblilərdə ictimai hadisələr, tarixi məlumatlar haqqında təsəvvürlərin formalaşdı- rılması üzrə işin məzmunu nəzəri ədəbiyyatda və təcrübədə lazımınca işlənilməmişdir. Tədqi- qatlar göstərir ki, məktəblilərin hər zaman ictimai və tarixi hadisələrə maraq göstərmələrinə baxmayaraq, bu təsəvvürlərin dairəsi müəyyən edilmədiyindən onların formalaşmasına zəmin yaranmır. Biliklərin sistemsiz, əlaqəsiz mənimsədilməsi onun dəqiqliyini həmişə təmin etmir və yüksək əqli, əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasına zəmanət vermir. Orta ümumtəhsil məktəb müəllimi “Azərbaycan Respublikasının ümumtəhsil məktəb- ləri üçün həyat bilgisi fənni üzrə təhsil proqramı (kurikulumu) (I-IX siniflər) ”(Bakı-2013) əl- də rəhbər tutaraq yerli imkanları nəzərə almaqla məktəblilərə verilməsi zəruri olan biliklər dairəsini müəyyənləşdirməlidir. Problemlə əlaqədar idrak materiallarını düzgün planlaşdırmaq lazımdır ki, məktəblilər tarixi məlumatları il ərzində tədricən, müəyyən sistemlə mənimsə- sinlər. Materialı mövzular üzrə planlaşdırmaq məqsədə müvafiqdir. İdrak materialının həcmi- nə, mürəkkəbliyinə və öyrədilmə müddətinə görə mövzular müxtəlifdir. Bir qayda olaraq, hər bir mövzu üzrə dərslər il ərzində bir neçə dəfə təşkil olunmalı və hər dəfə məlumatın dairəsi genişləndirilməlidir. Hər bir mövzu üzrə iş dərs məşğələsini, oyunları, əməyi, məktəblilərin sərbəst fəaliyyətini, bəziləri bayramları əhatə etməlidir. Tematik planlaşdırma məktəblilərin ətraf aləm, insanların sosial vəziyyəti, cəmiyyətdə baş verən hadisələr haqqında sistemli məlumat almalarını təmin edir. Tarixi məlumatların və ictimai həyat hadisələri haqqında məlumatların məzmunu müəyyənləşdirilərkən biz tədqiqatın qarşısında duran vəzifələri rəhbər tutduq. Belə ki, mək- təblilər üçün bədii əsər seçilərkən, söhbətlərin, kütləvi tədbirlərin mövzusunu müəyyənləşdi- rərkən məktəblilərin ictimai həyat hadisələri haqqında, tarixi məlumatlar haqda biliklərinə, mənəvi keyfiyyətlərinin inkişafına onların necə təsir göstərəcəyi nəzərə alındı. Bu baxımdan məlumatlar qruplaşdırıldı, sistemləşdirildi. Tarixi qanunauyğunluğun mahiyyətini əks etdirən əsas məlumatlar, aydın, tipik faktlar və onların təsvirləri seçildi. Hər bir məlumat seçilərkən məktəblinin yaş xüsusiyyətləri və anlaq səviyyəsi, marağı və meyli nəzərə alınmış və istifadə üçün tövsiyə edilmişdir. Bütün ictimai hadisələr və tarixi məlumatlar haqqında informasiyaların məktəblilər üçün əlverişli olmadığını nəzərə alaraq, onların problem baxımından seçilməsi qayğısına qaldıq. Bu zaman, əsasən, aşağıdakı iki meyar əsas götürüldü: 1) Məlumatların “Azərbaycan Respublikasının ümumtəhsil məktəbləri üçün həyat |