Редаксийа щейяти

Редаксийайа дахил олуб: 18.06.2015 
 

---

Бакы Гызлар Университети                                                                     Elmi əsərlər 2015/2 
 
 
90 
 
Тялябялярин мцстягил ишинин тяшкили тящсилдя  
актуал проблем кими  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nigar Zeynalova 
Azərbaycan Dillər Universitetinin müəllimi, 
fəlsəfə doktoru proqramı üzrə doktorant 
 
 
 
 
E-mail: 
[e-mail]
 
 
Rəyçilər: ped.ü.e.d., prof. A.N. Abbasov 
                 ped.ü.f.d., R.S. Əliyev 
   
Açar sözlər: inkişaf, idrak fəallığı, problem, müstəqillik, islahat 
Ключевые слова: развитие, позанвательная деятельность, реформы, проблемы, 
самостоятельность 
Key words: development, cognitive activity, reform issues, independence 
 
Son  illər  Azərbaycan  Respublikasının  inkişaf  konsepsiyasına  uyğun  olaraq  aparılan 
sosial-iqtisadi dəyişikliklər təhsil alanların bilik, bacarıq və vərdişlərinə yeni tələblər vermiş, 
onun məzmun, metod və üsullarına müasir baxışları zəruri  etmişdir. Bununla  əlaqədar fənnə 
dair biliklərin əldə olunmasından təhsil alanların ümumi təlim kompetensiyalarının, bilik, ba-
carıq və vərdişlərinin formalaşmasına keçid əsas götürülmüşdür. Təhsilin inkişafı ölkədə əha-
linin  rifahının  yaxşılaşması,  daha  yüksək səviyyədə qurulması üçün zəmin  yaratmalı, insan-
ların  texnologiyaları  çevik  mənimsəmək,  əmək  bazarında    yer  tutmaq,  ömür  boyu  oxumaq,  
düzgün  mövqe  seçmək  imkanı  verməlidir.  Bu  isə  öz  növbəsində,  təlim  prosesinin  fərdiləş-
məsinə, təhsil alanların təlim motivasiyasının və təlim müstəqilliyinin artmasına imkan verən 
yeni  və müasir tələblərə cavab verən pedaqoji yanaşmaların işlənilib hazırlanmasını zəruri et-
mişdir. Bu gün təhsilin başlıca vəzifəsi müstəqil şəkildə biliklərə yiyələnən, qeyri adi vəziy-
yətlərdə  sərbəst  qərar qəbul  edən, məsuliyyətli,  daim öyrənməyə  həvəsi  və  marağı  olan şəx-
siyyət  formalaşdırmaqdır.  Pedaqoji  kadrların  bu  istiqamətdə  hazırlığı  xüsusi  əhəmiyyət  kəsb 
edir, çünki onlar gələcəkdə şərəfli və məsuliyyətli bir vəzifə yerinə yetirəcəklər-onlar müəllim 
olacaqlar.Bu səbəbdən tələbələrin müstəqil işinin təşkilinə yenidən baxılmalı, yeni  və müasir 
tələblərə cavab verən pedaqoji yanaşmalar işlənilib hazırlanmalıdır.  
Tədqiqatlardan görünür ki, ali məktəblərdə tələbələrin müstəqil işinin təşkili və yerinə 
yetirilməsi  diqqət  mərkəzində  olsa  da,  bu  sahədə  bir  sıra  nöqsanlar  da  özünü  göstərir.  Mə-
sələn,  təlim  proqramlarında  tələbələrin  müstəqil  işinə  nədənsə  əlavə  vaxt  ayrılmayıb,  bu  isə 
tələbələrin  müstəqil  işinin  lazımi  səviyyədə  təşkil  olunmasına  mane  olur,  mühazirə,  praktik  
və laborator məşğələlərin keyfiyyətinin aşağı düşməsinə gətirib çıxarır. Nəticədə müstəqil fəa-
liyyət  bacarığı  olmayan  tələbələr  müstəqil  işin  təşkili  və  keçirilməsi  ilə  bağlı  bir  sıra  prob-
lemlərlə üzləşir ki, bu da öz növbəsində proqram materialının lazımi səviyyədə mənimsənil-
məməsinə şərait yaradır. 
Azərbaycanın qoşulduğu Bolonya prosesinin əsas şərtlərindən biri də tələbələrin müs-
təqil  işlərinə  ayrılan  saatların  artması  və  auditoriya  məşğələlərinin  azalmasıdır.  Azərbaycan 
dövlət  müstəqilliyini  qazandıqdan  sonra  digər  sahələrdə  olduğu  kimi  təhsildə  də  geniş  isla-
hatlar həyata keçirilir. İslahat proqramı çərçivəsində müxtəlif sənədlər qəbul olunmuşdur. On-
lar ali təhsilli mütəxəssisin qarşısına bir sıra tələblər qoyur. Onlardan ən vacibi fasiləsiz oxu-
maq, mövcud  bilik və bacarıqlarını müstəqil şəkildə artırıb təkmilləşdirməkdir. Bu səbəbdən 

---

Бакы Гызлар Университети                                                                     Elmi əsərlər 2015/2