10-rasm S ovuq kamerali porshenli quyish mashinasining sxemasi: 1– tsilindr; 2, 4 – porshenь; 3– qolip; 5–qoldiq metall; 6– quyma 2. Quymalarni sovuq kamerali porshenli quyish mashinasida olish. Bu xil mashinalardan suyuqlanish temperaturasi yuqoriroq bo’lgan, masalan, alyuminiy, mis qotishmalaridan quymalar olishda foydala niladi. –rasmda bunday mashinaning to’zilishi va ishlashi sxemasi kel tirilgan. Sxemadan ko’rinadiki, quyma olish uchun ma’lum miqdordagi suyuq metall tsilindr 1 ga qo’yiladi . Bunda pastki porshenь 4 yuqoriga ko’tarilgan bo’lib, qolipga me tall kiritish kanal teshigi berkitilgan 11-rasm bo’ladi. So’ngra ustki porshen 2 pastga harakatlanganda metall katta bosim (300 MPa gacha) bilan bosilishda, tsilindrdagi metall qolipga bosim bilan quyish kanali bo’ylab kiritilgan.
Quymalarni qo’zg’almas va qo’zg’aluvchi kamerali kompressorli quyish mashinalarda olish. Qo’zg’almas kamerali mashinalardan birining to’zilishi va ishlashi sxemasi keltirilgan. Sxemadan ko’rinadiki, kamera 2 dagi suyuq metall qolip 7 ga havo bosimida patrubka 5 dagi mundshtuk 6 orqali kiritiladi.
12-rasm Qo’zg’almas kamerali kompressorli quyish mashinasining sxemasi: 1, 4– teshik; 2 – kamera; 3– tikip; 5– patrubok; 6– mundshtuk; 7– qolip
Q o’zg’aluvchi kamerali kompressorli quyish mashinasi: 1– vanna; 2– qo’zg’aluvchi kamera; 3– mundshtuk; 4– uchlik; 5– qolip; 6 – teshik
1 3-rasm
Quymalarni aylanuvchi metall qoliplarda olish. Bu usulda metall aylanuvchi metall qolipga (ba’zan qolipning ish yuzi qolip materiali bilan qoplangan) kiritiladi. Bunda metall markazdan qochirma kuch ta’sirida qolip devoriga otilishida sovib, kristallanishi qolip devoridan boshlanib, . 14-rasm quymaning ichki bo’sh yuzida tugaydi, bu jarayonda nometall materiallar (shlaklar, oksidlar), gaz lar quyma sirtki bo’shlig’i tomon o’tadi Natijada zich, mayda, donli, tekis yuzali quymalar olinadi. Rasmda gorizontal ukatrofida aylanuvchi metall qolipda cho’yan truba quymalarini olish sxemasi keltirilgan. Shuni hamaytish kerakki, bunday qoliplar cho’yandan tayyorlanib, olinuvchi quymalar si fatini yaxshilash, qoliplarning ish muddatlarini oshirish maqsadi da ular metall kiritilguncha 150– 300°C atrofida qizdirilib, ish yuzalari himoya qoplama material bilan qoplanadi. Rasmdan ko’rina diki, qolip roliklar orqali o’z o’qi atrofida aylanadi.
