S L a V y a n u n I v e r s I t e t I



Yüklə 34,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə12/202
tarix09.02.2017
ölçüsü34,22 Mb.
#7874
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   202

u e K .

ƏHLİ-M ƏZAC  n p n j ı .   neHCKpeHHHH, 

jih



ııe M e p H b ift.



ƏHLİ-NAZ  y c T a p .   I 

n p H J i .   K O K eTJiH Baa;

II  c y m .   KOKeTKa.

ƏH Lİ-RU H  n p H J i .   y c T a p .  aymeBHbifi.

ƏHLİ-SƏLİB  c y m .  y c T a p .   KpecTOHÖceu, 

KpeCTOHÖCUbl.

ƏHLİ-SƏNƏT  c y m .   y c T a p .  

peMecneH-

IIHK,  peM eC JieH H H K H .

ƏHLİ-ÜRFAN  c y m .   y c

t

a



p .  rp äM O T H b ie, 

o 6 p a3 Ö B aH H b ie  j h o ä h .

ƏHLİ-VƏFA  n p n j ı .   BepHbiH,  npcaaıııiLin. 

ə h l


İ

y y ə t


 

c y m .   y c T a p .   jhöjih

,H aaejıeH- 

Hble  nCtflHOMOIHHMH.

ƏHLİ-ZƏLƏMƏ  c y m .   y c T a p .   c m.   əhli- 

zülm.

ƏH Lİ-ZÖ V Q   c y m .   y c T a p .  jhöäh,  jiio6-

HHJHe 

HaCJia>KII,eHHH, 



yaO B O JIbC T B H H .

ƏHLİ-ZÜLM  

c y m .   y c T a p .   jıecnoT,  th

päH.



ƏHMƏDİ-BİQƏM 

n p H J i .   ö e c n e H H H H ,  6 e 3 -  

3a6ÖTHbIH.

ƏHM ƏR 


c y m .   y c T a p .   KpäcHMH.

ƏHSƏN 


M e x a .   M o jıo a e u !   6 p ä B o !   (B b ip a -  

xaeT  onoöpeHHe,  noxBany);  əhsən dem ək 

k i m ə ,  

n ə y ə  

XBaiIHTb, 

BbICKa3bIBaTb 

OÄOÖpeHHe  k o m y ,  ı e M y .

ƏHVAL  c y i H.   1.  caMOMyBCTBHe  (o6m ee 

cf)H3HMecKoe  h  aymeBHoe 

c o cto h h h c  

qe- 

jıOBeKa).  X əstən in   əhvaiı  caMonyBCTBHe 



6ojibHoro,  əhvalı yaxşxlaşıb (ero,  ee)  caMO- 

nyBCTBHe  yjıyMmnjıocb,  əhvalını  bilm&k 

k i m i n   y3HaTb  o  caMonyBCTBHH  k o f o ,  

əhvalım   soruşm aq  k i m i n   cnpaBJiHTbca

o  caMOMyBCTBHH  k o t o ;   2.  HacTpoeHwe 

( a y m e B H o e  

cocTOHHHe).  Ə hvalın necədir? 

KaK  HacTpoeHHe?;  əhvalı p o zu ld u   ncnop- 

THJiocb  ero  HacTpoeHHe,  xoş  əhvalla  c 

x o p o u iH M   H acT p o e H H eM ; 

ə h m lın a  soğan 



doğram aq  k i m i n  

n o p r a T b ,  

HcnopTHTb 

bck)  oöeflHio,  HacTpoeHHe; 

HacojiHTb, 

äo- 


CaflHTb  k o 

m  


y

.

ƏHVAL(İ)-RUHİYYƏ  c y m .   y c T a p .   Ha- 



cTpoeHHe:  1. aymeBHoe cocTOHHHe  k o t o -  

j i h 6 o .  



X o ş  ə h va l-ru h iyyə  xopom ee 

H a - 


c T p o e H H e , 

əhval-ruhiyyəsi dəyişib  HacTpo- 

e H H e 


H e r o  

H3MeHHJiocb;  2. 

H a n p a B jr e -  

HHe  M blCJieH,  MyBCTB  H  T .n .,  H a c T p o e n -  

ııocTb,  nacTpoH.  B ayram   ə h va l-ru h iyyə si 

npa3aHHWHoe  HacTpoenne,  y ü ksək  ə h va l- 

ruhiyyədə 

b  


npnnoHHHTOM  HacTpoeHHH, 

ictim aiyyətin  əh va l-ru h iyyəsi  HacTpoeHHe 

OÖlUeCTBeHHOCTH.

ƏHVALAT 

c y m .  

cjıyHHBmeecH,  cjıyqafi, 

coöbiTHe, 

n p o H c m e c T B H e , 

HCTopıw.  Ə hva- 



latı danışm aq 

p a c c K a 3aTb  o   c jıy H H B m e M ca, 



əhvalatdan xəbərin var? Tbi 3Haemb 

o   c n y -  

MHBmeMCH?  M ü x tə lif əhvalatlar 

p a 3Hi>ıe 

CJiyM an, 

yo ld a kı  əhvalat 

c jıy M a ii  H a  xıo- 

p o r e ,  

hansı  əhvalatı  n əzərdə  tutursunuz? 

K a K o i i 

cjıynaH 

Bbi 


HMeeTe 

BHay?;  0  ə h - 



valat  uzundur,  uzun  əhvalatdır 

a o j ı r a f l 

(jVIHHHafl)  HCTOpHfl,  flOJITO  paCCKa3bIBaTb.

ƏHVALLAŞMA  c y m .   o t   r j ı a r .   ə h va l-

'  laşmaq.

ƏHVALLAŞMAQ  r j ı a r .   3jıopÖBaTbCM.  no- 

3aopoBaTbca;  B3aHMHo  cnpaBJiHTbCH,  cnpa- 

BHTbCH 


O  3a0p0Bbe,  CaMOMyBCTBHH, 

Ha- 


CTpOeHHH.

ƏHVALLI  n p n j ı .   1.  npHBeTJiHBbiö.  Ə h - 



vallı  adam  npHBeTJiHBbiä  nenoBeK;  2.  co- 

cTOflTeJibHbiö, 

öo raT M H , 

oöecneneHHbiH;

3.  yBaacäeMbiH  (aocTofiHMH  yBaxeHHH).

ƏHVALPÜRSAN  y c T a p .   b  c 0 > ı e r .  ə h - 



valpürsan  o lm a q   0CBea0MJiHTbCH,  ocBe- 

aOMIITb :H  (cnpaBJlHTbCH,  CnpaBHTbCfl  o 

He M- j ı .   y  K o r o - j ı . ) .

ƏHVALPÜRSANLIQ  c y  111.  y c T a p .   BH3HT, 

nocemeHHc  k o t o - j i .   (c  uejibio  y3HaTb  o 

3jı.opoBbe,  cocToaHHH  k o t o - j i . ) ;   ə h va l- 



pürsanlıq e tm ək  cnpaBjiHTbcn  o  h b e M - ji . 

3«opoBbe,  əh vaipürsanlığa  gəlm ək  noce- 

maTb,  noceTHTb  k o t o - j i .   c  uejibio  cnpa- 

BHTbCH  O  COCTOHHHH,  3JlOpOBbe.

ƏHYA 

c y m .   y c T a p .   BocKpeceroıe, 



oöhob- 

JieHHe,  B03p0ameHHe;  əhya  etmak  ojkhb- 

JIHTb,  OJKHBHTb.

ƏXBAR  c y m .   y c T a p . l .   BecTH,  H3BecTHfl, 

coo6meHHH;  2. 

b

  npouuıoM:  Ha3BaHHe  ne- 



pHOfliiHecKOH  neMaTH.

ƏXƏVİ  c y m .  

ycTap.6paT.

ƏXƏVİZADƏ  c 

y  

m . 


y  

t



 a p .  njıeMHHHHK.

ƏXİ  c y m .   y c T a p .   6paT.

ƏXİ(-LƏR)  c y m .   HC T o p .   axM ubi  (>iJieHbi 

o6mecTBeHHO-nojiHTHqecKoii  opraHH3a- 

Uhh,  HocHBineH 

pe.TH ı’H03HbiH 

xapaKTep 

H  pacnpOCTpaHÖHHOH  B  MajIOH  A3HH  h 

A 3ep 6aiin)KaHe  b  X III  b.).

ƏXİLİK  c y m .  

h

 

c



 

t

 



o

 p .  pejiHrHÖ3H0-c})HJi0- 

co(J)CKoe  yneHHe  axHİİHeB.

ƏXLAQ  I  c y m .   1.  noBeaeHHe  (o6pa3  *H3-

HH, 

COBOKynHOCTb 



nOCTynKOB  H fleİİCTBHİİ

K o r o - J i . ) .   N üm unəvi  əxlaq  npHMepHoe 

noBeaeHHe,  əxlaq xətti 

k  i m  i n  

jihhhh  no- 

BeaeHHH 


K o r o ,  

əxiaq  n o rm aları  HopMbi 

noBefleHHH,  şagirdlər üçün əxlaq qaydaları

npaBHJia  noBeaeHHH  ı(jıa  yMamHxca; 

2.  MOpajIb,  HpaBCTBeHHOCTb  (C0B0Kyn- 

HOCTb  npHHUHIIOB  H  HOpM  nOBeaeHHH  JIIO-

aeii  110  OTHomeHHio a p y r k apyry  h  k  06- 

mecTBy);  ƏTmecKHe  HopMbi.  Ə xlaq p rin - 

sipləri  npHHUHHbi  Mopajın;  II  n p H J i .   mo- 

pänbHbiii,  HpäBCTBeHHMÜ.  Ə xlaq fə lsə fə s i 

HpaBCTBeHHafl  (})hjiococ})hh  əxla q   kodeksi 

HpaBCTBeHHblİİ  KoaeKC.

ƏXLAQİ  n p H j ı .   1.  HpäBCTBeHHbiii.  Ə xlaqi 

tərbiyə 

HpaBCTBeHHoe 

BOcnHTaHHe,  əxlaqi 

ideallar HpaBCTBeHHbie naeanbi,  əxlaqi hiss 

HpäBCTBeHHOe  qyBCTBO;  2.  MOpällbHblH, 

H p a B o y q H T e Jib H b iii. 

Ə xla q i rom an  HpaBO- 

yHHTejIbHblİİ  pOMaH.  3.  ƏTHTeCKHİİ,  3THH- 

Hbiii.  Ə xlaqi söhbət 6 e ceaa  Ha  ƏTmecKHe 

TeMbl.


ƏXLAQİYYAT  c y m .   y c T a p .   3THKa.

ƏXLAQLI  n p n j ı .   1.  BocnHTaHHbiii.  Əxlaqlı 



şa g ird  BocnHTaHHbiii  yreHHK;  2.  Mopänb- 

Hblii  (nOCTynOK);  3.  BblCOKOHpaBCTBeHHblÜ. 



Əxlaqlı adam  BbicoKOHpaBCTBeHHbiü  Hejıo- 

BeK;  4.  ııenopöqHMü,  HpaBCTBeHHO hhctmü.

ƏX LA QLILIQ 

c y m .  

1.  BOCHHTaHHOCTi,: 

2.  HpäBCTBeHHOCTb  (MoparibHbie  KanecTBa 

nejıoBeKa).

ƏXLAQSIZ  I  n p HJ i .   1. 

6e3HpäBCTBeHHHÜ, 

aMopäıibHMÜ  (H apym aıom H fi  TpeöoBaHHH 

HpaBCTBeHHOCTH). 

Ə x la q sız h ərə kə t 

aMO- 


pajibHbiü  nocTynoK ; 

2. 


p a 3 r .   HeBOcriH- 

TaHHMÜ.  Ə xlaqsız  uşaq  HeBocnHTaHHbiü 

peöeHOK;  3. 

pa3BpäTHMÜ, 

ƏecnyrHMÜ, 

pac- 


n y T H b ift; 

II 


c y m .  

p a3 B p äT H H K ,  p a 3 B p a T - 

H H ua; 

öecnyTHHK,  öecnyTHHua.

ƏXLAQSIZCA  1  11 p h ji .  1.  BecbMä  pa3- 

BpäTHbift;  2.  BecbMa  6e3HpaBCTBeHHbiü, 

aMopanbHbift;  II  H a p e n .   l.pa3BpäTHo; 

2.  BecbMa  aMopanbHo,  6e3HpäBCTBeHHo.

ƏXLAQSIZCASINA  11 a p e M .  1.  p a 3Bpä™o, 

ƏecnyTHo;  2.  BecbMa  6e3HpäBCTBeHHo, 

aMopäıibHO.

ƏXLAQSIZLIQ  c y m .  1 •  p a3BpäT  (ncnop- 

neHHocTb  oömecTBeHHbix  HpaBOB);  2.  pa3- 

BpäTHocTb, 

6ecnyTCTBo;  pacnymeHHOCTb, 

pacnyrcTBo;  3.  6e3HpäBCTBeHHOCTb,  aMO-



päjibHOCTb;  əxlaqsızlıq  etm ək  pa3Bpamn- 

naTb,  6ecnyTHHMaTb.

ƏXTƏR  c y m .   y c T a p .   3BC3aä:  1.  ııeöecHoe 

t 6jto;  2.  cHaCTbe,  cyjiböa,  ynacTb.

ƏXZ  c y m .   y c T a p .   npHCBoe™e,  3aHMCTBo- 

BaHHe;  ə x z e lə m ə k   n e ,   n ə y i   npncBOHTb 

ce6e;  3aHMCTBOBaTb,  n033HMCTB0BaTb;  nep- 

naTb,  noHepnHyrb  (m hcjih,  3HaHHa,  hh- 

(JıopMaıiHK)  h  T.n.)  1 TO,

ƏJDAHA  c y m .   mh(J).  1.  apaKÖıı:  1)  CKa- 

30MH0e nyaoBHuıe  b  BHne  Kpbuıaroro  orae- 

Äbiuıamero  3Mes,  noacnpaıoınee  jnoflefi, 

acHBOTHbix. İkibaşlı əjdaha flByraaBbift flpa- 

koh,  yed d ib a şlı  əjdaha  ceMHnıaBbiH  «pa- 

koh,  qırxbaşlı  əjdaha  CKa30HHbifi  apaKOH 

c  copoKa 

rojıoBaMH, 

əjdahanın ağzı  nacTb 

HyaoBHiua;  2)  n e p e H .   qenoBeK  öojibiııoıo 

pocTa,  Kperacoro  TeJiocnoxeHHH;  CHJibHbifi, 

CMejıwfi  nejıoBeK;  2.  n p o c T o p e n .   06 

OÖXÖpe,  npOXOpjIHBOM,  HeHaCblTHOM 

HenoBeKe;  Ə jdaha  bürcü  a c t  p .  co3Be3- 

AHe  JIpaKOH;  əjdaha  ili  ron  apaKOHa,  ə j- 

daha  kim id ir  k i m   cyuiHfi  apaKOH  k t o .

Ə JÖ Ə R  c y m .   y c T a p .   c m.   əjdaha.

ƏKDİRİLMƏ  c y m .   o t   r j ı a r .   əkdirilmak.

Ə KDİRİLM ƏK  r j ı a r .   1.  6biTb  ııoceuHHbiM 

(o  ceMeHax);  2.  caxäTbCH,  6biTb  noca- 

xeHHMM  (o nepeBc,  KycTapHHKe 

h

 T.n.)  no 



nopyneHHH),  pacnopaxeH Hio 

k o t o


-

j i


.

ƏKDİRMƏ  c y m .   o t   r j i a ı .  əkdirm ək.

ƏKDİRMƏK'  r j r a r .   n o H y n .   k i m e   n ə y i  

3acTäBHTb  k o t o ;   1.  oSpaöaTWBaTb,  06- 

paöoTaTb  (noHBy,  3eMjno);  2.  ceaTb,  no- 

ceaTb  (3epHOBbie,  KopMOBbie  KyjibTypw  h 

T.n.); 

3

.  c a x a T b , 



nocaaHTb  (aepeBo,  oryp- 

Hbl,  KapTO(})ejIb  H  T.Ä.).

ƏKDİRM ƏK2  r j ı a r .   n p o c T o p e n .   n o -  

Hyfl.  k i m ə   n ə y i   3acräBHTb 

k o t o

 

cth



Hyib,  yKpacTb 

h

 

t



 o .

ƏKDİRTM Ə  c y ı n .   o t   m a r .   əkdirtm ək.

ƏKDİRTM ƏK  ı j ı a r .   c m.   ə kd irm ək1.

ƏKƏ  n p H J i .   1.  p a 3 T .   6ojibuıÖH,  KpynHbifi, 

rpy3Hbift,  MaccHBHbifi.  Ə kə adam  KpynHbift 

qejıoBeK; 

2



n e p e H .  



önbiTH bifi,  oöxıaaaıo- 

IHHH  *HTefiCKHM  OnblTOM,  3H3HHeM  )KH3- 

h h ; 

3

.  Ä H a n .   cTä pbifi,  neMOJiöflOÜ  (o   * h -  



b o th o m ).

Ə K Ə -BİK Ə   n p H J i .   p a 3i .   eM .  əkə  2.

ƏKƏC  n p n j ı .   p a 3r .   önbirabift,  oÖJiaaaıo-

niHfi 


JK H T e H C K H M   O n b lT O M .

ƏKƏC-ƏKƏC  H a p e M.   p a 3 r .   KaK 

B3pöc- 

Jibifi.  Ə kəc-əkəc  danışm aq  roBopHTb  KaK 



B3pOCJIblfi.

ƏKƏCLƏNMƏ  c y m .  

o t  

r n a r .əkəclənmək.



ƏKƏCLƏNMƏK  r j ı a ı .   p a 3 r .   cTaHOBHTb- 

CH,  CTaTb  B3POCJIHM,  OnblTHblM.

Ə K ƏCLİK  c y m .  p a 3 r .  önbiTHOCTb,  3Ha- 

H H e   * H 3 H H .

ƏKƏLƏNMƏ  c y m .   o t   t ji  a r .   əkələnmək.

ƏKƏLƏNM ƏK  r j ı a r .   c m .   əkəclənmək.

ƏK Ə LİK   c y m .   p a 3 r .   1. 

cboöctbo


  6oJib- 

ıuoro,  KpynHoro;  2. j n a j ı .   önbiTHOCTt, 

oÖJiajıaHHe  XHTeftcKHM  onbiTOM.

ƏKƏNƏCƏK  c y m .   c m.   əkənək.

ƏKƏNƏK  c y m .  näxoTa,  naxoTHoe  nojıe.

ƏKƏNƏKLİ  n p HJ i .   näxoTHbifi  fııpH roj- 

Hblft  flJM  naXOTbl). 

j  ƏKƏRRİ  n p n j ı .   a n a . n .   6oJibHÖft,  cjıäöbifi 

(o 

xhbothom


).

ƏKİB-BECƏRM Ə  c y m •  o t   r . n a r .   ə kib - 



becərmək.

ƏKİB-BECƏRM ƏK  r j ı a r .   1.  B03jiejibiRaTi,, 

oöpaöaibiBaTb,  3aHHMaTbcn  B03/ıejibiBaHH- 

eM,  oöpaöoTKoft 3eMnn,  3eMJieaejiHeM.  Tor- 



p a ğ ı  əkib -b ecərm ək B03ÄejiMBaTb  3eMJiıo; 

2.  paCTHTb, 

BbipaiUHBaTb, 

BbipaCTHTb 

h t  o - ji .  P am bıq əkib -b ecərm ək BbipamH- 

BaTb  xJionoK,  qarpız, y em iş əkib-becərm ək 

BbipaiHHBaTb  ap6y3bl,  ablHH.

ƏKİB-BİÇMƏ  c y m .   o t   r j ı a r .   əkib-biçmək.

ƏKİB-BİÇMƏK  r j ı a ı .   xjıeöonäuıecTBOBaib, 

3aHHMaTbCH  3eMiıefleJiHeM,  xjıeöonaınecT-

bom

.

Ə K İLİ  n p H J i .  



3aHHTbift 

noceBOM  (o  nojıe, 

y n a c T K e , 

3eM.ne), 

3aceaHHbiH.

ƏK İLİB-BECƏ RİLM Ə   c y m .   o t   r j ı a ı .  



əkilib-becərilm ək,  B03flenbiBaHHe.

ƏKİLİB-BECƏRİLM ƏK  r j ı a r .   1.  B03«ejlbl- 

BaTbCH,  oöpaöäTbiBaTbCH  (o  noHBe, 

3eMJie); 

2.  BbipäuiHBaTbCH,  6bITb  BbipameiIIIblM 

(o  pacTeHHHx).

ƏKİLİB-BİÇİLMƏ  c y m .   o t   r j ı a r .   əkilih- 

biçilmək.

ƏK İLİB-BİÇİLM Ə K   r j ı a r .   BO'iiie.ibinaTb- 

ch

,  o6pa6aTbmaTbCH 



juıa

 

BbipamHBaHHH 



(o  noMBe,  3eMne).

ƏKİLİŞ  c y m .  p a 3 r .  1.  3aceB,  noceB.  Ə ki- 



lişdən  b ir  n eçə  gün  sonra  p a yızlıq   taxıl 



cücərdi  Hepe3  HecKOJibKO ÄHefi  nocjıe 

3a-


ceBa  noKa3anHCb  bcxoaw  03hmmx,  əkiliş 

m üddəti 

cpoKH 


noceBa,  dənli b itkilər ə k i- 

lişi  noceB  3epH0Bbix;  2.  nocaflKa  (pa3Me- 

meHHe  ca*eHqeB,  ceMHH,  h  T.n.  b  3eMJie 

c  nejibio  BbipauiHBaHHH).  A ğ a c əkilişi  no- 

caaKa  aepeBbeB.

ƏKİLM Ə1  c y m .   o t   r j ı a r .   əkilm ək'.

ƏKİLM Ə2  c y m .   o t   r j ı a r .   əkilm ək2.

ƏKİLM ƏK'  r j ı a r .   1.  ceHTbca,  BbiceBaTbca, 

6bITb  BMCeHHHblM;  2.  CaxäTbCH,  6bITb  no- 

CaXeHHblM,  BblCaXHBaTbCH,  6bITb  Bbica-  : 

xeHHMM  (o  paccane,  caxeHHax).

ƏKİLM ƏK2  r j ı a r .  

n p o c T o p e n .  

cmm- 

BäTbCH,  CMblTbCH  (ÖblCTpO  HJIH  He3aMeTHO 



yfiTH  OTKyna-Ji . ).   Yoxsa əkilm ək istəyir- 

sən  MJIH  xoneuib  CMblTbCH? 

'■

ƏKİMLİ  n p H J i .   1.  npnröaHbiH 

äjih

 

noceBa;



2.  njıoÄopöjiHbifi,  oÖJiaaaıoıuHH  m ıoaopo- 

aneM  (o  3eMjıe,  noHBe).

ƏKİN  I  c y m .   1.  näuiHH,  naxoTa,  Bcnaxan- 

Hoe none;  2.  noceB:  1) ceB, 

ceHHHe 

ceMHH. 


Əki'i vaxtı  BpeMH 

noceBa, 


y a z  əkini  oceH- 

h h ö   noceB,  p a y ız  əkini  BeceHHHH 

noceB, 

p a m b ıq   əkin i 

noceB 


xJionnaTHHKa;  2)  to , 

mto  nocenHO.  Yazlıq  ə kin lər  apoBbie  no- 

ceBM,  əkinlərə  qulluq  yxofl  3a  noceBaMH;

II  n p H J i .   noceBHÖfi.  Ə kin  sahələri  no- 

ceBHbie 

yqacTKH,  əkin işləri noceBHbie  pa- 

6otm;  6 o t  .  əkin qərənfıli  KyKOJib  (TpaBH- 

HHCToe  pacTeHHe 

ceM. 

rB03aHHHbix);  əkin 



laləsi  peMepna  (pon  pacTeHHH  ceM.  Ma- 

KOBblx).


ƏKİNALTI  n p H J i .   noflnäxoTHbifi  (pacnojıo- 

aceHHbift  HHxe,  rn y ö x e   naxoTHoro 

cjioh

).

ƏKİN-BİÇİN  c y m .   xjıe6onämecTBO  (o6pa- 



6oTKa,  B03aejibiBaHHe  3eMJiH 

jiiih


  BbipauiH- 

B3HHH  XJieÖa).

ƏKİNÇİ  c y m .   3eMJiejıejıeıı.  Əkinçilərin m ü - 

vəffəqiyyətləri ycnexH 

3eMJieneJibueB, 



əkinçi 

əm əyi  Tpyn  seMJieflejıwıa.

ƏKİNÇİLİK  I  c y m . .  jeM/ıcjıejıne:  1.  o6pa- 

6oTKa  h  B03ÄejlbT’,aHHe  3eMJiH.  Q abaqcıl 

əkinçilik  m etodları  nepeaoBbic  MeTOflbi 

3eM^eaejiHH,  əkinçilik m əhsulları  npoayK- 

tm   3CMjıeflejiHH,  suvarm a əkinçiliyi  noJiHB- 

Hoe  3eMjıeaejiHe,  əkin çilik  m ədəniyyəti 

KyjibTypa  3eMJiefleJiHH;  2.  nayKa  o  Bbipa- 

uiHBaHHH  ceJibCKoxo3HHCTBeHHbix  pacTe- 

hhh.  Ə kinçilik kursu  Kypcw  3eM.ne,ııeJlHH;

3.  3aHHTHe,  paöoTa  3eMJiefleJibua.  Ə kin- 



çiliklə məşğul olm aq 

3aH H M aT bca  3eM Jiefle- 

jıııeM;  II  n p HJ i .   3eMJienejibHecKHH.  Ə kin- 

çilik rayonları  3eMnejıejib4ecKHe  paftoHbi, 

əkinçilik arteli  3eMJiejıeJibMecKafl  apTeJib, 

əkinçilik istehsalatı  3eMJieflejibHecKoe  npo- 

H3BOACTBO.

ƏKİNƏBAXAN  c y ı u .  nojıeBÖfi  o6'bC3jHHK.

ƏKİNƏCƏK  c y m .   näniHH,  näxoTa,  noceB.

ƏKİNQABAĞI  n p n j ı .   1.  npejjııäxorHMÜ 

(np0H3B0flHMbifi  n e p ea   naxoToft,  npea- 

mecTByıomHfi  naxoTe);  2.  npeunoceBHÖfi 

(npoH3BoaHMbitt  ııepefl noceBOM,  npefliuec- 

TByıomHH  ııoceBy). 

Ə kinqabağı  suvarm a 

npefliroceBHOH  nojiHB,  əkinqabağı  becərmə 

npeanoceBHaH  o6pa6oTKa  (noMBbi).

ƏKİNLİK 


c y m .  

näuiHH, 


BcnaxaHHoe 

nojıe.


ƏKİN-SƏPİN  c y m .  

c o 6 h p .  noceBHän. 



Ə kin -səp in   başlandı  HaMajıacb  noceBHan 

(KaMnaHHa).

ƏKİZ  I  c y m .   6jiH3Heııw:  1,  äbohhh  (flBoe 

aeTefi,  0flH0BpeMeHH0  poataeHHwx  oähoü 

MaTepbio).  Ə kiz doğm aq  pofiHTb  6jiH3He- 

UOB,  əkiz uşaqlar fleTH-6jiH3Heıibi,  əkiz do- 



ğulm a q  

p o flH T b c n   6 jiH 3 H eq a M H , 



əkiz qar- 

d a şla r  6paTba-6jiH3HeUM,  əkizlərdən  biri 

ojihh  H3  6jiH3Heıi0B;  2.  n e p e H .   o  cbh- 

3bIBaeMbIX  B 

K 3 K O M - T O  

OTHOmeHHH HB- 

jıeHHHX.  Sülh  və x o şb ə xtlik  ə kizd ir  MHp  h 

cnacTbe  -   6jiH3Heu.bi;  II  n p H J i .   oflHHä- 

KOBblft,  BHOJIHe 

cxoaHbifi  c  KeM-JI.;  Oəkiz 

kim i  KaK  6jiH3Heııw  (06  oneHb  noxoxHX 

jıpyr  Ha  apyra  jhohhx);  elə  bil  əkizdirlər 

KaK  6yflTO  6jiH3Heıibi;  əkizya ra n m a q   non- 

BHTbCH  OflHOBpeMeHHO,  pOflHTbCH  6jlH3He- 

uaMH.

Ə K İZLİK   c y m .   ııoJio*cıiHe  6jiH3HeuoB.



ƏKİZTAY  c y m .   6jIH3HeiI,  OÄHH  H3  6

j

1H3- 



HeqoB

ƏKKAS  c y m .   y c T a p .   (J)OTÖrpa(|).

ƏKKASXANA  c y m .   y c ı   a p .  cjxrıoıpacjjna 

(MacTepcKan).

ƏKLİL  c y m .  BeHÖK  (H3aejıne  H3  UBeTOB, 

BeTOK,  a TaKxe H3 

MeTaJina 

h

 ap.  MaTepna- 



jiob

BosJiaraeMoe 



Ha  rpo6,  Ha  MorHJiy, 

k

 



IiaMHTHHKy).

ƏKMƏ  c y m .  o t   r j i a r .  əkm ək:  1.  cm.  



şum lam a;  2. 

ceB, 


noceB;  ceaHne;  3.  no- 

cäaKa  (3aKanbiBaHKe  kophhm h  b  3eMJiıo



caaceHneB,  paccanw,  KJiyÖHeÄ 

h

  T.n. 



b

 

3eMJII0  C  UeJIbK)  BbipamHBaHHS).



ƏKMƏK'  r j ı a r .   1.  cm.   şumlamaq;  2.  ceaTb, 

rıoceHTb: 

1) 

pa3ÖpacbiBaTb 



ceMeııa  ııa noa- 

roTOBJieHHyK)  juih  noceBa  3eMJiıo.  Çəltik 



əkm ək ceaTb  pnc,  buğda əkm ək 

cesTb  nrne- 

HHuy;  2)  n e p e H .  flejıaTb  m t o - j i .   (floöpo, 

3jio  h  T.n.)  a jı a   K o r o - J i .   Yaxşılıq əkm ək 

ceaTb  « o 6po;  2.  caacäTb,  nocanHTb  (npo- 

H3BOÄHTB,  npOH3BeCTH  nOCaHKy paCTeHHH). 



A ğ a c  əkm ək  caacaTb  aepeBba,  şitil  əkm ək 

caacaTb  paccajry,  gül əkm ək caacaTb  HBeTbi, 



soğan əkm ək caacaTb Jiyx;  4.  p a 3 r .  nopo- 

XfläTb,  nOpOJIHTb  (flaTb  XH3Hb  KOMy-JI., 

npon3BecTH  Ha  CBeT  -   o  MyacnHHe);  0  ək- 

diyini  b içm ək  noxHHaTb  iuioäw;  əkəndə 

yox,  biçəndə  yox,  y ey ən d ə   ortaq  qardaş 

mh  naxanH;  nə  əkərsən,  onu  da  biçərsən 

h to   noceeuib,  t o   h  noacHenib;  sərçədən 

qorxan darı əkm əz bojikob  SoaTbca -  b Jiec 

He  xoaHTb;  başında  turp  əkm ək  k i m i n  

ycrpaHBaTb, ycTpoHTb rojıoBOMoincy  KOMy;

“ bəlkə”n i əkiblər -  b itm əyib  Ha  aBOCb  Ha- 

Äeflca,  a  caM  He  ruıouıaH;  aBocb  -   xoTb 

6pocb.


ƏKM ƏK2  c y m .   y c T a p .   xjıeö.

ƏKM ƏK3  r j ı a r .   p a 3r .   k ı m i ,   n ə y i :   1

1

.  OTflejıtiBaTbcs,  oraejıaTbca 



(H36aBHTbca, 

ocBoöoflHTbca  o t   K o r o - ,   h e r o - j i . ) . B a - 



şından əkm ək  k i m  i  OTaejıaTbca  o t   k o r o ;

2.  cmıaBJiäTb,  cıuıäBHTb  h t o   (nponaTb, 

cSbiTb  mt o - j i . ) .   L azım sız  şey lə ri  əkm ək 

cnjıaBHTb  HeHyacHbie  BeuiH;  3. 

n p o c T o -  

p e n .   CTaHyrb  (yKpacTb,  yranjHTb)  m t o ;

4. yÖHpäTb,  yöpäTb  K o r o   (H36aBHTbca  ;

OT  KOTO-JI.,  yHHHTOJKHB  (j3H3HMeCKH);

yÖHBaTb,  y6m b ;  başını  əkm ək  1.  k i m i n  

H36aBJiaTbca,  H36aBHTbca 

o t  

k o t o ;



2.  k i m i   y6wpaTb,  y6paTb,  y6HBaTb,  yĞHTb 

k o t o ;   3.  n ə y i   cıuıaBJiaTb,  crmaBHTb 

(npoflaBaTb,  npoaaTb  h t o - j i . ) .

ƏKNAF  c y m .   y c T a p .   oKpecTHocTb  (

məct



HocTb,  npıuıeraıom aa 



k

  ne My - j ı . ) ,  

ok



pyacaromee  npocTpancTBO.



ƏKS  I  c y m .   1.  OTpaaceHHe:  1)  H3o6paace- 

HHe 


npeflMeTa,  noJiyHaıomeeca  Ha  raaa- 

k o h   n o B ep xH o cT H . 



A yın  əksi  OTpaaceHHe 

Jiynbi,  su d a k ıək si  k i m i n ,   n ə y i n   o ıp a- 

aceHHe  k o p o ,  

q e r o  

b  Boae; 

2) 


to ,  b

h e m   oTpaaceHÖ, 

H3o6paaceHo 

i t o - j i .  



D övrün  əksi  OTpaxeHHe  ənoxH,  həyatın 

əksi  OTpaaceHHe 

* h 3 h h ;  

2. 

n p 0 T H B 0 n 0 -  



jıöaaıocTb.  D üşündüyünün  tam  əksi  noJi- 

Haa  upoTHBonojıoacHOCTb  3aayMaHH0My, 



qardaşınm   tam  əksi  noJiHaa  npoTHBono- 

jıoacHocTb  6paTy;  3.  nopTpeT  (H3o6paace- 

HHe  onpeaejıeHHoro  HenoBeKa  b  acHBO- 

nHCü,  (jjoTorpacfiHH  h  T.n.);  KapTOHKa. 



Rəhbərin əksi  nopTpeT  Boagxa,  sənin əksin 

tb o h   nopTpeT,  əksini çəkm ək  k i m i n   pH- 

coBaTb  nopTpeT  He i i ,   canlı  əksi  k i m i n  

acHBOH 


nopTpeT  h 

e  h  


,  əksini cibində g ə z- 

dirm ək  k i m i n   HocHTb  b  KapMaHe  Hbio 

KapTOHKy;  II  n p H J i .   1.  oöpäTHbiö  (bb- 

ÄyıHHÜ  Ha3aa). 

Ə ks  istiqam ət 

o ö p a r a o e  

HanpaBJieHHe,  əks  gediş  oöpaTHbifi  xoa. 

əks  rabitə  o ö p a raa a   CBa3b,  əks  reaksiya 

o öparaaa  peaKuna,  əks cərəyan:  1)  oöpaT- 

HbiH 

t o k ;  



2) 

oöpaTH oe  TeneHHe; 

2. 

n p o - 


THBonoJiöacHWH. 

Əks tə r ə f 

npoTHBonojıoac- 

Haa  CTopoHa,  əks q ü w ə lə r npoTHBonoJioac- 

Hbie  chjim,  əks qütblər npoTHBonojıoacHbie 

nojuocbi,  əks  işarə  npoTHBonojıoacHbiü 

3HaK;  III  H a p e n .   npÖTHB.  Əks danışm aq 

roBopHTb  npOTHB,  əks g etm ək   h jith   npo- 

th b ;  əks  etm ək:  1.  OTpaacaTb,  0Tpa3HTb:

1)  B0cnp0H3B0flHTb  b  ce6e  H e ö - J i .   oöpa3 

(o  rjıaaKOH  noBepxtıocTH);  2)  OTÖpa- 

cbiBaTb  b  oöpaTHOM  HanpaBjıeHHH  (cBeT, 

3ByK  h  T.n.);  2.  OTpaacäTbca,  0Tpa3HTbca. 



Günəşin  şüaları  suda  əks  edirdı  u y m  

cojiHija  oTpaacaJiHCb  b  Boae;  əks etdirmək:

1.  c m .  əks etmək.  İşığı əks  etdirm ək OTpa- 

acarb  cbct;  2.  BocnpoH3BoaHTb,  B0cnp0H3- 

BecTH  b  o6pa3ax.  Ə sərdə əks etdirm ək o t- 

paacaTb  b  np0H3BeaeHHH,  düzgün  əks  e t- 



dirm ək npaBaHBO  OTpaacarb,  eynilə əks e t- 

dirm ək to h h o   OTpa3HTb,  bədii surətdə sks 

etdirm ək  xyaoacecTBeHHO  OTpa3HTb;  əks 

olunmaq  OTpaacaTbca, 

Yüklə 34,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   202




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin