S L a V y a n u n I v e r s I t e t I

Yüklə 34,22 Mb.

Pdf görüntüsü

səhifə	19/202
tarix	09.02.2017
ölçüsü	34,22 Mb.
	#7874

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 202

qyBCTBHTejibHbiH, ən sürətli CBepxcKOpocT-

hoİİ, ən q ü w ə tli CBepxMomHbiü; ö ə n y a x -

şısı b u d u rki, ... jıynm e Bcero..., ə n a z ı no

MeHbmeä Mepe, caMoe MeHbmee; ən çoxu

1. caMoe 6ojibmee; 2. noflaBjıaıomee 6ojib-

iu h h ctb o ; ən əvvəl 1. rıpexfle Bcero;

2. paHbme Bcex; ən g e c i caMoe no3flHee;

ən a ğ ır g ündə b caMoe THaceJioe BpeMH.

ƏNAM c y m . y c T a p . flap, nofläpoK.

ƏNASİR c y m . y c T a p . 'jjıcMeHTbi. Ə n a -

siri-ə rb əə HeTbipe əjıeMeHTa (3eMJiH, BOfla,

B03flyx, oroHb).

ƏNBƏR c y m . äM6pa: 1. Bbifle.iHCMoe Ka-

manoTaMH BemecTBo, npHMeHHiomeecH

nap(J)H)MepHH; 2. apoMaT, 6jıaroyxaHHe.

ƏNBƏRBAR n p n j ı . ÖJiaroyxäıoLunii, fly-

mHCTbiö, pacnpocTpaHHiomHH apoMaT.

ƏNBƏRBU I n p H j ı . apoMäTHbiii, c apo-

MaTOM; II c y m . BbicmHİi c o p r p n ca c

npHSTHblM 3anaX0M.

ƏNBƏRCƏ c y m . y c T a p . 30JiOTOe Ha-

rpyflHoe yKpameHHe.

ƏNBƏRƏ c y m . 1. x e jıo ö MCJibHnubi, cjıy-

*am H ii fljiH CTOKa BOflbi; 2. f l Hajı . He-

6ojibm oii Boflonaa.

ƏNBƏRFƏŞAN c y m . c m . ənbərbar.

ƏNBƏRİ n p H J i . apoMäTHbiii, c apoMaTOM.

ƏNBƏRİN n p H J i . y c T a p . c m. ənbəri.

ƏNBƏRİYYƏ c y ı ı ı . 6

o t

. pocäliKa (pofl

HaCeKOMOHflHblX paCTeHHH CeM. pOCHH-

KOBblx).

ƏNBİR c y m . Ky'iHenm.ıc KJieııiH.

ƏNBİYA c y ı u . y c T a p . npopÖKH.

ƏNBİZ c y m . 3epHo

hjih

(J)pyKTbi, co6paH-

Hbie

(J)opMe (

BHfle) KOHyca.

ƏNCAM c y m . 1. Koneu, oKorwänne, hc-

xöfl, 3aKJiıoMeHHe, pe3yjibTaT; 2. cpeflCTBo,

noMomb; 0 əncam verm ək npHBOflHTb,

npHBeCTH K OKOHMaHHK), K 3aKJHO>ieHHK);

ə n c a m ç ə k m ə k n e y ə npHHHMaTb, npHH-

aTb Mepw b OTHOineHHH q e r o ; əncam a

salm aq, qoym aq n ə y i npHBOHHTb, npw-

BecTH b nopaaoK m t o .

ƏNCAMƏ c y m . n e ra a (nBe ıuıaHKn na

CTepxHe, cjıy x am n e gjıa npHKpenneHHa

CTBOpKH flBepH H T.n.)

ƏNCİR I c y m . HH>KHp: 1. nji0fl0B0e ae-

peBo ceM. TyroBbix (4)HroBoe nepeBO, cmo-

KOBHHqa); 2. nnofl ə to to flepeBa; cJ)Hra,

BHHHas a ro m , CMOKBa; II n p H J i . hhjkhp-

Hbift. Ə ncir m ürəbbəsi HHXHpHoe BapeHbe,

əncir cem i HHXHpHbiü flxeM.

ƏNCİRLİ n p H J l . HHXHpHblÖ: 1. C HII/KHp-

HblMH JiepeBbSMH (o MeCTHOCTH); 2. npn-

rOTOBJieHHblH H3 HHXHpa.

ƏNCİRLİK c y m . MeCTHOCTb C HHXHpHblMH

AepeBbaMH.

ƏNCÜMAN c y m . y c T a p . MeÄacjnic.

ƏNDAM c y m . l.T e n o , TyjıoBHine; CTaH;

2.  tjjHiypa,  TejıocjıoaceHHe;  0 ən d a m ın ya n -

sm !  əndam ına  lərzə

düşd ü   3aflpoxan  o t   cTpaxa.

ƏNDAMLI n p H J I . 1. CTpÖHHblH, CTäTHblH,

xoporno cjıoxeHHbifi; 2. nöjiHbiH.

ƏNDAMSIZ n p n j ı . 1. ım oxo cjıoxeHHbiii,

HenponopHHOHajibHoro cjıoaceHHa, He-

CTpOHHMÜ; 2. xyflöiı.

ƏNDAM SIZLIQ c y m . 1. ııec0pa3MepH0CTb

(o ı|)Hrype c HeflocTaTKaMH); 2. xyao6ä.

ƏNDAZƏ c y u ı . 1. Bb’iKpoiiKa (o6pa3eu, no

KOTopoMy KpoaT >ıacTH ojıexÄM

hjih

o6y-

); 2. MepKa, Mepa (npeaMeT, cJiyxaıUHÜ

a H3MepeHHa He r o - J i . ) ; 3. cfjnrypa;

4. ı ı e p e H . rpaHHua, npeflen H e r o - j ı .

H ə r şeyin əndazəsi o lm alıdır Bce flOJiacHO

HMeTb npejıejı, əndazədən artıq bmxoah-

hjhh 3a npeflejibi fl03B0JieHH0ro; 0 ən d a -

zədən çıxm aq nepexoflHTb rpaHHUbi fl03-

BOJieHHoro; əndazəyə diişmək npHHaTb Hafl-

JiexaınHİi bha; əndazəyə salm aq npHBecTH

b HaflneacamHH bkh; heç bir əndazəyə sığ-

m ır h h b KäKHe BopoTa He jıeseT.

ƏNDAZƏLİ n p HJ i . copa3MepHbift,

chmmct

-

pHHHbifl (o

ƏNDAZƏSİZ n p H J i . Hecopa3MepHbiü, He-

CHMMe’rpHHHblH, HeCKJläflHblH.

ƏNDAZƏSİZLİK c y m . Hec0pa3MepH0CTb,

HeCHMMeTpHHHOCTb, HeCKJiaflHOCTb.

ƏNDƏLİB c y m . y c T a p .

cojiobch

ƏNDƏM b c o n e T . əndəm ağacı ö o T. f l pa-

kohobo flepeBO (flepeBO poaa flpaueHa ceM.

araBOBbix).

ƏNDƏ-MƏNDƏ b c o h e t . əndə-m əndə d e-

m ək roBopHTb HeyMecTHo; roBopH’rb He-

Cypa3HOCTH.

ƏNDƏR-DÖNDƏR B c o 4 e I'. əndər-döndər

eləm ək nepeBopaHHBaTb, nepeBepHyrb Bce

BBepX flHOM.

ƏNDƏRİLMƏ c y m . o t r j ı a r . əndərilmək.

ƏNDƏRİLM ƏK r j ı a r . oııpoKiijibiBaibCS.

ÖblTb OnpOKHHyTblM; BbUIHBaTbCH, 6bITb

BblJIHTblM; BMCbinaTbCa, ÖblTb BblCbmaH-

HblM.

ƏNDƏRQƏLİB b c o h e t . əndərqəlib e lə -

m ək (etnıək) cnpoBajjHTb, H3ÖaBHTbca o t

k o t o - , w e r o - J i . , OTOCJiaB, OTnpaBHB,

yflanHB.

ƏNDƏRMƏ c y m . o t r j ı a r . əndərm ək.

ƏNDƏRMƏK r j ı a r . onpoKHflbiBaTb, onpo-

KHHyTb (nepeBepHyB nocyfly, BbiBaJiHTb,

BbuiHTb, BbicwnaTb ee coaepxHM oe).

ƏNDƏRUN y c T a p . I n p H J i . BHyrpeHHHiı.

Ə ndərun otaqlar BHyrpeHHHe KOMHaTbi;

II c y m . l./KeHCKaa nonoBHHa jıoMa;

2. o 6 o 6 m . KOMHaTa.

ƏNDƏRUNİ n p n j ı . y c T a p . BHyrpeHHHH.

ƏNDƏRZ c y m . y c T a p .

cobct

, HacraBne-

HHe.

ƏNDİŞƏ c y m . y c T a p . nepe*HBäHHe, boji-

HeHHe, 6ecnoKoücTBo; əndişəyə düşmək,

əndişə ç əkm ək nepeacHBaTb.

ƏNDİŞƏLİ n p H J i . y c T a p . c nepexHBä-

HHSMH, c JiyilieBHblM 6ecnOKOHCTBOM.

ƏNDİŞƏLİLİK c y u x . y c T a p . cocroaHHe

nepeacHBaıoıuero, HcnbiTbiBaıoınero

boji

HeHHe, 6ecnoKoücTBo.

ƏNDİŞƏSİZ n p n j ı . y c T a p . 6e33a6ÖTHb-H,

öecneHHbift.

ƏNDİŞƏSİZLİK c y m . y c T a p . 6e33a6öT-

HOCTb, 6ecnenHocTb.

ƏNDUH c y m . y c ı a p . rö p e, flyuıeBHoe

CTpanaHHe, CKopöb.

ƏNDUHNAK n p n j ı . y c T a p . röpecTHbiü,

CKÖpÖlIblH.

ƏNƏK c y m . f l u a j ı . MeTKa Ha yıuax *

bothmx

ƏNƏNƏ c y m . TpaflHUHa: 1. ncTopHHecKH

cjıoxHBUiHeca o6biHaH,

hopmm

noBefle-

hhh, B3raaflH, BKycw h T.n. Ə nənəni d a -

vam etm ək (etdirm ək) npoflOJiacaTb TpaflH-

UHK), ənənələri qoruyub saxlamaq xpaHHTb

(coxpaHaTb) TpaflHUHH, tarixi ənənələr hc-

ropHHecKHe TpaflHUHH, b eynəlm iləlçilik

ənənələri HHTepHauHOHanHCTHHecKHe Tpa-

flHUHH, döyüş və əm ək ənənələri SoeBbie

h TpyflOBbie TpaflHUHH, m illi ənənələr Ha-

UHOHajibHbie TpaflHUHH, köhnə ənənələr

cTapbie TpanHUHH; 2. ycTaHOBHBmHöca

nopanoK, HenncaHbiiı 3aKOH b noBefleHHH,

b ÖMTy. Ə nənəyə ç evrilm ək CTaHOBHTbCfl,

cTaTb TpaflHUHeH, ənənə halını alm aq bxo-

flHTb,  b o h th   b TpaflHUHio,  ənənələri y a şa t-

m aq  npoflOJixaTb  TpaflHijHH,  ənənəyə s a -

diq qalm aq  ocTaBaTbca,  ocTaTbca  BepHMM

rpaflHHHH, ənənəyə g ö rə no TpaflHUHH.

ƏNƏNƏÇİ c y m . c m. ənənəpərəst.

ƏNƏNƏÇİLİK cm . ənənəpərəstlik.

ƏNƏNƏPƏRƏST c y m . TpaflHUHOHajiHCT.

ƏNƏNƏPƏRƏSTLİK c y u ı . TpaflHUHOHa-

.TH3M (BepHOCTb, CJieflOBaHHe TpaflHIJHaM).

İncəsənətdə ənənəpərəstlik TpaflHUHOHa-

JIH3M B HCKyCCTBe.

ƏNƏNƏVİ npHJ i . TpaflHiiHÖHHMH: 1. ocho-

BaHHbiö Ha TpaflHUHH. Ə nənəvi qram m a-

tika TpaflHijHOHHaa rpaMMaTHKa, ənənəvi

adətlər TpaflHUHOHHbie oöbinaH; 2. npo-

HcxoflamHH no TpaflHUHH. Ə n ən əviya rış-

lar TpaflHiiHOHHbie copeBHOBaHHa, ənənəvi

g örü şlər TpaflHUHOHHbie BCTpeHH.

Ə NƏNƏVİLİK

c y u ı . TpajiHHHÖHiıociT,.

A d ətlərin ən ən ə viliy i TpamuiHOHHOCTb

o6biHaeB.

ƏNFİYƏ c y ı u . y c T a p . HioxaTejibHbiH Ta-

6aK.

ƏNFİYƏDAN c y m . y c

a p . TaöaKepKa.

ƏNG I c y ı ı ı . HejııocTb, HHacHaa nejııocTb;

II n p HJ I . HeJIIOCTHÖH, IIHJKHeHejlIOCTHÖH;

0 əngi qızışm aq 3aroBopHTbca, yBJienbca

pa3roBopoM; ənginə verm ək öojiTaTb a3M-

kom; ən g in iə zm ə k k i m i n HaSmb Mopfly

k o m y ; 3n gini y o rm a q roBopHTb aojıro h

HarıpacHO.

ƏNGALTI n p H J i . noflHeJiıocTHÖH. 3MÖp .

Ə ngaltı n ahiyə noflHejuocTHaa o6jıacTb.

ƏNGƏBƏNGƏ c y m . y c

a p . poflocflÖBHe,

poflocjıoBHaa (HCTopna pofla).

ƏNGƏBİN c y u ı . y c r a p . Mefl.

ƏNGƏC c y m . BOfloCTÖK, xejıoö, BOflocnycK

(Tpy6a juıa

boäm

).

ƏNGƏL c y u ı . 1. noMĞxa, npenäTCTBHe;

2. y c T a p . Heayr, 6ojıe3Hb; 3. p a 3 r . He-

flocräTOK, HecoBepıueHCTBo, H3T>aH; 0 əngəl

o lm aq cnyxHTb noM exoü; əngələ düşm ək

nonaflaTb, nonacTb b 3aTpyflHHTeJibHoe no-

jıoaceHHe, b HenpHaTHyıo h ctophio; əngələ

salm aq k i m i BnyTbiBaTh, BnyraTb, 3aMe-

uıaTb K o r o b o h t o - j i . HenpnaTHoe;

ən g əl törətm ək HHHHTb, yHHHHTb npenaT-

CTBHa; başına ən g əl açm aq k i m i n CTa-

BHTb, nOCT3BHTb B 3aTpyflHHTeJIbHOe no-

jıoaceHHe K o r o .

ƏNGƏLÇİ c y m .

tot

kto

T0pM03HT Bbinojı-

HeHHe n e r o - j ı . , MeuıaeT ocymecTBJieHHio

K a K o r o - J i . flejıa.

ƏNGƏLLƏMƏ c y m . o t r j ı a r . ən g əllə-

mək.

ƏNGƏLLƏMƏK r j ı a r . MeıuäTb, noMeuıaTb;

HHHHTb, yHHHHTb, co3flaBaTb, co3flaTb npe-

naTCTBHa; npenaTCTBOBaTb, BocnpenaT-

CTBOBaTb.

ƏNGƏLLİ n p H J i . conpaaceHHbiH c Tpya-

HOCT3MH, npenaTCTBHaMH.

ƏNGƏLSİZ I n p H J i . 6ecnpenaTCTBeHHMH

(He CBa3aHHbIH C K3KHMH-J1. noMexaMH,

3aTpyflHeHHaMH); II H a p e n . 6ecnpenäT-

CTBeHHO, CBOÖOflHO.

ƏNGƏLSİZLİK c y m . 6ecnperıäTCTBeHHOCTb.

ƏNGƏL-ÜZAR n p

. CBa3aHHbiiı c 6ojib-

UIHMH TpyflHOCTaMH, npenaTCTBHaMH.

ƏNGƏNƏK c y m . f l n a j ı . 6ojibiuaa rjiHHa-

Haa nocyfla.

ƏNGİBOŞ I c y m . roBopyH, 6oJiTyH; nyc-

tocjiöb

, nycTOMejıa, nycT03BÖH; II n p n j ı .

ÖOJlTJlHBblH.

ƏNGİBOŞLUQ c y m . 60JiTJiHB0CTb, nycTO-

CJIÖBHe.

ƏNGİN n p H J i . y c T a p . HeoöıäTHbiü, 6ec-

npeflejibHMÜ,  HeoxBäTHbiö,  6e36pe)KHMH.

Ə ngin  üfiiqlər  6e36pe*Hbie  ropH30HTM,

əngin səm a   HeoöıaTHoe  He6o.

ƏNGİNAR c y m . 6

o t

. aprauıÖK (pojı

mho

rojıeTHHx TpaBaHHCTbix pacTeHHH ceM.

CJ10>KH0UBeTHMx).

ƏNGİNLİK c y m . y c T a p . uiHpb, npocTÖp;

6e36pe)KHOCTb,  Heo6ı,äTHOCTb, flanb.  D əni-

zin ənginlikləri  npocT opu  Mopa,  səm am n

ənginlikləri  npocTopbi  ııe6a.

ƏNl

ƏRA

ƏNİK c y m . ;ın a ;ı. /lexeHhiın

xhluhmk

3Be-

peft.

ƏNİN c y m . y c T a p .

ctoh

, cTeHäHHe.

ƏNİS c y m . y c T a p . 6

3

khh

flpyr, TOBä-

pHm, npHaTejib.

ƏNQA c y m .

y c T a p . l.({)eHHKc, x a p -

nTHqa; 2. n e p e H . HeöbiJiHiıa.

ƏNQAZ c y m . y c T a p . pa3BäüHHbi, pyHHbi.

Ə lV L İK cy m . pyMHHa; KapMHH; yanaqlarına

ən lik vurm aq (su rtm ək) pyMflHHTb meKH.

ƏNLİK-KİRŞAN c y m . KOCMeraKa (pyMHHa,

ny/ıpa h T.n.); ə n lik -k irşa n v u rm a q nonb-

30BaTbC3 KOCMeTHKOH.

ƏNLİKLƏNM Ə c y m . o t r j ı a r . ənliklən-

mək.

ƏNLİKLƏNMƏK r n a r . HaKpämHBaTbca, Ha-

KpäcHTbca (HaKpacHTb ry6bi, meKH, 6poBM).

ƏNLİKLİ n p H J i . uapyvıanennhiH. Ə nlikli

y a n a q la r HapyMaHeHHbie meKH.

ƏNLİK Lİ-KİRŞANLI n p n j ı . HaKpäuıeH- i

HblH.

ƏNOV c y m . y c T a p . yBeJiH*ıeHHe cejıe-

3eHKH.

ƏNSƏ a H a T . I c y m . 3aTbuıoK. Ə n s ə k o r-

çib a m x n p y p r . Kap6yHKyn 3aTbiJiKa;

II n p n j ı . 3aTbui0TObiH. Ə nsə qabarı 3a-

TbuıoMHBiH 6yrop, ənsə arteriyası 3aTbi-

jıoqHaa apTepna, ənsə süm üyü 3aTbino4-

Haa KOCTb.

ƏNSƏALTI n p n j ı . a n a T . n0Ä3aTb'ui0H-

h h h . Ənsəaltı sin ir nojTsaTbuıoMHbiH HepB.

ƏNTƏR c y m . MapTbiuiKa; l.wejıoBeKO-

o6pa3Haa o6e3b»Ha H3 pofla y3KOHOcbix i

o6e3baH; 2. n e p e H . 6 p a H H O . (o HeKpa-

chbom

nejıOBeKe); ypöa, ypöüKa.

ƏNTƏ RLİK c y m . ypöarHBOCTb.

ƏNTİQ n p H J I . aHTHKBäpHblH, CTapHHHblH,

ueHHbiii. Əntiq şeylər aHTHKBapmıe BeuiH.

ƏNTİQƏ n p HJ I . 1. aHTHKBäpHblH, pCXlKOCT-

Hbiö, neıınbiii; 2. npe.KpäcnbiH, oMeıib Kpa-

CHBblfi; 3. OTJIHHHWH, OMeHb XOpÖIUHH.

Ə ntiqə çay otjih h h m h *ıah; 4. HeoöbiKHO-

BeHHbifi, qy^HbiH. Ə ntiqə qızsan Tbi He-

oöbiKHoBeHHaa fleBOMKa.

ƏNTİQƏBAZ c y m . amnKBap, aMTHKBapnn

(jnoSm cjib

3HaTOK npeBHOCTeü;

paTejib aHTHKBapHbix npeaMeTOB).

ƏNTİQƏBAZLIQ c y m . 3aHarae aHTHKBapa. j

ƏN TİQ ƏÇİ CyUI. aHTHKBäp, aHTHKBäpHH.

ƏN TİQ ƏÇİLİK c y m . 3aıiHTHC aHTHKBäpa,

aHTHKBäpHH.

ƏNTİQƏFÜRUŞ c y u ı . CKynmHK aHTHKBap-

hmx

npeftMeTOB cTapHHHoro HCKyccTBa,

CTapblX H peaKHX KHHT.

ƏNTİQƏFÜRUŞLUQ c y m . 1. 3aıiHTMc CKyn-

mHKa aHTHKBapHbix npeflMeTOB; 2. aH-

THKBapnaT (ToproBJia CTapHHHbiMH npea-

MeTaMH, KapTHHaMH, KHHraMH

T.n.);

0 əntiqəjüruşluq eləm ək noKa3biBaTb ceöa

, OCBeaOMJieHHblM B HeM-JI., 3HaT0K0M.

ƏNVA n p ı u ı . y c T a p . pä3Hbie, pa3Hoo6-

pä3Hbie (o copTax, Bimax

T.n.).

ƏNVƏR c y m . y c T a p . äpKHİi (o CBeTe).

ƏNZAR c y m . y c T a p . B3rnanbi, B033peHHa.

ƏNZƏLİ c y m . aH3ariH (a3ep6aH®KaHCKaa

TaHiıeBajibHaa MejıoflHa).

Ə PPƏ K c y m . p a 3 r . xjıe6.

Ə PPƏK LƏ R c y m - 6

o t

. KapMäuiKH (6o-

jıe3Hb

cjihb

, BH3biBaeMaa cyMHaTbiM rpH-

Ə PRİM Ə c y m . o t T J i a r . əprimək.

ƏPRİM ƏK r j ı a r . 1. npeTb: 1) raeTb, raHTb;

nopTHTbca

cwpocTH

hjih

Teıuıa; con-

peTb; 2) MOKHyTb, BOcnanaTbca (npH HeK-

bix 3a6ojıeBaHHax

*

h

); 2. n e p e H . CTa-

peTb, nocTapeTb, npaxjıeTb, ojıpaxjıeTb.

ƏPRİM İŞ n p H J i . 1. npejibifi. Ə prim iş düyü

npejibiö pnc, əprim iş d əri npejıaa K oxa;

2. n e p e H . jıpäxjibiH, cTapbiö, HeMomHbiii

CJiaöbiiı (o HejıOBeKe).

Ə R I c y ı n . Myx, cynpyr. Ə r evində b

ÄOMe My*a; II n p H J i . MyxecTBeHHbiö,

CMenbiH, xpaöpbifl. Ə r oğullar My>KecTBeH-

Hbie (xpa6pbie) cmhm, ər ürəyi Myxec-

TBeHHoe  cepnqe;  y a xşılığ a   ya xşılıq   hər

kişinin  işidir,  y a m a n lığ a  y a xşılıq   ər  k iş i-

nin  işidir  Ka>nabiH  MoxeT  njıaTHTb  no6-

poM 3a no6po, ho MyxecTBeHKbiü HeJiCBeK

cnocoöeH ruıaTHTb no6poM h 3a 3Jio;

0 ərəg etm ək BbixoflHTb, bm hth 3aMyac; ərə

verm ək BbinaBaTb, BbiflaTb 3aMyac; ərdə

olm aq l . ö wTb 3aMyaceM; 2. 6biTb 3aMy-

ateM Koraa-To; ər(in)dən boşanm aq pa3BO-

AHTbca, pa3Bec™cb c MyxeM; ər oğlu ər:

l.x p a ö p b iiı H3 xpa6pw x; 2. HacToaniHH

HejIOBeK, ÄOCTOHHblH MeJlOBeK.

ƏRAF c y m . 1. p e jı

r . MecTo Mexfly paeM

aflOM, HHCTHJiHme; 2. y c T a p . BbicoKoe

MeCTO.

ƏRA

ƏRAQ c y m . My3. “3 p ä r ” : 1. naTbiii H3

flBeHajmaTH

ochobhhx

MyraMOB

KJiac-

CHHeCKOH HapOflHOH My3biKe; 2.

oco

TopxecTBeHHo 3ByMamH0 oTflejı jıaaoB

“PacT” , “C erax ” , “Maxyp-xnHjiH”

“Pa-

x a6 ” .

ƏR-ARVAD c y r n . My*

* e ııa. cynpyrn,

cynpyxecKaa lıeTa (napa).

ƏR-ARVADLI ıı a p e w . M_y/K c * c h o h BMec-

Te. Ə r-arvadlı qonaq çağırm aq npnrjıa-

ıııaTb b rocTH Myxa c JKeHOH.

ƏR-ARVADLIQ c v lü . cynpyxecTBO. cyn-

pyxecKaa *H3Hb.

ƏRAZİ I c y m . 1. TeppHTÖpna (3eMenbHoe

npocTpaHCTBO c onpefleneHHHMH rpaHH-

uaMH). R ayonun ə razisi TeppnTopHa pa-

iioHa, respublikanın ərazisi TeppHTopna

pecnyÖJiHKH, y a şa y ış ərazisi HacejıeHHaa

TeppmopHa, ərazisi üzərində(-n) Haa Tep-

pHTOpHen, b ö yü k ə razini əhatə etm ək ox-

BaTHBaTb öojibmyıo TeppHTopnıo; 2. MecT-

HocTb ( K a K o e - J i . onpeflejıeHHoe MecTo,

np0CTpaHCTB0 Ha noBepxHocTH), Ərazinin

öyrənilm əsi H3yrcHHe MecTHocTH, ərazi-

nin geoloji quruluşu reoJiorm ecK oe CTpo-

eHHe MecraocTH; II n p H J i . TeppHTopH-

äjibHbiiı. Ə razi b ölgüsü TeppHTopHanbHoe

fleJieHHe, əra zi su la rı TeppHTopHaJlbHbie

BOflbi, ərazi toxunulm azlığı TeppHTOpnaJib-

Haa HenpHK0CH0BeHH0CTb, ərazi b ü tö v-

lüyü TeppHTOpnaJibHaa uenocTHOCTb, ərazi

iddiaları TeppHTopHaıibHbie npHTa3aHHa.

ƏRBAB c y m . y c T a p . rocnoflHH, xo3aıiH.

ƏRBABLIQ c y m .

y c T a p . ııo.ıoxeHVie

X03flHHa.

ƏRBAZ n p H J i . MyoKeJHo6HBaa (cjınmKOM

jnoöam as MyacMHH).

ƏRBAZLIQ c y m . My*ejiK)6ne (qpe3Mep-

Haa CKJIOHHOCTb K My*HHHaM).

Ə R B Ə İ N m h c j i . y c T a p . p e j ı n r . n o My-

cyjibMaHCKOMy KajıeHflapıo: copoK flHeii,

HanHHaa c nepBoro HHCJia Mecaua Marep-

paM. Ərbəin gü n ü copoKOBOH fleHb co ahh I

K33HH HMaMa XyceÜHa.

ƏRCANLI n p n n . CHJibHo jııoöam aa CBoero

Myxa.

Ə RCA N LILIQ c y m . CH.ibnaa jııo6oBb

cBoeMy Myxy.

Ə RCƏ H u p n j ı . y c T a p . npeflnoiTHTejib-

HfclH, .nyl-ııuHH.

ƏRƏ

ƏRCÜMƏND n p HJ i . y c T a p . yBa*aeMbiii,

flOCTOHHblH.

ƏRDƏM npHJ i . p a 3 r . 1. TepneHHe; 2. ace-

jıaHHe, oxoTa.

ƏRDO' c y m . 1. ööopoTeHb; 2. ypoflJiHBbift

>ıejıoBeK; 3. f l Ha n . jıeHTäö, 6e3flejibHHK.

ƏRDO2 c y m . p a 3 r . l.noMÖH; 2 . 6ypaa

(o HeBKyCHOM, OÖblHHO MyTHOM, XHflKOM

Kymaıibe, nnTbe).

ƏRƏB I c y m - I . a p ä 6 (npeacTaBHTejib

apaöcKoii HauHH); ərəblər apaöbi; 2. apan

(Mepıibifl, lepHOKOXHİi qenoBeK); II n p h ji .

apä6cKHH. Ərəb ölkələri apa6cıaıe CTpaHbi,

ərəb əlifbası apaöcKHü aıtJıaBHT, ərəb dili

apaöcKHÖ a3biK, ərəb rəqəm ləri apaöcKHe

UH(J)pbi, ərəb atı apaöcKHH KOHb.

ƏRƏBCƏ I h a p e ' i . no-apä6cKH. Ərəbcə

dam şm aq roBopHTb no-apa6cKH; II n p h ji .

apaöcKHH. Ə rəbcədən tərcüm ə nepeBOfl c

apa6cKoro.

( ƏRƏBCƏLƏŞDİRİLM Ə c y m .

o t

r j ı a r .

ərəbcələşdirilm ək.

\ ƏRƏBCƏLƏŞDİRİLM ƏK r j ı a r . noflBep-

raTbca, noflBeprHyrbca apa6H3auHH, apa-

ÖH3Hp0BaTbCa, 6bITb apaÖH3HpoBaHHbiM.

ƏRƏBCƏLƏŞDİRİLM İŞ n p a j ı . apa6n3H-

poBaHHbiH, rıoflBeprHyTbiü apaÖH3auHH.

i ƏRƏBCƏLƏŞDİRMƏ c y m .

o t

r j ı a r .

ərəbcələşdirm ək.

ƏRƏBCƏLƏŞDİRM ƏK r j ı a r . apaÖH3Hpo-

BaTb (npHflaBaTb, npHflaTb Ka KOMy- j ı .

H3biKy ocoöeHHocTH apa6cKoro a3biKa,

ajıtpasma. n T.n.).

ƏRƏBCƏLƏŞM Ə c y m . o t r j ı a r . ərə b -

cələşm ək.

ƏRƏBCƏLƏŞMƏK r jıa r . apa6H3HpoBaTbca.

ƏRƏBCƏLƏŞM İŞ ı ı p i i . ı apaf)H3HpoBaıı-

HblH.

Ə RƏ BÇİLİK  c y m .   apaÖH’iäuHa.  Ə rəbçilik

tərəfdarları  c to p o h h h k h   apa6H3auHH,

ərəbçilik cəhdləri  nonbiTKH  apa6H3auHH.

ƏRƏBDOVŞANI c y m . 3 o o J i . TymKäHMHK

(xHBOTHoe eeM. MjıeKonHTaromHx oTpaaa

rpbi3yHOB).

ƏRƏBİ y c T a p . n p H J i . apäöcKHH. Ə rəbi

p a lta r apaöcKaa oflejKfla.

ƏRƏBİST c y m . c m . ərəbşünas.

ƏRƏBİSTİKA c y m . c m. ərəbşünaslıq.

ƏRƏBİZM c y m - ;ı n n

. apa6H3M (3aHM-

CTBOBaHHe H3 apaÖCKOTO H3bIKa).

ƏRƏ

Ə R İ

ƏRƏBLƏŞDİRİLMƏ c y m . o t r j ı a r . arəb-

b şd irilm ək.

ƏRƏBLƏŞDİRİLMƏK r n a r . H d o p . a p a -

ÖH3HpOBaTbCH, SblTb apa6H3HpOBaHHbIM.

ƏRƏBLƏŞDİRMƏ C y m . o t r . ı a r . ər;>b-

h şd irm ək.

ƏRƏBLƏŞDİRM ƏK m a r . H C T o p . apa-

6H3HpOBaTb.

ƏRƏBLƏŞMƏ c y m . o t r n a r . ərəbləş-

mək.

ƏRƏBLƏŞMƏK r j ı a r . HCTop. apa6H3H-

pOBaTbCH, ÖblTb apa6H3HpOBaHHbIM.

ƏRƏBOTU c y m . 6

o t

. pe3yxa (pojı

oäho

HJIH MHOrOJieTHHX TpaB CeM. KpeCTOHBeT-

Hbix), apaÖHC.

ƏRƏBŞÜNAS c y m . apaÖHCT (cneqHajiHCT

no apaöcKOMy a3HKy, jiHTepaType, Kyjib-

Type

T.n.)

ƏRƏBŞÜNASLIQ c y m . apafiHCTHKa (

cobo

KynHocTb HayK, H3ynaıoınHx

hctophio

ƏKOHOMHKy, 33bIK H KyjIbTypy apaÖCKHX

HapOflOB).

ƏRƏFƏ I c y m . KaHyH: 1. neıiL, npeacToa-

IUHH npa3flHHKy. Yeni il ərəfəsi KaHyH

H oboto rofla; 2. BpeMfl, npeaıuecrByıomee

Ka KOMy- J i . coöbiTHio; npeanBepHe. Yaz

ərəfəsi KaHyH BecHbi; II b 3 H a ı . n o c -

J i e n . ərəfəsində 1. HaKaHyHe, b npexmBe-

pHH, b KaHyn. Ə la m ətd a r g ün ərəfəsində

b npewiBepHH 3HaMeHaTejibHOH fla™ , q u -

rultay  ərəfəsində  b  npeMBepHH  Cbe3jıa,

seçkilər ərəfəsində HaKaHyHe  BbiöopoB, y a -

rışlar ərəfəsində  HaKaHyHe  copeBHOBaHHÜ;

2. nepefl. Çempionat ərəfəsində nepen >ıeM-

nHOHaTOM, en m ək ərəfəsində n ep ea cnyc-

kom, m üsabiqə ərəfəsində nep ea KOHKyp-

COM.

ƏRƏĞAC npHJi. p a 3 r . cKopocnenbiH (6

TpO C03peBai0IHHH, JIOCTHraiOIHHH 3peJIOC-

— o pacTeHHHx, njıonax).

ƏRƏM İK n p n j ı . 1. iro B a a , neperyjıaBinaa

(o öecnjıoÄHwx caMKax cejibCK0x03HH-

CTBeHHblX JKHBOTHblX: O KOpOBe, 6yHBO-

jiHHe h T.n.); 2. n e p e H . 6e3aeTHaa, He-

poacaBinaa; 3. n e p e H . HenjıOÄopöaHbiii,

6ecnjıöflHbiH (o noHBe); 4. n e p e H . 6e3-

pe3yjibTäTHbiö, TiııeTHbiH. Ə rəm ik söhbət-

d ir 3 to - 6e3pe3yjibTaTHbiiı pa3roBop.

ƏRƏ M İK LƏ M Ə K r n a r . p a 3 r . 1. CTaHO-

BHTbca, cTarb ajıoBoft (6ecnjıoflHoii); ne-

peryjiHBaTb, neperyjıaTb (o caMKax c . - x .

İKHBOTHHX); 2. n e p e H. CTaHOBHTbCa, CTaTb

HeıuıoaopoaHoft (o noHBe).

Ə RƏ M İKLİK c y m . neperyjı, 6ec:ui(mne b

pe3yjibTaTe aJiHTeJibHOH (MHoroKpaTHofi)

HJIOBOCTH.

ƏRƏN c y m .

bojihhöh

(

noBepbax: CBepxı,-

ecTecTBeHHoe cymecTBo, oÖHTaıoınee

Boae).

ƏRƏNLƏR c y m . I . k h h x . n o 3T.M y*tı,

xpaÖpeHb'ı; 2. MyjıpeHbi.

Ə R -Ə R c y m . MO*>KeBejibHHK, c m . ardıc.

ƏRƏSAT y c T a p . c y m . 1. p e j ı n r . njıö-

maab, m e co 6ep y rca BocKpecniHe b cya-

Hbiiı aeHb; 2. cBeTonpecTaRneHHe, ctoji-

noTBopenMe; 3. cyMaTOxa, Hepa36epHxa.

ƏRƏŞ c y m . y c r a p . neTBepTb (Mepa H3-

MepeHHH aJIHHbl OT JIOKTa äo kohhhkob

naribHeB).

ƏRƏŞİ c y ı n . copT anbiHbi, pacnpocTpaHeH-

HblH B UIHpBaHCKOH 30He.

ƏRƏVÜŞ c y m . a n a j ı . o6p e 3Ka, o6p e3a-

HHe njıoaoBbix aepeBbeB.

ƏRƏZƏN n p H J i . p a 3r . nÖ3aHHH. Ərəzən

taxıl no 3aHHİi xjıe6, ərəzən övlad no3flHHH

peöeHOK.

ƏRGƏN n p

. nojıoB03pejibiH (flOCTHr-

uihh

noJioBOH 3pejıocTH,

He *eHaTbiü).

ƏRG ƏNLİK c y m . 1. noJiOBaa spe.ıocTb;

2. M e a . yropb (caJibHaa npoÖKa b nopax

KoacH, o6pa3yıomaa HeöojibinoH ƏyropoK).

A d i ərgənlik 06biKH0BeHHbiH yropb.

ƏRGİN n p H J i . TanBiH. Ə rgin q ar Tanbiii

CHer.

Ə RG İN LİK c y m . cocroflHHe Tanoro.

ƏRĞƏNUN c y m . y c T a p . My 3 .o p rä H .

ƏRİDİCİ I c y m . 1. ıuıaBHJibmHK, ıınaBRiib-

uiHHa (paöoHHH, cneuHajiHCT n o rmaBKe

MeTanjıoB); 2. pacTBopHTejib (BemecTBo,

pacTBopflromee KaKoe- j ı . apyroe BemecT-

bo); II n p H J i . njıaBHJibHHH. Ə rid iciso b a

njıaBHJibHaa ııelib.

ƏRİD İLM Ə c y m . o t r j ı a r . əridilm ək;

1. luıäBKa, njıaBJieHHe. P oladın əridilm əsi

nuaBKa CTajın; 2. p a 3 r . pa3BeÄeHHe (b

Boae); 3. pacTBopeHHe; 4. TonjıeıiHe. Ya-

ğ ın əridilm əsi ToroıeHHe Macjıa.

ƏRİD İLM ƏK r j ı a r . 1. ruıäBHTbca, pacruıaB-

JiaTbCH, ÖblTb pacnJiaBJieHHblM; 2. TOnHTb-

ƏRİ

ca, pacTäruiHBaTbca, 6biTb pacToıuıeHHbiM;

3. paCTBOpflTbCH, 6bITb paCTBOpeHHblM.

ƏRİDİLMİŞ npHJ i . 1. roıäBJieHbiH, pacıuıäB-

jıeHiibiH. Ə ridilm iş m etal T e x . pacnjıaB-

jıeHHbiä MeTann; 2. pa3BeaeHHbiH (b BOfle); ;

3. pacTBopeHHbifi; 4. TonjıeHbift. Ə ridil-

m iş y a ğ TonjıeHoe Macno.

ƏRİK I c y m . a6pHKÖc: 1. p o a

iuioäobmx

ÄepeBbeB ceM. p030HBeTHbix; 2. ımoÄbi

3Toro aepeBa; II n p n j ı . aöpHKÖcoBbiiı:

1. 0TH0CHiHHHCfl k aöpHKOcy (flepeBy).

Ə rik ağacı a6pHK0C0B0e aepeBO, ərik bağı

a6pHKocoBbiü caa; 2. npHroToBJieHHbifi H3

a6pHKOCOB, a6pHKOCHMH. Ə rik m ürəbbəsi

a6pHKOcoBoe BapeHbe.

ƏRİKGÜLÜ c y m . 6 o t . HacıypHHH (oäho-

jıeTHee UBeTOHHOe aeKopaTHBHoe pacTe-

HHe, KanyqHH); ərikgülü fə s ilə s i HacTyp-

UHeBbie.

ƏRİKLİ n p n j ı . aopnKocoBbiü: 1. 3acaxeH-

Hbiü a6pHK0C0BbiMH jıepeBbHMH; 2. c a6-

pHKocaMH. Ə rikli ko m p o t a6pHKocoBbiH

KOMnOT.

Ə RİK LİK c y m . MecTO, sacaxeHHoe a6pn-

KOCOBblMH /lepeBbHMH; aÖpHKOCOBMH cafl.

ƏRf MƏ c y m . o t r n a r . ərim ək: l.Täfl-

HHe (npeBpameHHe b xHÄKoe c o cto h h h c !

nojt fleöcTBHeM Teıuıa). Qarın ərim əsi Tafl-

HHe cHera, buzun ərim əsi TaaHHe jibaa,

ya ğ ın ərim əsi TaflHHe Macjıa, ərim ə n ö q -

təsi $ h 3. To>iKa TaflHHfl; 2. ruıaBJieHHe

(npeBpameHHe TBepaoro Tejıa, MeTaıuıa b

xnflKoe nyreM HarpeBaHHH ao bmcokoh

TeMnepaTypbi). (J)H3., T e x . Ə rim ə tem -

peraturu TeMnepaTypa ımaBJieHHH; 3. pac-

TBopeHHe (o6pa3QBaHHe b coeflHHeHHH c

*H5KOCTbK) OÄHOpOÄHOH JKHHKOH CMeCH).

Qəndin suda ərim əsi pacTBopeHHe caxapa

b Boae, duzun ərim əsi pacTBopeHHe cojih;

buzu ərim ə OTTäHBaHHe (bmxoä H3 3aMo-

poxeH H oro c o c to a h h h n o a ÄaBJieHHeM

Tenııa)-

ƏRİM ƏK r n a ı . 1. TäHTb, pacTaHBaTb, pac-

TaHTb: 1) npeBpamaTbcn b acıwKoe coctoh-

HHe nofl jıeHCTBHeM Teroıa, Bjıara. Y a ğ əri-

y ir Macno TaeT, buz əriyir jıen TaeT, q ar

əriyir cHer TaeT; 2) n e p e h . nocTeneHHO

HCTO3aTb, CTaHOBHTbCa He3aMeTHbIM. Z ü l-

m ət əridi TbMa pacTaaJia, g e cə əridi HOHb

pacTaflJia; 3) yMeHbmaTbca, yMeHbmHTbca,

cropaa (o CBe>ıe). Şam ə riyır CBeva TaeT;

4) n e p e H . nocTeııeHHO pacxoayacb, npH-

xoflHTb, npHHTH k KOHuy. P u lla r əriyir

jıeHbrH TaroT, m a l-d ö v lə t əriyir öoraTCTBo

Taer; 5) n e p e H . npHXOÄHTb, npHHTH b

yMRneHHoe cocToaHHe. O nun qarşısında

o s a a t əridi nepea Heıo oh cpa3y pacTaflJi;

6) n e p e H . xyneTb, HaxHyTb o t 6ojıe3HH,

ropa. X ə s tə g ü n ü -g ü n d ən ə riyir öojibhoh

TaeT H30 ÄHa b aeHi., dərddən ərim ək Tasrn

o t ropa; 2. pacTBopHTbca, pacTBopHTbca.

Ş əkər çayın içində ə riyir caxap pacTBop-

HeTCfl b nae, duz əridi cojib pacTBopıuıacb;

3. ımäBHTbcfl, pacnjıaBJiHTbca, pacnjıa-

BHTbCH (HarpeBaacb, caejıaTbca xhäkhm ).

G üm üş əriyir cepeöpo ruıaBHTCH; 4. pac-

cäcbreaTbCH, paccocäTbcfl (06 onyxojıax,

CHHHKax h T.n.). Şiş əridi onyxojib pac-

cocanacb; 0 əriyib çö p ə dönm ək ncxyaaTb,

npeBpaTHTbCH b menKy, əriyib ye rə girm ək

I l Əd Ən npOBaJlHTbCH CKB03b 3eMJIIO OT

ı e r o ; şa m kim i ə rim ək cropaTb K3K CBe-

na; ürəyinin y a ğ ı ə rim ək TOMHTtcfl o h -

naHHeM, y a ğ kim i ə rim ək TaaTb, MjıeTt (o t

jiio6bh B3rjiflaa h T.n.).

ƏRİM ƏYƏN n p n j ı . 1. HepacTBopHMbift;

2. HenjıäBKHH. Ə rim əyən m eta lla r T e x .

HeıuıasKHe MeTaJuibi.

ƏRİM ƏZ n p n j ı . HepacTBopHMMH (He

iioji

aaıomHHCfl pacTBopeHHio).

ƏRİM ƏZLİK c y ıu . HepacTBopHMOCTb (cboh-

ctbo HepacTBopHMoro). M addənin ərim əz-

liyi HepacTBopHMOdb BemecTBa.

ƏRİNCƏK I c y m . JieHHBeu: 1. jıeHHBbifi

HeJioBeK, jıeHTHİı; 2. 30 0 JI. roacHoaMepH-

KaHCKoe xHBOTHoe H3 OTpajıa HenoJiHo-

3y6bix. İkibarm aqlı ərincək aBynajibiü Jie-

HHBeq; II n p HJ i . jıeHHBbiö; III H a p e n .

JieHHBO.

ƏRİNCƏKKİM İLƏR c y m . 3 0 0.1 . jıeHHB-

HÖBbie.

ƏRİNCƏKLƏR c y m . 30 0 JI. jıeHHBHW (ceM.

MJieKonHTaromHX OTpajıa Hen0jiH03y6bix).

ƏRİN CƏKLİK c y m . 1. ıenb; 2. JieHOCTb,

JieHHBOCTb (CBOHCTBO JieHHBOro).

ƏRİNGƏN n p m ı . JieHHBbrä,

ckjiohhmh

JieHH.

ƏRİN İK n p H J i . Täjibiü (cjıenca pacTaaB-

uiHH, nojiTaflBlUHH). Ə rin ik q ar Tanbiü

CHer, ərin ik buz Tajibiiı Jiejı.

İ ____________

Ə R İ N M Ə c y m . o t r j r a r . ərinmak.

ƏRİNMƏK r j ı a r . 1. pacnrcaBjıäTbCH, öbiTb

pacruıaRjıeHHMM; 2. pacTäıuiHBaibca, öbiTb

pacTonjıeHHWM; 3. n e p e H . jıeHHTbca, no- j

jıeHHTbca. D urm ağa ərinm ək jıeHHTbca

noaHHMaTbca, işləm əyə ərinm ək jıeHHTbca

paöoTaTb, g e tm əyə ə rinm ək jıeHHTbca

noÜTH K y a a - n .

ƏRİNMƏZ n p n j ı . noaBHXHbifl, ƏHepriw-

HWH, HejieHHBblH.

ƏRİNMİŞ I n p n j ı . 1. TonjıeHbiH. Ə rinm iş

y a ğ TonjıeHoe Macjıo, ərinm iş p iy Toruıe-

Hbiii acnp; 2. pacnnäBjıeHHbiH; II n p H J i . |

pacTBopeHHbiH. Suda ərinm iş pacTBopeH-

HblH B BOfle.

ƏRİNTİ I c y ı n . cıwaB ('coejiHHeHHe abvx

h jih HecKOjibKHX ıuıaBKHX Tejı). Əlvan

ə rin tilər UBeTHbie cnjıaBbi, m is ərintisi

cnnaB MeziH, alüm inium ə rin tisi cıuıaB

amoMHHHa, çətinəriyən ərinti TyroıuıaB-

KHİİ cruıaB; II n p n j ı . cıuıaBHÖü. Ə rinti

triodu C Ba 3 b . CIUiaBHOH TpHOfl.

ƏRİŞ c y m .

hhth

OCHOBM najıaca, KOBpa

T.n.

ƏRİŞAĞACI c y u ı . qacTb paMbi TKaılKoro

cTaHKa.

ƏRİŞ-ARĞAC c y m - c o ö n p . nonepem ıw e

npo;jo/ibiip,ıe

hhth

(

KOBpe, nanace

T.n.).

ƏRİŞLƏM Ə c y m . o t r n a r . ərişləm ək.

ƏRİŞLƏM ƏK r j ı a r . HaTärHBaTb, naTaııyTb

hhth

ochobw

(KOBpa, najıaca

T.n.)

Ə RİŞLİK n p H J i . ro/iHMH hjih npenHa3Ha-

MeHHbiH ajıa h h t h o ch o b h (KOBpa, na-

jıaca h T.n.).

ƏRİŞTƏ I c y m - Jiamnä: 1. H3aejiHe H3

TecTa, pa3pe3aHHoro Ha y3KHe nojıocKH;

2. K ym am e M3 TaKoro m a e n m ; II npHJi.

jıanmÖBbifl; 0 əriştə d oğram aq k i m ə

B'iaüne

Bcex roTOBHTb noarıoc aeno;

əriştə kim i doğrayaram Ha KycKH H3pe*y

(BbipaaceHHe yrpo3bi).

ƏRİŞTƏ-BALIQ c y m • 3 o o ji . Jiamuä-pbiöa

(phiöa ceM. canaHKCOBbix).

ƏRİŞTƏÇİ c y m . t o t , k to 3aHHMaeTCa npw- ;

FOTOBJieHHeM h npoflaaceü jıanuiH.

ƏRİŞTƏ ÇİLO V c y m .

iijiob

, npHroTÖBJieH-

Hbiö H3 JianmH

pnca.

ƏRİ

ƏRİŞTƏLİ n p n j ı . jıanmÖBbifi, c jıanıuofi.

Ə riştəli a ş iuiob c Jianmofi.

Ə RİŞTƏ LİK n p H j ı . jıanıuaHöfi (npexma3-

HaneHHbift ama npHroTOBJieHHa Jianmn).

ƏRİŞTƏPLOV n p H J i . njıoB c noflxapeH-

hoh

Jianmofi.

ƏRİTDİRM Ə c y m . o t r j ı a r . əritdirmək.

Ə RİTDİRM ƏK r j ı a r .

n o H y a .

k i m e

n e y i npociiTb, 3acTaBHTb

k o t o

: 1.

•

nHTb, pacTanjiHBaTb, pacTonnTb

i t o

;

2. pacruıaaJiaTb, pacıuıaBHTb

h t o

; 3. pac-

TBOpaTb, paCTBOpHTb HTO.

Ə RİTM Ə I c y m . 1. TonjıeHHe, pacTaıuiH-

BaHHc; 2. ruıäBKa, pacroıaBKa. T e x . Əritmə

dövrü n ep n o a luıaBKH, əritm ə intensivliyi

HHTeHCHBHOCTb njraBKH; 3. XHM. lUiaB-

jıeHHe,

cnnaBJieHHe; 4. pacTBopeHHe;

II n p n j ı . luıaBHJibHbifi. Ə ritm ə m aterialı

ıuıaBHJibHbifi MaTepnajı, əritm ə sexi ıma-

BHJibHbifi qex, əritm ə sobası njıaBHJibHaa

ne>ib.

ƏRİTMƏXANA c y m . HnaBHiibHa (noMeme-

HHe ajıa ımaBJieHHa MeTaıuıOB).

ƏRİTM Ə K r j ı a r . n ə y i : 1. ToniiTb, pac-

TaruiHBaTb, pacTonHTb. P iy əritm ək ro ra o b

acwp; 2. ruıäBHTb, pacıuıaBJiaTb, pacnjıa-

BHTb (HarpeBaa a o bmcokoİi TeMnepaTypw,

cnejıaTb 3chäkhm). F iliz əritm ək njıaBHTb

pyay, p o la d əritm ək ımaBHTb CTajib; 3. pac-

TBOpäTb, pacTBopiiTb. Q əndi əritm ək pac-

TBopaTb caxap; 4. p a 3 r . peajiH30BäTb

(npoflaBaTb, npoaaTb h t o - j i . , oöpamaTb,

oöpaTHTb b aeHbrH). M alları tez əritm ək

öbicTpo peajiH30BaTb (cSbiTb) TOBapbi;

5. nepeBäpHBaTb, nepeBäpHTb (nepepaöo-

TaTb, ycBOHTb b npoHecce nnmeBapeHHs).

Quşun m ədəsi h ə rşe y i əridir acaıynoK k i h -

Hbi nepeBapHBaeT Bce; 6. p a 3 r . n e p e H .

pacxöflOBaTb, H3pacxönoBaTb. Pulları ərit-

m ək H3pacx0fl0BaTb ,neHbiH; 7. n e p e H .

H3HypäTb, H3HypiİTb, flOBOflHTb, flOBeCTH flO

noJiHoro H3HeMO*eHHa k o t o - j i . ; 8. n e -

p e h . noTpäTHTb, jıerKOMbicjıeHHO npo-

BecTH, npoacHTb BpeMii, npoacHraTb. Ö m -

rünü əritm ək npoacnraTb *H3Hb.

ƏRİYƏN n p H J i . luıäBKHİi (cnocoÖHbiii ruıa-

BHTbca). Ə riyən m etallar tuıaBKne MeTaJi-

jiw, əriyən qoruyucu ımaBKHfi npeaoxpa-

HHTeJIb.

ƏRİ

ƏRİYİCİ n p H J i . 1. ıuıäBKHfi; 2. pacTBopH-

MbiH. Ə riyici m addə pacTBopHMoe Be-

mecTBO.

ƏRİZƏ c y m . 3aaBJieHHe (npocböa o h e m -

j i h 6 o , H3JioxeHHaa HHCbMeHHO b oc}m-

UHanbHofi (JıopMe). D irektorun adına ərizə

3aaBJieHHe  Ha  hma  awpeK Topa,  ə rizə y a z -

m aq  HanncaTb  3aaBJieHHe,  ərizələrin  q ə -

bulu  npneM  3aaBJieHHfi.

ƏRİZƏBAZ c y m . JHOÖHTejib ıiHca’rı, 3aaıs-

jıeHHa; cyräacHHK, cyTäacHHiıa.

ƏRİZƏBAZLIQ I c y m . cyräxHHHecTBO

(CKJIOHHOCTb K HanHcaHHio pa3JiHHHoro

pofla 3aaBjıeHHH, b ochobhom KJiay3Hbix).

Ə rizəbazlıqla m übarizə e tm ək SopoTbca c

cyTavKHHHecTBOM; ərizəbazlıq etm ək cyT-

aacHHHaTb; II n p n j ı . cyräxHmecKHİı.

Ə rizəbazlıq m eylləri cyTaxHHHecKHe Ha-

KJIOHHOCTH.

Ə RİZƏÇİ c y m . 1. npocÄTejib, npocHTejib-

HHqa; 2. c m . ərizəyazan II.

Ə RİZƏÇİLİK c y m • 1. c m . ərizəbazlıq;

2. 3aHaTHe Toro, k to nHcan 3aaBJieHHa 3a

rnıaTy.

ƏRİZƏYAZAN I n p H J i . nHmymHH 3aaB-

jıeHHe; II c y m . y c ı a p . t o t , k to nHcan

3aaBJieHHa sa ımaTy.

ƏRK c y m . 4>aMHJibäpHoe (cBoöoflHoe, 6ec-

HepeMOHHoe) oöpaıueHHe, 0CH0BaHH0e Ha

CTapiUHHCTBe, ÖJIH3KOM poacTBe, apyacöe);

ə rk eləm ək (etm ək) (JıaMHJibapHHHaTb c |

KeM-jı., ərk i çatm aq HMeTb npaBO (J)a-

MJDIbapHHHaTb C KeM- J I .

ƏRKAN c y m . l . y c T a p . BbicoKonocıaB-

jıeHHbie rocyjıapcTBeHHbie

hhhobhhkh

;

2. c m . ədəb-ərkan.

ƏRKANLI n p H J i . c m . ədəb-ərkanlı.

ƏRKANSIZ n p n j ı . I . c m . ədəb-ərkansız;

2. HeB0CnHT3HHblH.

ƏRKƏ c y m . y c r a p . peöeııOK, flHTä.

ƏRKƏC c y m . c m . erkəc.

ƏRKƏSÖYÜN n p n j ı . HHaJi. cm. ərköyün. j

ƏRKƏVAN c y m . 6 o t . öarpäHHK, HyflHHO ■

aepeBO (flepeBiıo hjih KycTapHHK ceM. ue-

jıajibnHHHeBbix).

Ə RK LƏ n a p e n . rfıaMHjibsipno, naHH6päT-

ckh, pa3Bä3HO, öecuepeMÖııııo.

ƏRKLƏM Ə c y m . o t r j ı a r . ərkləm ək.

ƏRK LƏM ƏK r j ı a r . H36arıÖBbiBaTb, H3Öa-

JIOBaTb (nOpTHTb, HCnOpTHTb ÖajIOBCTBOM).

ƏRKLƏNMƏ c y m . o t r j ı a r . ərklənmək.

ƏRKLƏNMƏK r j ı a r . H36anÖBbiBaTbca, 6ı.rrb

H36aiIÖBaHHbIM.

ƏRKLİK c y m . cj)aMHJibäpnocTb, nannöpär-

CTBO.

ƏRK-NAZ n p H J l . 1. Kanpii3, npnxoTb, ko-

k 6 tctb o ; 2. xeMäHCTBo (noBefleHHe, jih-

meHHoe npocTOTM, ecTecTBeHHOCTH).

ƏRKÖYÜN I c y m . öanoBeHb ( t o t , Koro

6aıyK)Tj; II n p n j ı . 6aji0BHÖö, öanoBJiH-

Bbift, 6aJiÖBaHHbifi, uıaJiOBJiHBbift. Ərköyün

uşaq öajıoBaHHHH peöeHOK.

ƏRKÖYÜNCƏSİNƏ H a p e h . 6aJiOBnHBO.

ƏRKÖYÜN-ƏRKÖYÜN H a p e n . 6aıi0BJiHB0.

ƏRKÖYÜNLƏŞDİRMƏ c y m . o t r j ı a r .

ərköyünləşdirm ək.

ƏRKÖYÜNLƏŞDİRMƏK r j ı a r . H36anÖBbi-

BaTb, H36ajI0BäTb (HCnOpTHTb ÖajlOBCTBOM).

ƏRKÖYÜNLƏŞMƏ c y m - o t r j ı a r . ərkö-

yünləşm ək.

ƏRKÖYÜNLƏŞMƏK r j ı a r . möaJiOBbiBaTb-

ca, H36aJioBäTbca; CTaHOBHTbca, CTaTb H3-

ÖajIOBaHHblM.

ƏRKÖYÜNLÜK c y m . H36aııöBaHHOCTb.

Ə rköyünlüyün nəticəsi p e 3yjibTaT H3Öaııo-

BaHHOCTH,

ƏRKÜDƏ(AĞAC) c y m . 6 o t . npyTHHK (poa

aepeBbeB h KycıapnHKOB ceM. BepöeHO-

bwx); aBpaaMOBO aepeBo.

ƏRKYANA H a p e n . c m. ərklə.

ƏRKYANALIQ c y m . cjıaMHJibäpHOC'ib; He-

npHHyacaeHHocTb, öecnepcM Önnoe

otho

-

meHHe, naHHÖpärcTBo.

ƏRQƏVAN y c T a p . I c y m . pÖ3a; II npHJi.

KpäCHWH, pÖ30Bblfi.

ƏRQƏVANİ npHJi. y c T a p . KpäcHbiii, pö-

30Bblfi.

Ə R Lİ I n p n j ı . 3aMyacHaa; II b 3Ha n . c y m .

3aMyjKH3H (xeHmHHa).

ƏRLİ-ARVADLI H a p e n . My)K h aceHä

BMecTe, Bcefi ceMbeii. Ə rli-a rva d lı qonaq

gəld ilər ııpHiıı ııt b i o c th Myac h * e ııa

(BMecTe).

Ə RLİK I c y m - 1. nojıoxeHHe h o6H3aH-

h o c th Myaca no oTHomenHio k xeHe;

2. n e p e H . My*ecTBO. Ə rlikg ö stərm ək no-

Ka3aTb MyacecTBo; II n p H J i . aocTHrman

ƏRZ

(j)H3HHeCK0M 3peJIOCTH (o fle-

Ha BbiflaHte. Ə rlik q ız ÄeByuiKa j

Ha BbiaaHbe.

t c y m . 3aMyxecTB0 (cocTOHHHe,

n p . .iBaHHe xeHiııHHbi b BpaKe).

ƏRMƏĞAN c y m . y c

a p . noaäpoK.

ƏROV c y m - oÖMb'uiKH (MbiJibHaa Boaa, oc-

Taıomaaca nocne

cthpkh

).

ƏRP c y m . 1. H&KHnb (ocaaoK Ha cTeHKax

cocy«a, ocxaıowHHca n p a KHımeHHH); .

2. Me a . HaneT (cKoruıeHHe

mcjikhx

raoH-

hhikob

3eBe npH aHrHiıe, CKapjıaTHHe

T.n.); 3. nepxoTb (MejiKHe nacTHHKH po-

TOBblX KJieTOK KOJKH H 5KHpa, CKOIUiaiO- :

m neca y KopHeä

bojioc

).

ƏRPLƏNMƏ c y m . o t r j ı a r . ərplənmək.

ƏRPLƏNMƏK r j ı a r . 1. noKptiBäTbca, hok-

pbiTbca HaKHnbio; 2. oÖKJiaflbiBaTbca, 06-

jıo*HTbca HaneTOM.

ƏRPLİ n p n j ı . l . c HajıeTOM, c tohkhm

cjıoeM Mero-.rı. Ha noBepxHocTH, c nneH-

ko h ; 2. c HaKHnbio, noKpbiTbifi HaKHnbio.

Ə rpli çaydan HaÜHHK c HaKHnbio.

ƏRRADƏ c y m . y c T a p . 1. jıac})eT (cıanoK

apTHJiJiepHHCKoro opynHa); 2. ap6ä, no-

B03K3.

ƏRRƏ c y m . y c T a p . I . HO>KÖBO'iHau ıiRia

c flByMa py^KaMH; 2. f l Hajı . TOHHJibHbiö

HHCTpyMeHT.

ƏRRƏ BALIĞI c y m . cm . m işarbalıq.

ƏRRƏ Çİ c y m . y c T a p . niüibmHK.

ƏRSƏ c y m . y c T a p . ıuıömaab: 1. 6onb-

m oe He3acTpoeHHoe MecTo; 2. npocTpaH- !

ctb o 3eMJiH, poBHoe MecTo; 0 ərsəyə y e -

tirm ək (çatdırm aq) k i m i BbiBOflHTb, bh-

BecTH b jııoflH K o r o ; ə rsə y ə y e tm ə k (ç a t-

maq): 1. BbixoaHTb, bm hth

b

n m m : 2. floc-

THraTb, jıocrH'ib coBepıneHHOJieTHa; ərsəyə

gəlm ək (çatmaq): 1. noaBJiaTbca, noaBHTb-

ca, B03HHKaTb, B03HHKHyTb; 2. paCTH, Bbl-

paCTH, ROCTHraTb, ÄOCTHHb COBepmeHHO-

jıeTHa; 3. nojıyHaTbca, noJiyqHTbca; 06x 0-

ÄHTbCa, OÖOHTHCb KOMy-JI. BO HTO-JI.

ƏRSƏMƏ c y m . o t r j ı a r . ərsəmək.

ƏRSƏM ƏK r j ı a r . pacTH, BbipacTH; CTaHO-

BHTbCH, CTaTb B3pOCJIbIM; 3peTb, CTaHOBHTb-

ca, CTaTb 3pe.nbiM; aocTnraTb, ÄOCTHrHyrb

3peJ10CTH.

ƏRSİN c y m . 1. CKpeöoK (ocTpaa jıonaTKa

fljıa cocKaƏjiHBaHHa,

chhctkh

H e r o - j ı . ) ;

2. CTp o HT. jıemaab (KaMeHHbie

hjih

Mpa-

MOpHbie njIHTKH, ÖpyCKH JJJIH nOKpblTHfl,

oöjimhobkh

Mero-Ji . ); 3.

H3o6p. HCK-Be:

(jjjıeiiu (mHpoKaa KHCTb H3 MfliKoro

jıoca, ynoTpeönaeMaa

xhbohhch

Majı-

apHOM aejıe).

ƏRSİNDİM DİK c y m •

3 o o

. KÖJlllHHa

(nTHua ceM.

höhcob

OTpaaa roneHacTbix).

ƏRSİNDİMDİKKİMİLƏR c y m 300JI. KOJI-

nHijeBbie.

ƏRSİNLƏMƏ c y m . o t r j ı a r . ərsinləmək.

ƏRSİNLƏM ƏK r j ı a r . CKpecTH, cocKpe-

6äTb, COCKpe6bIBaTb, COCKpeCTH CKpeÖKOM

(TecTo

h

T.n.) c n e r o - j ı .

ƏRSİNLƏNMƏ c y m . o t r ; ı a r . ərsinlən-

mək.

ƏRSİNLƏNM ƏK r n a r . cocKpeöäTbca, co-

CKpeöbiBaTbCfl, 6biTb cocKpe6eHHbiM CKpeö-

KOM.

ƏRSİZ n p H J i . He3aMy*Hfla, He HMeıomaa

Myxa. Ə rsiz arvad: 1. He3aMy5KHaa xeH-

mHHa; 2. BflOBa.

Ə RSİZLİK c y r n . nojıoxeHHe, cocroaHHe

He3aMy>KHeH aceHmHHbi (

bjiobm

ƏRŞ c y m . y c T a p . n o 3

. He6o, He6ecä;

0 başı ərşə durm aq (qalxm aq, dayanm aq)

B03BbIIIiaTbCfl, nOSHHMaTbCa BblCOKO ao

Heöec; sə si ərşə qalxm aq c m . səsi ərşə

çıxm aq; sə si (fəryadi) ərşə çıxm aq Henc-

to b o KpmaTb.

ƏRŞİ-Ə LA c y m . y c T a p . n o a T . Bbico-

Koe He6o.

Ə RŞİ-FƏLƏK c y m . y c T a p . n o s T . c m.

ərşi-əla.

ƏRUS c y m . y c T a p . HeBecTa, aeBymKa.

ƏRUSƏK c y m . y c T a p . Kyıcjıa.

ƏRUZ c y m .

j t h t

. apy3 (cHcreMa

ctmxo

CJlOJKeHHSI B n033HH pafla CTpaH B

jihjk

Hero h CpeflHero BocTOKa, b tom ™ cjtc

h b A3ep6aHfl*aHe). Ə ruz vəzni pa3Mep

apy3a.

ƏRVAH c y m . y c T a p . f l y m ä .

Ə R Z 1 c y m . y c T a p . 3eMJia: 1. arıaHeTa.

Ərz öz m əhvəri üstündə fırlanır 3eMJia Bpa-

maeTca BOKpyr cBoeö och; 2. noBepxHocTb

3eMJiH, cyrıra. Ə rzi g əzm ək (dolanm aq) hc-

xoflHTb Bcıo 3eMJiro (Becb cb ct); 0 küreyi-

ərz 3eMHofi m ap; ərzdən səm a ya qədər o t

3eMJiH flo He6a.

ƏRZ

____

ƏRZ2

c y m .

1 • 3aaBjıeHHe, H3iaBJieHHe,

BbicKä3biBaHHe, cooömeHHe; 2. x a n o ö a,

npocb6a. Ə rzim b u d u rki, ... npocb6a Moa

b tom , h to ...; 0 ərz etm ək (qılm aq) 3a»B-

JlflTb, 3aHBHTb, COOÖmaTb, COOÖmHTb, Bbl-

CKa3biBaTb, BbicKa3aTb; ərz etm əliyəm k i , ...

AOJixeH cKa3aTb, 'ito ...; ərz etdiyim kim i

KaK a (y * e) roBopHJi; ə rz olsun ki, ... fla

ÖyfleT B3M H3BeCTHO, HTO...

ƏRZAQ I c y m . npoaoBÖJibCTBHe, rıpoflyK-

Tbr. Ə rzaq b olluğu H30ÖHJiHe npoflyKTOB,

ərzağın saxlanm ası  xpaHeHHe  npoflyKTOB,

ərzaq satışı  ToproBJifl  npoflyKTaMH,  ərzaq

qıtlığı  HexBaTKa  npoflyKTOB;  II  n p H j ı .

npOflOBÖJIbCTBeHHblH, npoflyKTÖBbiiı. Ə r-

za q m a ğazası npoflyKTOBbiiı Mara3HH

(npoflMar), ərzaq malları (məhsulları) npo-

AOBOJibCTBeHHbie TOBapbi, ərrzaq ehtiyatı

npoÄOBOJibcTBeHHHİi 3anac, ərzaq anbarı

npoflOBOJibcTBeHHbiü CKjıafl, ərzaq vergisi

npoflOBOJibCTBeHHMH Hajıor (npoflHajıor);

0 ərzaq sapalağı H C T o p . npoflOBOJib-

cTBeHHaa pa3BepcTKa (npoapa3BepcTKa).

ƏRZ-HA L c y m -

y c T a p . 1 . 3aHBJiemıe;

2. x ä n o 6 a.

ƏRZİNDƏ n o c j ı e a . 1. b npofloaxceHHe, b

TeneHHe, 3a. İki həftə ərzində b Tew H ne 1

aByx Heaejib, bu il ərzində b TeqeHHe ə to to j

rofla,  bir s a a t ərzində  b  TeneHHe  naca,  bu

nıüddət ərzində  3a  s t o   BpeMfl,  uç gün  ə r -

zində b TeıeHHe Tpex flHeii,  az vaxt ərzində

üa KopoTKoe BpeMH, son üç il ərzində 3a

nocJieflHHe TpH rofla, b ir növbə ərzində

3a oflHy cMeHy; 2. Ha npOTaaceHHH. On il

ərzində Ha npoTaxeHHH aecsiTH jıeT, bu

iflər ərzində Ha npoTflxeHHH ə th x jıeT.

ƏSA c y m - TpocTb, KjııÖKa, nöcox (naıiKa j

c 3arayTbiM kohhom fljıa onopw npH j

xoab6e). Ə saya sö ykən m ək onnpaTbCfl Ha

nocox.

j

ƏSALI ı ı p n . ı . c rpocTbio, c kjiiokoh, c nö- |

coxom. Əsalı qoca CTapHK c kjiiokoh.

ƏSARƏT c y m . 1. yraeTeHHe, rneT (coctoa-

HHe yırıeTeHHOCTH). M illi əsarət HauHO-

najibHbirr ra e r , m üstəm ləkə əsarəti kojio-

HHajibHbiii raeT, sosial əsarət comıanbHoe j

yrHeTertHe, ru h i əsarət aymeBHbiii raeT, j

y ü zillik əsarət bckoboh raeT; 2. HeBÖJia:

1) paöcTBo; OTcyrcTBHe

cboöoäm

, noflHH-

ƏSA

HeHHe. Ə sa rət zənciri u e ım HeBoaH, əsa -

rətdə ya şa m a q acHTb b HeBOJie, əsarətdən

qurtarm aq ocBo6oflHTbCfl o t neBOJiH;

2 ) n e p e H . acH3Hb He b ecTecTBeHHbix

ycjıOBHax, B3anepTH. B ü lb ü l əsarəti se v -

mir cojıoBefi He jiioöht hcbojih; 3. n e p e H .

ITJieH (C0CT0aHHe 3aBHCHMOCTH, noaHH-

HeımocTH  k o m y - ,  MeMy-Ji.).  Tamah

əsarətində  b  ruıeHy  xaaHOCTH,  xü lya la r

əsarətində  b  nneHy hjijikbhh;  4.  n e p e h .

Ka6ajıä, n o p a 6omeHHe (nojiHaa paöcKaa

3aBHCHMOCTb). İq tis a d i ə sarət əkohomh-

necKaa Kaöana, əsarətə d ü şm ək nonacTb

b Ka6ajıy.

ƏSARƏTÇİ c y m . nopa6oTHTejib, >THeTa-

Teab (

tot

kto

ynıeTaeT; əKcruıyaTaTop).

ƏSARƏTLİ IIpHJI . 3K0 H. noflHeBÖabHbiiı,

npHHyaHTejIbHHH (OCHOBäHHblH Ha n p n -

HyxxteHHH). Ə sarətli əm ək noflHeBOJibHbiö

Tpya.

ƏSAS I c y m . 1. ocHOBaHHe: 1) ıınxriMfl,

onopHaa 'iacTb npeflMeTa, coopyaceHM;

(J)yHflaMeHT. B inanın əsası (özülü) 0CH0Ba-

HHe 3flaHHfl, kö rpünün beton əsası (özülü)

öeroHHoe 0CH0BaHHe MOCTa, evin daş əsası

(özülü) KaMeHHoe 0CH0BaHHe flOMa, m öh-

kəm əsas (özül) n p oiH oe (KpenKoe) ocho-

BaHHe, təbii əsas ecTecTBeHHoe 0CH0BaH«e,

süni əsas (özül) HCKyccTBeHHoe 0CH0Ba-

HHe; 2) npHHHHä, flocTaTOHHbifi noBOfl, ap-

ryMern’, onpaBflbiBaıomHH h t o - j i . Qanuni

əsas 3aK0HH0e 0CH0BaHHe, tutarlı əsas

BecKoe 0CH0BäHHe, zəru ri əsas Heo6xo-

flHMoe 0CH0BaHHe, narazılıq üçün əsas oc-

HOBaHHe fljıa HeaoBojibCTBa, ittiham üçün

əsas  0CH0BaHHe  fljıa  oÖBHHeHHa,  şikayət

üçün  əsas  ocHOBaHHe  a a a   acanoö,  işdən

azad  etm ək   üçün  əsas  ocHOBamıe  fljıa

yBOJibHeHHa, qorxm ağa əsas var ecTb oc-

HOBaHHe öoflTbCfl, əsas axtarm aq n ə y ə

HCKäTb 0CH0BäHHe fljifl H e r o , əsas o l-

m aq 6biTb (aBJiaTbca, cjıyxriTb) 0CH0Ba-

HHeM, əsasım ız y o x d u r y nac HeT 0CH0Ba-

hhh; 3) pacnopaaceHHe, flOKyMeHT h T.n.,

b cruıy KQToporo coBepmaeTca k a k 0 e - ji .

oc{)HunajibHoe aeücTBHe. Əsas: iclasın p ro -

tokolundan çıxarış 0CH0BaHHe: BbinHCKa

H3 npoTOKOJia 3acefläHHfl, əsas: dekanın

məlum atı 0CH0BaHHe: aoKJiaflHaa aeKaHa;

x h m

. coeflHHeHne, o6pa3yıomee npn

BiaHMOfleHCIBHH C KHCJIOTOMH COJlb. Sudü

h əll olan əsaslar ochob3hhh, pacTBopH- ;

Mbie B BOfle, q ü w ə li əsaslar CHJibHbie oc-

HOBäHim, z ə i f əsaslar cjıaöbie ocHOBäHHH; ı

5) MaT. Q ü w ə tin əsası 0CH0BaHHe CTe-

neHH (hhcjio, BOiBoziHMoe b cTeneHb);

2. ocHÖBa: 1) cymHOCTb q e r o - J i . ; raaB-

Hoe,  h  a  h  e m  cTpoHTca  h t  o - ji .  R o -

m anın  əsası  0CH0Ba  poMaHa,  m əruzənin

əsası  0CH0Ba flOKjıafla,  inkişafın əsası  oc-

HOBa pa3BHTH», cəm iyyətin əsası 0CH0Ba

oömecTBa, siyasi əsas nojiHTHMecKäa oc-

HOBa, iqtisadi əsas SKOHOMmecKaa ocHOBa;

2) j i h h t b . qacTb cjıoBa flo OKomaHHa.

Sözün əsası 0CH0Ba cnoBa; 3) t o j i i k o

m h .h . ochobw (HcxoflHbie, rjıaBHbie no-

jıo*eHHa k a k o fi - ji . nayKH, TeopHH h

T.n.). Tarix elm inin əsasları ochobm hc- :

TopmecKOİı HayKH, dillçiiliyin əsasları oc- j

hobm a3biK03HaHHa; II n p n j ı . 1. ochob-

höh (naHÖoJiee BaxHbiö, rjıaBHUH). Əsas

vəzifələr 0CH0BHbie 3aaaHH, əsas səbəb

ocHOBHaa npHHHHa, əsas m əq səd ochob-

Haa  nejib,  əsas  şə r t  ochobhoc  ycjıoBHe,

əsas m əsələ  o chobhoh  Bonpoc,  əsas k ey -

fiy y ə tlə r i  k i m i n ,   n ə y i n   ochobhmc  Ka-

wecTsa k o t o , n e r o ; n ə y i n ə s a s x ü -

su siyyətləri  0CH0BHbie  CBOHCTBa  n e r o ,

əsas  çətin lik(-lə r)  0CH0BHbie  TpyflHocTH,

əsas səh v  0CH0BHaa  ouiHf)Ka,  əsas  istiqa-

m ət  0CH0BH0e  HanpaBJieHHe,  əsas  m ü d -

d əa la r 0CH0BHbie  nojıo*eHHa,  əsas iş  oc-

HOBHaa p a6oTa, əsas m əşğuliyyət ochob-

Hoe 3aHaTHe, əsas anlayış ocHOBHoe noHa-

THe, 3 k o h . əsas gö stə ricələr 0CH0BHbie

noKa3aTejiH,  əsas balans ochobhoh  6ajiäHC,

əsas ə m ək  haqqı  0CH0BHaa  3apruıaTa,  əsas

istehsal fö n d la r ı  0CH0BHbie  np0H3B0flCT-

BeHHbie (J)OHflbi, əsas m übadilə ochobhoh

oÖMCfi,  əsa s  vəsait  ocHOBHbie  cpeacTBa,

əsas ka p ita l  o chobhoh  KanHTan,  əsas  iq -

tisadi  qanun  o chobhoh  əkohom hhcckhh  1

3aKOH, ə sa ssü xu rla r r e o j ı . ocHOBHbie no- '

poflbi; 2. rjıäBHbiH. Ə sas şəhərlər nıaBHbie j

ropofla, əsas m iq ya s raaBHWH Macmraö;

3. KopeHHÖH. Ə sa sya stıq la r T e x . KopeH-

Hbie nofluiHnHHKH; 4. x h m . ocHÖBHbiH.

Ə sas oksid ləri 0CH0BHbie o k h c jih ; 0 əsas

vermək k i m e n e ü ç ü n aaBaTb, flaTb oc-

HOBaHHe KOMy fljıa n e r o , ə sa sg ö tü r-

m ək(tutm aq) n ə y i 6pän>, B3flTb 3a 0CH0By

h t o , əsas kim i q əbul e tm ək n ə y i npH-

HHMaTb, npHHaTb 3a OCHOBy MTO, əsas

kim i qəbul edilm ək npHHHMaTbca, öbiTb

npHHaTHM 3a 0CH0By, əsasını qoym aq

n e y i n 3aKJiaflbiBaTb, 3ajıo*HTb ccHOBy

n e r o , əsası qoyulm aq ocHOBbmaTbca,

6bITb OCHOBaHHblM, yHpeXflaTbCa, 6bITb

ynpexfleHHMM, əsasımn qoyulması n e y i n

0CH0BäHHe ı e r o , əsasını təşkil etm ək

n e y i n cocraBJiaTb 0CH0By, jıenb, jıo x m b -

ca b ocHOBy n e r o , n e y i n əsasında Ha

ocHOBäHHH h e r o , hansı əsasla h a k a -

k o m 0CH0BaHHH, əsas etibarilə b ochob-

hom; üm um i əsaslarla Ha oö u ih x 0CH0Ba-

HHax, ə s a sy o x d u r n ə y ə HeT ocHOBaHHfl

a n a n e r o ; ə sa sv a r n ə y e ecTb 0CH0Ba-

HHa flJia H e r o ; tam əsasla dem ək olar

kİ, ... C IIOJIHblM OCHOBaHHeM MOXHO CKa-

33Tb, HTO...

ƏSASƏN  1  H a p e n .  b  ochobhöm.F ik ir ə s a -

sən  doğrudur  Mbicjib  b  ochobhom   BepHa,

onunla  əsasən  razıyam   b  ochobhom  a  c

hhm coraaceH; I l n o c j ı e j ı . n e y ə cor-

jıäcHO h e m y , b co o tb 6t c t b h h c h e m .

R a zd ığ a əsasən coraacHO aoroBopeHHoc-

t h , tələblərə əsasən coraacHO TpeĞOBa-

HH3M, nizam nam əyə əsasən coı jıacHo yc-

TaBy, qərara əsasən b c o o tb 6t c tb h h c pe-

rneHHeM, g ö stərişə əsasən coraacHO yKa-

3äHHio, əm rə əsasən coraacHO npHKarsy,

ya rışın şə rtlərinə əsasən b c o o tb c tc tb h h

c ycnoBHaMH copeBHOBaHHa, ənənəyə

əsasən comacHO TpaflHUHH.

ƏSASİ n p HJ i . x h m . ocHÖBHbw. Ə sa sid u z-

lar 0CH0BHbie cojih.

ƏSASINDA n o c j ı e j ı . n ə y i n : 1. Ha ocho-

BaHHH n e r o - j ı . (onnpaflcb Ha h t o - j i . ) .

M əktubların əsasında Ha o ch o b 3h h h nH-

ceM, ərizə əsasında Ha 0CH0BaHHH 3aaBJie-

hhsi; 2. Ha ocHOBe ı e r o . E lm i tədqiqat-

lar əsasında Ha 0CH0Be ııaym Lix HCCJie-

flOBaHHH, y e n i m etodlar əsasında Ha oc-

HOBe h o b h x MeroaoB.

ƏSASLANDIRILMA c y m . o t r j ı a r . əsas-

ia n d m lm a q ; 1. o 60CH0BaHHe, apryMeHTä-

UHfl. Q anu n la rm əsaslandırüm ası 060-

ƏSA

CHOBaHHe 3aKOHOB; 2. ro p H fl. MOTHBH-

poBKa. M əhkəm ə hökm ünün (q ətn a m əsi- '

niri) əsaslandınlm ası MOTHBHpoBKa cyfleö-

Horo npHroBopa (pemeHHa).

ƏSASLANDIRILMAQ r j ı a r . 1. o6ochöbm-

BaTbCfl, ÖblTb OÖOCHOBäHHblM, äpiyMeH-

THpoBaTbca, 6biTb apryMeHTHpoBaHHbiM;

2. MOTHBHpOBaTbCa, 6bITb MOTHBHpOBaH- j

HblM.

ƏSASLANDIRILMIŞ n p H J i . 1. o6ocHÖBaH-

h ijh (noflTBep*fleHHMH cJ)aKTaMH, ySeflH- ,

TeJIbHMMH flOKa3aTCJlbCTBaMH, Cepbe3HbIMH

AOBOflaMH); apıyMeHTHpoBaHHbiH. E lm i su -

rətdə əsaslandırılm ış HayHHO 060CH0BaH-

Hbiiı, əsaslandırılm ış qəra r 060CH0BaHH0e

pemeHHe; 2. r o p H n . MOTHBiipoBaHHbiH.

Ə saslandırılm ış sə n ə d MOTHBHpoBaHHbift

AOKyMeHT, əsaslandırılm ış rəy m othbhpo-

BaHHOe 3äKJH0HeHHe.

ƏSASLANDIRMA c y m . o t r j ı a r . ə sa s-

landırm aq; 1. oSocnoBäHHe, apryMeHTa-

HH a;2. lOpHfl. MOTHBIipÖBKa.

ƏSASLANDIRMAQ r ji a r . 1. oöocııÖBbi-

BaTb, 060CH0BaTb, apryMeHTHpoBaTb. Öz

fik r in i əsaslandırm aq 060CH0BaTb CBoe

MiıeHHe, dəlillərlə (faktlarla) əsa sla n d ır-

m aq oöocHOBtiBaTb aoBoaaMH ($aKTaMH),

əsaslandırmağa çalışm aq n ə y i nbrraTbca

060CH0BaTb HTO; 2. MOTHBHpOBaTb. Öz

rəddini (im tinasını) əsaslandırm aq m oth-

BHpoBaTb cboh OTK33, çıxışım əsaslandır-

m aq MOTHBHpOBaTb CBOe BblCTyiUieHHe.

ƏSASLANMA c y m . o t r j ı a r . əsaslanm aq;

1. 060CHÖBaHH0CTb. N əticələrin əsa sla n -

mast oöocHOBaHHOcTb BbiBonoB; 2. 060-

CHOBäHHe, apryMeHTHpoBaHHe, apryMeH-

TäqHa. Q anunun əsaslanm ası oöocHOBa-

HHe 3aKOHa; 3. MOTHBHpÖBKa.

ƏSASLANMAQ r j ı a r . ocHÖBHBaTbca, onn-

päTbCH (HMeTb HTO-JI. CBOHM OCHOBä-

HHeM, hctühhhkom ). N əyə əsaslam rsım z?

H a neM bm ocHOBbiBaeTecb? p la n a əsa s-

lanmaq ocHOBbiBaTbca Ha  ııjıaııe,  ona əsas-

lanaraq...  ocHOBbiBaacb  Ha T o u ...,fa k tla ra

əsaslanmaq  ocHOBbreaTbca  Ha (J)aKTax,  qa-

b aqcü nəzəriyyəyə əsaslanm aq onHpaTbca

Ha nepeflOByK) Teopnıo.

ƏSASLI I n p H J i . 1. oöocHÖBaHHbifi (non-

KperuıeHHbifl yöeflHTejibHWMH flOKa3aTejib- '

CTBaMH,  cepfae3HWMH  flOBOflaMH).  Əsaslı

nəticə   060CH0BaHH0e  3aKJiK>HeHHe,  əsaslı

süb u t  K) p H fl .  OÖOCHOBaHHOe flOKa3äTejIb-

CTBO; 2. OCHOBäTejIbHblft, 06cT0aTeJIbHbIH.

Ə saslı  də lil ocHOBäTeJibHbiü  flOBOfl,  əsaslı

səbəb   0CH0BaTejibHafl  npHHHHa,  əsaslı təh -

lil  oöcToaTejibHbiH  aHajiH3;  3.  KanHTäjib-

HbiH. Əsastı d iva r KaıiHTanbHaa cTeHa,

əsaslı  tikinti KamrrajibHoe  CTpoHTeJibCTBo,

əsaslı təm ir KanHTanbHbiH  peMOHT,  ə k o h .

əsaslı  m əsrəflər  KanHTaJibHbie  3aTparbi,

əsaslı  vəsait qoyuluşu  KanHTajibHoe  bjio-

aceHHe; 4. KopeHHÖü (saTpai HBaıomHH Kop-

h h , ocHOBbi n e r o - J i . ) . Ə saslı d əyişiklik-

lər KopeHHbie H3MeHeHHa, əsaslı dönüş

KopeHHofi noBopoT; 5. (J)yHflaMeHTajibHbiH:

1) OCHOB3TejIbHbIH, KanHTaJIbHblÄ. Əsaslı

tədbirlər (JıyHflaMeHTaJibHbie MeponpHa-

THa, əsaslı nəşr (JıyHaaMeHTajibHoe H3fla-

HHe; 2) raaBHbiH, ueHTpajibHbiH. Əsash

kitabxana (JjynuaMeHTanbHafl 6n 6jiHOTeKa;

3) npoHHbift, rayöoKHH. Əsaslı b ilik \JjyH-

AaMeHTajibHbie 3HaHiıa; II h a p e h . ocho-

BäTeJibHO. Əsaslı düşünm ək 0CH0BaTejibH0

oöflyMaTb; 0 əsaslı surətdə 0CH0BaTeJibH0,

KOpeHHblM 0Öpa30M.

ƏSASLICA H a p e n . ocHOBäıejibHO.

ƏSASLILIQ c y m . 1. ocHOBäTenwıocTb. Şüb-

hələrin əsaslılığı 0CH0BaTejibH0CTb noflo-

ipeHHİİ; 2. OÖOCHÖBaHHOCTb.

ƏSASNAMƏ c y m - nojıo*eHHe (cboä npa-

bhji, 3aKOHOB no onpeflejıeHHOMy Bonpocy).

Ə sasnam ənin təsdiqi yrBepxfleHne nono-

>KeHHa, 10p H f l. A li m əhkəm ə haqqında

əsasnam ə  nojıoxeHHe  o  Bepx0BH0M  cyfle,

y e r li hakim iyyət o rq a n la n  haqqm da əsas-

nam ə  rıojıoxeHne  o  MecTHbix  opraHax

BJiacTH, seçkilər haqqında əsasnam ə no-

jıoaceHHe o Bbiöopax.

ƏSASSIZ I n p n j ı . 1. He HMeKiınHH ocho-

BaHHfl, c})yHjıaweına; 2. HeofıocHÖnannbiii,

HeOCHOBäTejlbHblH, 6e30CH0BäTeJIbHbIH,

öecnoHBeHiibrä (jiHmeHHbift ocııoBanHÜj;

rojıocjıoBHMH. Ə sassız ittiham HeoöocHO-

BaHHoe oÖBHHeHHe, əsassız şikayətlər He-

oöocHOBaHHbie acanoöbi, əsassız şübhə He-

oöocHOBaHHoe n0fl03peHHe, əsassızhesab

etm ək CHHTaTb HeoöocHOBaHHbiM; II h a -

p e n . Heo6ocHÖBaHHO, HeocHOBäTejibHO.

ə s ə

Ə sassız təqsirləndirm ək k i m i HeoGocHO-

BaHHO oÖBHHaTB k o t o , əsassız hay~küy

salm aq Heo6ocHOBaHHO noflHHMaTb KpHK-

uıyM; əsassız olaraq HeoöocHOBaHHO.

ƏSASSIZLIQ c y m . 1. OTcyrcTBHe 0CH0Ba-

hhji, ıJıyHaäMeHTa; 2. He060CHÖBaHH0CTb,

HeOCHOBaTeJIbHOCTb, 6e30CHOBäTejIbHOCTb,

ronocüOBHOCTb, öecnö^BeHHOCTb. M üla-i

hizələrin əsassızlığı He060CH0BaHH0CTb

cyacaeHHH, dəlillərin əsassızlığı öecnoq-

BeHHOCTb flOBOaOB.

ƏSATİR c y m . 1. MH(j) (apeBHee HapoflHoe

cKa3aHHe o 6orax h jıereHflapHbix repoax);

2. C O 6 H p . MHtJlOJIÖrHH (cOBOKVTIHOCTb

MH(})OB).

ƏSATİRİ n p H J i . 1. Miif|)iiqecKHii; 2.

-

(JjOJIOI'HqeCKHH.

ƏSBAB c y m . y c T a p . 1. opyjKHe, flocnexw;

2. opyflna, HHCTpyMeHTbi; 3. npmHHH,

-

THBbl, flOBOflbl.

ƏSBABLI n p HJ i . BoopyaceHHbifl, HMeıomHH j

n p n ceöe opy x n e.

ƏSBƏ c y m . y c T a p . Kopb ( c m. qızücd).

ƏSBƏÇİÇƏYİ c y m .

6 o t . >KHBÖKOCTi).

umöpHHK (pacTeHHe ceM. jhothkobm x).

ƏSBƏGÜLÜ c y m . 6 o t . c m . əsbəçiçəyi.

ƏSDİRİLMƏ c y m . o t r j ı a r . əsdirilm ək.

ƏSDİRİLM ƏK r j ı a r . coTpacäTbca, 6

htl

coTpaceHHMM.

ƏSDİRMƏ c y m . o t r j ı a r . əsdirmək; Tpa-

ceHHe.

ƏSDİRM ƏK r j ı a r . 1. T pacra, KOJie6äTb

(npHBOflHTb h t o - j i . b jıencoe, MepHoe

flBHSKeHHe H3 CTOpOHbl B CTOpOHy). K ülək

yarpaqları əsdirir BeTep KOJieÖJieT jiHCTba;

2. n e p e H . ıuaTäTbca 6e3 aejıa, 6ojiTäTb-

ca, cjıoHHTbca; 0 özünü əsd irm ək Bbixo-

flHTb H3 ce6a.

ƏSƏB I c y m . HepB: 1. o a h o H3 bojiokoh,

o6pa3yıomHx HepBHyıo cncTeMy opraHH3- i

Ma. E şitm ə əsəbi cjıyxoBon HepB, görm ə j

əsəbi 3pHTejTbHbIH HepB; 2. TOJlbKO

MH.H. COBOKynHOCTb HepBHblX BOJIOKOH,

onpeflejıaıomaa fleaTejibHOCTb opraHH3Ma,

noBefleHHe qejıoBeKa. X əstə əsəb lər 6oJib-

Hbie HepBbi, möhkəm əsəblər KpenKHe Hep-

bm, əsəbləri sa kitləşdirm ək ycnoKaHBaTb

HepBbi, əsəbləri m üalicə etm ək Jie w rb Hep- j

bm, əsəbləri dözm ədi HepBbi y Hero He

BbmepxajiH; II n p n j ı . HepBHbiö: 1. o t-

HocauiHHca k HepBy, HepBaM. Əsəb sistemi

HepBHaa CHCTeMa, əsəb m ərkəzi HepBHbifi

HeHTp, əsəb hüceyrəsi HepBHaa KJieTKa;

2.  BbI3BaHHbIH  3a6ojieBaHHeM HepBOB.  Əsəb

xəstəlikləri  HepBHbie  6ojıe3HH,  əsəb p o z -

ğunluğu  nepBHoe  paccTpoficTBo;  0  əsə b -

ləri  ilə oynam aq  k i m i n   nrpaTb  Ha  Hep-

Bax h b h x ; əsəblərinə təsir etm ək (toxun-

maq) k i m i n fleücTBOBaTb HaHepBbl MbH;

əsəbləriniyerindən oynatm aq k i m i n Tpe-

naTb HepBbi k o m y ; ə səblərini korlam aq

k i m i n nopTHTb HepBbi k o m y .

ƏSƏBİ I n p H J I . HepBHblft, HepBÖ3HbIİİ:

C nOBblUieHHOH qyBCTBHTejIbHOCTbK),

jıenco B03ÖyflHMbiH, 6ojıe3HeHHo pa3flpa-

XHTejibHbiii. Əsəbi qadın HepBHaa *eHmH-

Ha, əsəbi olm aq 6biTb HepBHbiM; 2. CBa-

3aHHbiH c B036yacfleHHeM, pa3flpaaceHHeM

HepBOB. Ə səbi g ərg in lik HepBHoe Hanpa-

sceHHe, əsəbi h a l HepBHoe cocToaHHe;

3. BbipaacaıomHH BHyrpeHHee B03Öy*fle-

HHe, BOJiHeHHe, pa3apaxeHH0CTb. Ə səbi

yeris HepBHaa noxoflKa, əsəbi gülüş HepB-

HMH CMex, əsəbi h ərəkətlər HepBHbie flBH-

xeHHa; 4. n e p e H . noJiHbiö 6ecnoKoü-

cTBa, BOflHeHHii. Ə səbi iş HepBHaa paöoTa,

əsəbi həya t HepBHaa 5KH3Hb, əsəbi şə ra -

itdə b HepBHOH oöcTaHOBKe; II H a p e M .

HepBHO, B3BOJiHÖBaHHO. Ə səbi danışm aq

HepBHo roBopHTb; əsəbi halda HepBHO.

Ə səbi halda otaqda g əzin m əyə başladı oıı

HepBHO 3axoflHJi n o KOMHaTe.

ƏSƏBİCƏSİNƏ h a p e " i . c m . əsəbiliklə.

ƏSƏBİLƏŞDİRİCİ n p H J l . HepBHpyrjniHİI,

pa3flpaxäıoıuHH (B036yxflaK>mHH HepBbi,

BOJiHyromHH). Ə səbiləşdirici təsir pa3flpa-

acaıoıııee B03fleiicTBHe, əsəbiləşdirici hərə-

kət HepBHpyromee noBeflenHe.

! ƏSƏBİLƏŞDİRİCİLİK c y m . paupa/Ki'iTtJiı.-

HOCTb.

ƏSƏBİLƏŞDİRİLMƏ c y m . o t r j ı a r . a j a -

biləşdirilm ək, HepBHpoBaHHe.

ƏSƏBİLƏŞDİRİLMƏK m a r . Hcpiiijporıa'iı.-

Ca (npHBOflHTbCH

HepBHoe COCTOaHHe

KeM -jı.); pa3flpa*aTbca, 6biTb pa3flpaaceH-

HMM.

j ƏSƏBİLƏŞDİRMƏ c y m . o t r j ı a r . əsə-

biləşdirm ək; HepBHpoBaHHe.

ƏSƏ

ƏSƏBİLƏŞDİRMƏK r j ı a r . HepBHpoBaTb,

pa3flpaacäTb, pa3flpaacHTb. X əstən i ə sə b i-

ləşdirm ək pa3flpaacaTb 6ojibHüro.

ƏSƏBİLƏŞMƏ c y ı n . o t m a r . əsəbiləş-

m ək; HepBHHMaHHe.

ƏSƏBİLƏŞM ƏK r J i a r . HepBHH'iaTb, pa3-

HepBHHnaTbca, pa3flpaacäTbca, pa3flpa-

XHTbca. B ər k əsəbiləşm ək CHJibHO HepB-

HH4äTb (pa3HepBHHHarbca); ona əsəbiləş-

m ək olm az eMy HeJib3» HepBHHqaTb.

ƏSƏBİLİK C y IH . HepBHOCTb, HepBÖ3HOCTb

(6oJie3HeHHaa pa3flpaxHTeJibH0CTb, B036y-

AHMocTb). Y üksək əsəb ilik noBbiıneHHaa

HepBHocTb, əsə b ilik əlam ətləri npH3HaKH

HepBHOCTH.

ƏSƏBİLİKLƏ H a p e q . HepBHO, HepBÖ3HO,

p a3jıpajKHTejibH0, p a3flpaaceHHO. Ə səb i-

liklə səsini qaldırm aq pa3flpaaceıiHO no-

BbicHTb ro.noc, əsəbiliklə ağlam aq nepBHo

rraaKaTb.

ƏSƏBİMƏZAC n p n f l . y c T a p . HepBHbiiı.

ƏSƏBİMƏZACLIQ c y m . c m. əsəbilik.

ƏSƏBİYYƏT c y m . y c T a p . c u .ə s ə b ilik .

ƏSƏBİYYƏTLƏ H a p e q . c u . əsəbiliklə.

ƏSƏL c y m . y c T a p . M e f l .

Ə S Ə N n p n J i . y c T a p . acHBÖü, 3flopÖBbiiı,

öjıaronojıyMHMH.

ƏSƏNƏK n p n j ı . flnaJT. rjıynbiii, HeyM-

HMİİ, nypHÖiı.

ƏSƏR' c y iii . 1. npH3HaK, npHMCTa, 3H3k.

B aharın əsəri npHMeTM BecHbi; 2. cjıefl,

ocTäTOK. Ə sər belə qalm ayıb h cjıefla He

ocTajıocb; 3. bjihhhhc, B03fleücTBHe, fleii-

CTBHe. B u sö zlə r ona çox əsər elədi 3 th

cjıoea  na  Hero  CHJibHO  nofleirCTBOBaJiH,

sözün əsəri  B03fleficTBHe  CJiOBa,  əsər belə

etm ədi  He  0Ka3an0  HHKaKoro  BJMHHHa.

ƏSƏR2 c y m . npoH3BefleHvıe; 'rpya, p a6ÖTa

(co3flaHHoe nncaTejıeM, yneHbiM, KOMno-

3HTopoM, xyfl0MCHHK0M h T.n.). İncəsənət

əsərləri  npOK3BefleHHa  ncKyccTBa,  ədəbi

əsərlər  npoH3BefleHHH  jiHTepaTypbi,  nəsr

əsərləri  npo3aHMecKHe  npoH3BefleHHH,

klassik əsərlər KJiaccHHecKHe  npoH3Befle-

HHa, ölm əz əsərlər 6eccMepTHbie npoH3Be-

fleHHa,  elmi əsər HayHHbiö Tpyn, fundam en~

tal  əsər  (JıyHflaMeHTaıibHbiH  Tpya,  A z ə r -

baycan rəssam larının əsərləri sərgisi  Bbic-

TaBKa paöoT xyfloacHHKOB A3ep6attflacaHa;

əsər y a ra tm a q co3flaTb npoH3BefleHHe.

ƏSƏRBƏXŞ n p H J i . c m . əsərli.

'' ƏSƏR-ƏLAM ƏT c y m .

CJiefl. H e ç bir

əsər-əla m ət k i m d e n , n ə d ə n yoxdur

HHKaKoro cjıefla o t k o t o , o t Me r o

HeT, ə w əlk i gözəlliyindən əsər-əla m ət qal-

m ayıb He ocranocb hh cneaa o t (ee) n pex-

Heü KpacoTbi.

ƏSƏRLƏNMƏ c y m . o t i j i a r . əsərlən -

mək.

ƏSƏRLƏNM ƏK r j ı a r . 1. cjıerea KaMaiL-

ca, noKaHHBaTbca; 2. pacTpöraTbca, npn-

HTHO B3BOJIHOBaTbCa; paCiyBCTBOBaTbCH.

O nun sözündən əsərləndim a pacTporancH

o t ero cjiob.

ƏSƏRLİ n p n j ı . BneHaTJiHKmiHİı, npoH3-

BOflHIUHH CHJIbHOe BneMaTJieHHe.

ƏSƏRSİZ n p

. He npoH3BoflamHİı Bne-

HaTJieHHH.

ƏSƏYƏN n p n j ı . Tp;ıcyliHii; flpoA'ämnw.

ƏSGƏR I c y m . coJifläT: 1. paflOBOİi (BoeH-

HOCJiyxaınHİi cyxonyTHbix bohck). A zə r-

baycan əsgəri  a3ep6aHflxaHCKHÜ  cojıaaT,

bir  ro ta   (bölük)  əsg ər  poTa  coJiflaT,  əs-

g ə rlər və m atroslar  cojiflaTM  h   MaTpocbi;

2. n e p e H . BoeHHbiii MenoBeK, böhh. BoeH-

HOCJiyacamHİi Booöme. B izim g e n era l q o -

cam an əsgərdir Haw reHepan - CTapbiii

coJwaT; 3. n e p e H . b m c o k . npeflaHHMÖ,

cTapbiii ynacTHHK oömecTBenııoro abh-

/KeıiHa. 't.'ien K a K o i ı - J i . opranH3auHH h

T.n. D em o kra tik hərəkatın əsgərləri coji-

flaTbi fleMOKpaTmecKoro flBHaceHHH, azad-

lıq əsgərləri coJiflaTbi cboöoam, p a rtiy a -

nın əsgərləri cojıaaTM napTHH; II n p HJ i .

cojifläTCKHÜ. Ə sgər p a lta rı coflflaTCKoe

o6MynanpoBaHHe, ə sg ərşin eli C0JiflaTCKaa

ııiHHejib, əsgər mahnıları cojiflaTCKHe nec-

hh; əsgər aparm aq 6parb, B3HTb b coji-

flaTM, əsgər g e tm ə k HflTH, noÜTH b coji-

flaTbl.

ƏSGƏRCƏSİNƏ H a p e M . li0-C0JifläTCKH.

ƏSGƏRXANA c y m . p a 3 r . Ka3äpMa (3fla-

HHe fljifl pa3MenıeHHH b ohhckoh mhcth).

ƏSGƏRİ1 n p H J i . böhhckhh, BoeHHbiii. Əs-

g əri a d BOHHCKoe 3BaHHe, əsgəri xidm ət

BOHHCKaa cjıyacöa, əsgəri g eyim BoeHHaa

rJjop.Ma,  əsgəri a n d  BOHHCKaa  n pncara,  əs-

gəri düşərgə  BoeHHMH  jıarepb,  əsgəri igid-

Uk  BOHHCKah  flo6.ıecTb.

ƏSGƏRİ2 c y m . acKcpn (copT BHHorpaaa).

Ə SGƏRLİK c y m . BoeHHaa cjıy x6a, bomh-

CKaa cnyxöa. Əsgərliyə getm ək OTnpaBHTb-

ca Ha BoeHHyıo cjıy*6y, əsgərlikdd olm aq

HaxoaHTtca Ha BoeHHofi c.ıy x 6e, əsg ər-

lik m üqəddəs borcd u r BOHHCKaa cjıyacöa

- cBameHHbiH aojır.

ƏSGƏRSAYAĞI c M . əsgərvari.

ƏSGƏRVARİ I n p n j ı . coJinäTCKHH, TaKoö,

KaK y coJwaTa. Ə sgərvari duruş cojiflaT-

CKaa BbinpaBKa; II h a p e h . no-coJijıäT-

ckh. Ə sgərvari g e yin m ək ofleBaTbca no-

coJiaaTCKH.

ƏSGƏRYIĞMA c y m . npn3MB Ha fleöcTBH-

TeJibHyıo BoeHHyıo cjıyacöy; Mo6ıiJiH3auHa.

ƏSGİ c y m . 1. TpanKa (KycoK, JiocKyr m a -

); 2. nejıeHKa.

ƏSGİÇİ c y m . TpanHHHHK, TpanHHHHua

(cKynııiHK, coönpaTejib Tpanba, xjıaMa).

Ə SG İÇİLİK c y m . 3aHaTHe TpaiiHquHKa.

TpanHHHHLlbl.

ƏSGİLƏŞMƏ c y m . o t r j ı a r . əsgiləşmək.

ƏSGİLƏŞM ƏK r j ı a r . CTaııOBHibca, CTaTb

KaK rpanKa.

ƏSGİNAS c y m . accHmänHa (6yMäxHbm

neHejKHbiH 3HaK).

ƏSGİ-PÜSGÜ c m . əsgi-üsgü.

Ə SG İ-Ü SG Ü

c y m .

c o ö n p . Tpanbe:

1. TpanKH, BeToııib; 2. pBaHaa, H3HomeH-

Haa ojjeama.

ƏSHABƏ c y m . 1. y c r a p . p e j ı n r . CBHTa,

OKpyjKeHHe npopoKa; 2. p a 3 r . OKpyxe-

HHe, 6JIH3KHC

jiiohh

.

ƏSİL n p n j ı . poaoBHTbffl, npHHaAnexamHH

k 3HaTH0My poay, 6jıaropo«Horo nponc-

xoatfleHHa. Ə sil adam nejıoBeK ÖJiaropofl-

Horo npoHcxo>KneHHa, apHCTOKpaT.

ƏSİLLƏNMƏ c y m . o t r j ı a r . əsillənmək.

Ə SİLLƏN M ƏK r n a r . c m. əsilləşm ək.

ƏSİLLƏŞM Ə c y m . o t r j ı a r . əsilləşmək.

ƏSİLLƏŞM ƏK r j ı a r . 1. o6*HBäTbca, 06-

acÄTbca, ocBäHBaTbca, ocBÖHTbca (Ha ho-

BOM MeCTe); 2. OHHluäTbCa, OHHCTHTbCa

(cflejıaTbca hhctw m no cocTaBy, ocboöo-

BHTbca o t nocTopoHHHX npHMeceft).

Ə SİLLİ n p H J l . 1. pOflOBHTblH, 3HäTHblH, j

6jıaropoflHoro nponcxo>KfleHHa; 2. HacToä-

luhh

, nöflJiHHHbiä (He aBJiaıouiHHca nofl-

flejIKOH).

ƏSİLLİK c y m . 1. pOflOBHTOCTb, 3HäTHOCTb;

2. nÖflJIHHHOCTb.

Ə SİLLİLİK c M . əsillik.

ƏSİL-NƏCABƏT c y m . pofl, npıiHaflJieac-

HOCTb

k

onpeflejıeHHOMy pofly.

ƏSİL-NƏCABƏTLİ n p H j ı . npHHaflJiexa-

İIIHH K 3IiaTH0My pofly.

ƏSİL-NƏCABƏTSİZ n p H J i . xyflopöflHbiii,

HepoflOBHTbrä, He3HaTHoro npoHCxoxfle-

HHa.

•ƏSİL-NƏSƏB c y u ı . pofl (pafl n 0K0JieHHH,

o6ı>eflHHeHHbix nponcxoxfleHHeM o t o6-,-

hihx npeflKOB).

ƏSİL-N ƏSƏ BLİ n p H j l . poflOBHTbifi, npH-

HafljıeacaıuHÖ

3HaTHOMy poay.

ƏSİL-NƏSƏBSİZ n p H J i . xyflopöflHbiö, He-

poflOBİtTbiH, He3HaTHoro npoHcxoacfleHHa.

Ə SİL-N ƏSİL c y m . c m. əsil-nəsəb.

ƏSİL-N Ə SİLLİ n p H J i . c m . əsil-nəsəbli.

ƏSİL-NƏSİLSİZ n p H J i . c m. əsil-nəcəbsiz.

\ ƏSİLSİZ n p H J i . 1. xyflopöflHbiii, Hepo-

flOBÜTbiii, He3HaTHoro npoHcxoacfleHHa;

6e30CH0BäTeJibHbiii, 6ecnötiBeHHbiH, He-

OÖOCHÖBaHHblİİ, rOJIOCJIOBHblH. Əsilsiz m ə-

lum atlar HeoöocHOBäHHbie  CBefleHiıa,  əsil-

siz şa yiələr  6ecnoHBeHHbie  Cflyxn,  əsilsiz

iddialar  6e30CH0BaTeJibHbie  npeTeH3HH.

Ə SİLSİZLİK c y m . 1. xyflopöflCTBO, Hepo-

fl0BÜT0CTb; 2. 6e30CH0BäTejibH0CTb, 6ec-

nÖHBeHHOCTb, HeOÖOCHOBaHHOCTb.

ƏSİLZADƏ c y ı u . poflOBHTbiii, 3HaTHWİi ne-

jıoBeK,

jihuo

ÖJiaropoflHoro npoHcxoxfle-

HHa; apHCTOKpäT.

Ə SİLZADƏLİK c y i u . pOflOBHTOCTb, 3HäT-

HOCTb.

ƏSİL-ZAT c y m . y c T a p . apncTOKpäT, apnc-

TOKpaTHHecKoro npoHcxoacfleHHa.

Ə SİM -Ə SİM B c o H e T . ə sim -ss im əsrnək

flpoxMa flpoacaTb.

ƏSİR c y m . ruıeHHHK, ruıeHHbiii; 1. t o t , k to

HaxoflHTca b ruıeHy. Ə sirləri azad etm ək

ocBoöoflHTb ımeHHbix, əsirləri aparm aq

BecTH njıeHHbix; 2. n e p e H . t o t , k to Ha-

xoflHTca bo BJiacTH, b njıeHy k o t o - ,

n e r o - J i .   E şq   əsiri luıeHHHK  jiioöbh,  g ö -

zə llik  əsiri  ruıeHHHK  KpacoTbi;  0  əsir d ü ş-

m ək  nonacTb  b  ruıeH;  əsir alm aq  B3aTb  b

ıiJieH.

ƏSİRGƏM Ə c y m . o t r j ı a r . əsirgəmək.

ƏSİRGƏM ƏK r n a r . 1. uıajiHTb, nomaflHTb

(npoaBHB MHJiocepflHe, He noryÖHTb);

2. k i m d ə n n ə y i acaneTb, nojKaneTb h t o

(He noaceJiaTb flaTb h t o - j i . KOMy- j ı .

hjih cflejıaTb m t o - j i . flJia k o t o - j i . ) .

B unu m əndən əsirgəm ə He acajıeü ƏToro

fljıa MeHa, canımı da əsirgəmərəm h jkh3hh

He noacarıeıo; canlarım əsirgəm ədən He

mafla (He x a jıe a) acH3HH, güclərini ə sir-

gəm ədən (yorulm adan) He m ana (He x a -

Jiea) chji.

ƏSİRGƏNMƏ c y m . o t r j i a r . əsirgənmək.

ƏSİRGƏNMƏK r j ı a r . 1. uıaaiİTbca, 6biTb

nomaaceHHMM; 2. He noacejıaTb oTflaTb

KOMy-Ji .

u t o - j i . , caeJiaTb h t o - j i .

fljıa K o r o - j ı .

ƏSİRLİK c y m . ruıeH: 1. npeöbiBaHHe b

njıeHy. Ə sirlikdə olm aq 6wrb b ıuıeny,

əsirlikdən qayıtm aq BepHyTbca H3 ıuıeHa,

əsirlikdən qaçdı oh 6 e x a n H3 ruıeHa;

2. HeBOJIbHHHeCTBO (C0CT0aHHe HeBOJIb-

HHKa, 3aBHCHMoro >ıejıoBeKa).

<*SİR-YESİR n p n j ı . o6e3flöjıeHHbifi, jih-

uıeHHbiH Bcero; Haxoflam nöca b KpaÖHe

TaacejıoM, 6eflCTBeHHOM nonoaceHHH; 0 əsir-

y e s ir eləm ək (etm ək) 0Öe3fl0JiHBaTb, o6e3-

flOJIHTb.

ƏSKEŞ c y m . orjıööjıa (oflHa H3 flByx x e p -

fleii, yKperuıeHHbix Ha nepeflHeü

och

əkh

n a x a

cjıyxauiH x fljıa 3anpaacKH

jio

ıuaflH).

ƏSKİ n p n f l . y c T a p . 1. npöm nbiii, npeac-

h h h , 6wbiiihh. Ə ski m oda npeacııaa MOfla,

əski hala gətirm ək BepHyTb b npeacHee coc-

ToaHHe; 2. cTäpbiii. Ə ski a d ətlər cTapwe

oöbiuaH, ə skişeyiər crapbie bcuih; 3. flpeB-

hhİİ. Ə ski d illər flpeBHHe a3biKH; 4. fläB-

hhİİ, flaBHHuiHHH. Ə ski d o st flaBHHä apyr;

0 əski əlijba crapbiM (apa6cKHÖ) ajıı|)aBHT.

ƏSKİK I c y m . Hefloc'räqa (HexBaTKa fle-

ııer, T0Bap0B h T.n.). M in m anat əskik

neflocTaua  b  iM cany  MaHaTOB,  əskiyi  o l-

m aq  HMeTb  HefloCTany,  k i m i n   ...  m anat

ə skiyi çıxdı (oldu)  y   k o t o   oKa3anocb  ...

MaHaTOB ııcflocra4H; II n p n j ı . l . He -

flocraıoınHH.  Ə s k ik g ə lə n   (o la n)  m in  m a -

n at  HenocTaıomHe  TbicaMa  MaHaTOB,  ə s -

k ik  g ələn   (olan)  5 m p a rç a   HeaocTaromHe

5 M TK3HH; 2. HeflOCTÖHHblİİ: 1) Hc/ıoöpo-

nopaaoMHbiii. Ə skik adam HeflocTOHHbiii

HenoBeK; 2) BbipaacarouiHii Henopaflo1!-

HOCTb; HenofloöaıoıuHİi. Ə skik d a n ışıq la r

HenofloöaıomHe pa3roBopw, ə sk ik h ərəkət

Hefl0CT0ÜHbiii  nocTynoK;  3.  MeHbiııe.  B o y-

ca  ə sk ik   MeHbiue  poctom ;  4.  xyace.  K im -

dən  əskiyəm   MeM  a  xyace  ap y rax ,  m ənim

işim onunkindən heç də ə s k ik d ey il Moa  pa-

6oTa He xyace ero (paöoTbi); III h a p e m . :

heç kəsdən əskik dolanm ıram acHBy He

x y x e ap y m x ; əskik g ə lm ək (çıxm aq) He

XBaTaTb, HeaocTaBaTb; ə skik ç ək m ək He-

flOBeiHHBaTb, flOBeCHTb (OTBeCHTb MeHb-

uıe HyacHoro); əskik çıxarm aq (əskiyi üzə

çıxarm aq) BbiaBjıaTb, BbiaBHTb, oÖHapyxH-

BaTb, oÖHapyacHTb ııeflocTa'ry, əskik e t-

m əm ək n e y i Bcerfla HMeTb n p n HanHHHH

h t o , p u lu cibindən əskik etm əm ək Bcerfla

HMeTb B KapMaHe fleHbra, süfrədən ya ğ ı

əskik etm əm ək Bcerfla HMeTb Ha CTOJie Mac-

jio, ə skik olm am aq najiH'recTBOBaTb, cy-

uıecTBOBaTb, g ən clik o la n ye rd ə m ahnı əs-

k ik olm az m e M0Ji0fl0CTb, TaM h necHH;

0 qapısında təkcə d onuzu əskıkd ir TOJibKO

cBHHbH (nTHHbero MOflOKa) HefloCTaeT y

K o r o ; əsk iktu tm a q k i m i , n ə y i Heflo-

oueHHBaTb K o r o , i t o ; başm dan bir

tük ə skik olsa k i m i n ecjiH xoTb oahh

bojioc ynafleT c rojıOBbi h b e ii; nə çox a r-

tıq, nə çox əskik He öo.ibine, He MeHbine;

HH 6oJIbUie, HH MCHLUie (pOBHO CTOJlbKO-

to ); axı nəyi əskikdir k i m i n n e r o He-

nocTaeT (xBäTaeT) k o m y ; qırxdı, biri

əskik d eyil h pa3roBopa 6biTb He MoaceT;

dostluqdan (qonşuluqdan) əskik olm a ya -

sa n /flo ö p o ro 3flopoBba Te6e! ə sk ik o lm a z

k i m i n n e y i y k o t o h t o Bcerfla ecTb,

Bceraa HMeeTca.

Ə SK İK-A RTIQ I n p H J i . HenpmiHHHbiH,

ııenpııcTÖHHbiii. Ə skik-artıq sözlər Henpn-

jiH'iHbie cjıoBa; II n a p e m . HenpHJimHo,

HenpHCTÖiİHo. Ə s kik-a rtıq d a m şm aq He-

IipHJIH'IHO TOBOpHTb.

Ə SK İK -Ə SK İK I n p ı ı j ı . HenpıuıiwHO, He-

npHCTÖHHo; 2.

, noflJio; II n p HJ i .

1. HenpHJiHHHbie, neııpHCTÖiiıibie. Ə skik-

əskikdanışıqlar HenpHCTOiİHbie pa3roBopbi;

2. HH3KHe, nöfljıwe. Ə skik-əsk ik a dam lar

noflflbie jiiohh.

Yüklə 34,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 202