Ə SK İK -G Ə R Ə K c y m . 1. nefloc ıäroK , He-
ÄoneT; 2. norpeuiH ocT b.
|
Ə SK İK L lK c y m . 1. HeflOCTäTOMHocTb, He-
XBäTKa, HeaocTäroK.
M aterialın əskikli-
yindən
H 3 -3 a
HexBaTKH MaTepHana,
su əs-
kikliyi
HexBäTKa BOflbi,
kitab əskikliyi
He-
XBaTKa
k h h t ;
2. öecnecT be, no3Öp (no-
C T b iflH o e, y H H 3 H T eJib H o e
g j ı a
k o t o - j i .
nojıoxeH H e).
O nun hərəkəti kollektiv üçün
əskiklikdir
ero
n o c T y n o K - n o 3 o p
fljıa
k o ji-
jıeKTHBa; 0
özünə əskiklik saym aq
t ı ə y i
1. CHHTaTb
no3opoM juısı c e
6a
i t o ;
2. CTHTaTb
H H X e
CBOero flOCTOHHCTBa HTO.
Ə SK İLD İLM Ə c y ı n . o t r j ı a r .
əskild il-
m ək;
yMeHbmeHHe, yöaBJieHHe.
ƏSK İLDİLM ƏK r j ı a r . yMeHbiuäTbca, öbiTb
yMeHbiueHHbiM K e M -jı.
Ə SK İLƏN b
3
h
a h . c y m . M
3 T. yMeHb-
ınäeM oe (mhcjio, H3 KOTOporo Bbi'iHTaıoT
a p y ro e n p n flencTBHH BbiHHTaHHa).
j
Ə SK İLM Ə c y m . o t r j ı a r .
əskilm ək.
Ə SKİLM ƏK r j ı a r . 1. yMeHbinäTbca, yMeHb-
uiHTbca, yöäBJiaTbca, yöäBHTbca (cTaHO-
BHTbca, CTaTb MeHbiue n o o ö ıe M y , k o jih -
necTBy, BeJimHHe).
B alıq ehtiyatı əskil-
m işd ir
yMeHbuiHJiHCb 3 anacw pw öbi,
neft
ehtiyatı əskilm ir
3anacbi HecfiTH He yMeHb-
maroTca, n ə y i n
üm um i miqdarı xeyli əs-
kilib
o
6
m e e k o jih h c c tb o ı e r o
3
HaHH- :
TejibHO yMeHbuiHJiocb,
v a r-d ö vlə t əskilib
yöaBHjıocb öoraTCTBO,
n ə artır, nə əskiiir
h h npHÖaBJiaeTca, h h yöaBJiaeTca; 2. n e -
p e H . yHHJKäTbCS, yHH3HTbCS (CTaBHTL
e e
6
a b yHH
3
HTeJibHoe noJioaceHHe).
Sənin
qarşında əskilm ərəm
a He yHHatycb nepejı
t o
6
o h .
Ə SK İLTM Ə c y ı u .
o t r j ı a r .
əskiltm ək
j
yMeHbiueHiıe, y
6
aBJieHHe.
Ə SK İLTM ƏK r j ı a r . l . n ə y i yMeHbiuäTb,
yMenbuiHTb, yöaBJiaTb, yöäBHTb (caenaTb
q t o - ji . MeHbiue n o oöıeM y, KOJimecTBy,
BejiHHHHe).
Ç əkisini əskiltm ək
n ə y i n .
yMeHbiuHTb Bee M e r o ,
sürətini əskiltm ək
y
6 aBHTb cKopocTb,
gücünü əskiltm ək
y
6 a-
BHTb CHjıy,
parlaqlığını əskiltm ək
yöaBHTb
apKocTb; 2. n e p e H . k i m i yroDKäTb, yHii-
3HTb (nOCTaBHTb B yHH3HTeJlbHOe nono-
xeH H e).
İnsanı ə sk ü tm ək olm a z
Hejib
3
a J
yHHacaTb MejıoBeKa.
ƏSKİM Ə c y r u . o t r j ı a r .
əskimək;
I. cra-
peHHe; 2. ycTapeBäHHe.
ƏSKİM ƏK r j ı a r . y c T a p . 1. CTapeTb, n o-
CTapeTb: 1) c'raHOBHTbca, CTarb CTapwM;
2 ) H3HaıuHBaTbca, H3H0CHTbea; 2. ycTape-
BäTb, yCTapeTb (BblXOflHTb, BblHTH H3 ynO-
TpeSjieHHH, H3 MOflbl, He OTBe^aTb COBpe-
MeHHbiM TpeöoBaHHaM, 3anpoeaM).
ƏSKİM İŞ n p HJ i . 1. CTäpwft.
Əskimiş adət-
lər
CTapwe oöbraan; 2. ycTapejibiii, ycTa-
peBiıiHH.
Əskimiş sözlər
ycrapeBimıe cnoBa.
ƏSL I
n p n j ı . H ac T o ä u iH İı:
1.
H aTypajibH biH ş
nOfflHHHblH
(cflejiaH H W H ,
nOJiyHeHHWH
H3
n p n p o f l H o r o c b i p b a , n o jıy H e H H b iH
ecTecT-
BeHHbiM
n yT eM ).
Əsl dəri
H a c T o a ın a a K o x a ,
əsl bal
H a c T o a u iH H M efl,
əsl ipək
Hac
ı o a -
u iH İ ı ıu e JiK ,
əsl yun
H a c T o a ıu a a
uıepcTb;
2. nöfljiHHHWH,
H e n o a g e jib H W H .
Əsl bril
~
yant
n a c T o a u iH H
6
pH JiH H aıiT,
əsl qızıl
u a c -
T o a m e e 3 0 J i0 T 0 ,
əsl mirvari
H a c T o a ıu H H
x e M ^ y r ;
3.
h c t h h h m h
(TaKOİi,
k a k h m
H B JiaeT ca
Ha caMOM
f le jıe ) .
Əsl adı
k i -
m i n H a c T o a u ıe e HM a i b e , k o t o ;
əsl
sifətini göstərmək
n o K a 3 a T b H a c T o a m e e
(H C TH H H oe) j i h i i o ,
əsl vəziyyət
H a c T o a u ıe e
c o c T o a H H e ;
4.
h c t h h h w h
(TaKOİı,
KaKHM
f lO J i* e H
6
biTb b H fle a r ıe ) .
Əsl rəssarn
Hac-
T o a u iH H x y f lo x H H K ,
əsl müəllim
HaeToa-
i u h h yM H Tejib,
əsl alim
HacTOHiUHH y ı e -
H biii,
əsl elm
H a c T o a ıu a a H ayK a,
əsl məhəb-
bət
H acT O H inaa Jiıo ö o B b ,
əsl qəhrəman
H a c-
T o a ııiH İ ı r e p o i i ,
əsl istedad
HacTOHiUHH
T a n a m ,
əsl qəhrəmanhq
H a c T o a u iH İi r e p o -
H3M; 5. HCTHHHWİİ, CyiUHH, HCTWH,
cj)Op-
MeHHblH ( o i e H b nOXOaCHH, nOJIHOCTblO n o -
floÖHbifi).
Əsl cəhənnəm
H a c T o a u iH İ ı afl,
o əsl mələkdir
O H a H a c T o a u iH Ü aH re.n ;
6
. fleiicTBHTejibHbiH.
Əsl tank görməyib
( o h ) H acT O H in ero T aH K a h c B m e jı;
II
c y m .
1. nöjuiHHHHK, opnrHHan.
Sənsain əsli
nojUiHHHHK flOKyMeHTa,
əslini oxumaq
hh-
TaTb opH niH ajı,
rəsmin əsli
nojuiHHHHK
KapTHHbi,
əsli ilə düzdür
cooi'BeTCTByeT
HOJUIHHHHKy (c
nOflJIHHHblM
Bepno);
2. p o j ı .
Əsli qarabağlıdır
oıı poaoM H3
K apaöaxa,
əsli kəndlidir
H3 KpecTbnncKO-
ro pojıa; 3. cyn ., cyıuHOCTb.
Məsələnin əsli
cymHocTb B onpoca,
işin əsli
c y m n o c n
fleJia, cyrb flejıa.
ƏSLA n a p c ' i . 1. coBepuıeHHO H m erö, co -
BeptueHHO H e..., aöcoıııoTHO He... (y n o -
TpeöflHeTca juih BwpaxeHHH K aT eropn- !
qecK oro OTpnııaHHH). Ə s /a
bilmirəm
co -
uepuıeHHO He 3Haıo,
əsla y er yoxdur
co -
BeprueHHO HeT MecTa,
onun işə əsla dəxli
yoxdur
o h k 3TOMy fle.ay coBepuıeHHO He- ;
npnqacTeH ,
əsla flk ir
(
reaksiya) vermir
aöcojııoTHo He p earn p y eT ; 2. h h b kocm
CJiy>ıae, h h n p n
KaKHX
yc.ıOBHax, h h n p a
KaKHX oöcTOHTejibCTBax.
Əsla razı olm a-
yacaq
h h b KoeM cjıyqae
H e
eorjıacH Tca,
əsla icazə verrnəz
h h n p h KaKHX o
6
c to h -
TejibCTBax He pa3peuiHT.
ƏSLƏH Ə c y m . y c T a p . opyoKHe.
Əsləhə
anbarı
CKjıafl o p y x H a.
ƏSLƏH ƏLİ n p H J i . y c T a p . BoopyxeH -
HblH, C OpyXHeM.
ƏSLƏ N H a p e > ı . pöjıoM, n o npoHCXOXfle-
hhk).
Əslən azərbaycanhdır:
1. oh poflOM
fi
3
A
3
ep
6
aüfl>KaHa; 2. oh n o n p o H cx o x jıe-
hhk) a3ep6aüfl>KaHeıı;
əsləıı gürcüstanhdır
OH pOJIOM H3 Ipy3HH.
ƏSLİ I c y m . c m .
əsl;
II H a p e q . c m .
əslən; əsli ədəd
m a T . np o cT o e h h c jio .
ƏSLİKAR n p H J i . rjıäBHbiH, o c h o b h ö h .
Ə s-
tikar odur
raaBHbiiı - o h .
Ə SLİNDƏ H a p e q .
y c T a p . l.B H a q äjıe ,
CHaqäjıa.
Əslində o, müəllim olub
BHaqane
o h
6wji y*uiTejıeM; 2. b fleHCTBHTenbHOCTH,
Ha caMOM flejıe.
Əslində mən də o fik ir -
dəyəm
b fleiicTBHTeJibHOCTH h h t o t o x e
MHeHHH,
əslində o cavan idi
b fleücTBH-
Te.TbHOCTH OH
6 blJI MOJIOXe.
Ə SL -N Ə SƏB c y m . p a
3 r . pojı, n p o n c x o x -
fleHne;
əsl-nəsəbi bəlli olmayan
neH3BecT-
n o r o npoHcxo*fleHHH.
Ə S M Ə
1 c y m .
6
o t . aHeMÖHa, BeTpeHmıa
(pacTeHHe ceM. jhothkobm x).
ƏSM Ə
2 c y ı u . o r r j ı a r .
əsmək,
npo*aH H e,
Jip o x b .
Ə SM Ə C Ə c y r ı ı . Me f l . jıpojKaTejibHMH n a -
paıiH'i.
Ə SM Ə C ƏL İ n p H j ı . c jıpoxaTejibHbiM na-
panHMÖM.
Əsməcəli xəstə
60
JibH
0
H c jıpo-
/KaTenbHbiM napaJiHHOM.
Ə S M Ə K
r j ı a r .
l .f lp o x ä T b , TpHCTHCb:
1) öbiTb oxBaMeHHWM flpo>KbK).
Əlləri əsirdi
y H ero np o x aJiH pyKH,
soyuqdan əsirdi
o h jıp o * a jı o t xojıofla,
başı əsir
y H ero
ro JiO B a
TpaceTca; 2 ) TiuaTenbHo o
6
e p e ra ib
K O r O - , HTO-JI. ; 3a60THTbCH o K OM - ,
o m e m - ji.
Uşaqların üstündə əsir
flpoxH T
Hafl fleTbMH,
kitabların üstündə əsir
a p o -
j k h t Haa KHHraMH; 3 )
6
epe>ib, cK yno pac-
xojıoBaTb h t o - ji .
H ər qəpiyi üçün əsmək
A poxaTb 3a K a*flyıo KoneÜKy; 2. flyTb.
Külək əsir
jıye r BeTep,
xəzri əsir
nyeT Hopjı;
0
əsim-əsim əsmək
jıpoxMH flpoacaTb;
ürəyi
əsmək
CHJibHO BOJiHOBaTbcn;
dizləri əsir
(ı
qorxudan
) KOJieHKH flp o x aT ( o t CTpaxa);
nanə yarpağı kimi əsm ək
jıp o x a T b KaK
(o ch h o b w İi) j ih c t;
üstündə yarpaq kimi
əsmək
k i m i n , n ə y i n KaK o c h h o b m h
j i h c t a p o x a T b H a fl k em , H a fl h em .
ƏSMƏQOVAQ I c y m .
6
o t . ocHHa (jih c t-
BeHHoe aepeB o); II n p H J i . ochhobm İi.
Əsməqovaq yarpağı
o c h h o b m h j ih c t.
Ə SM Ə R n p n j ı . cMyrjiMH, cM yrjıaa.
Əsmər
qız
cM yrjıaa fleBOHKa,
əsmər bənizli
co
CMymbiM jihhom , CMyrjıojiHHMİi;
əsmər
bədənli
c o CMyrjiMM tc jio m ;
əsmər qadın
cMyniHHKa.
ƏSM Ə R LƏ ŞM Ə c y m . o t r j ı a r .
əsmər-
ləşmək.
ƏSM ƏRLƏ ŞM ƏK r j ı a r . cMyrjıeTb, nocMyr-
JieTb, CTaHOBHTbCa, CTaTb CMyTJIblM.
Ə SM Ə RLİK c y m . CMyrji
0
CTb.
ƏSM ƏŞAL c y ı u . Ha
3
BaHHe MaTepHH.
ƏSNA c y m . BpeMH, m o m ch t (npoMesKyroK
BpeMeHH).
Bu əsnada
b ə t o BpeMH,
söhbət
əsnasında
bo BpeMH
6
eceflbi,
nahar əsna-
sında
bo BpeMH o
6
efla,
iş əsnasında
bo
BpeMH paöoTbi,
hücum əsnasında
b mo-
MeHT HacTyruıeHHH.
ƏSNAF c y ı u . 1. peMecJieHHHK, KycTäpb;
2. MejIKHH
JiaBOMHHK, T o p rÖ B e u .
ƏSNAFLIQ c y m .
3
aHHTne
pemcjıeHHHKa.
ƏSNƏGÜLÜ c y u ı .
6
o t . p e
3
eflä (pofl TpaBH-
HHCTblX paCTeHHH CeM. pe3eflOBMX).
ƏSNƏK I n p HJ i . MäcTO
3eBaıouiHH; II c y m .
1. 3eBÖTa; 2. a H a T . 3eB (oTBepcTHe, co-
ejiHHaıouıee ııojıocTb pTa c raoTKOii).
ƏSN Ə M Ə e y u ı . o t r j ı a r .
əsnəmək,
3
e-
BäHbe, 3eB0Ta.
ƏSN Ə M Ə K r j ı a r .
3
eBäTb (ııe n p
0
H
3
B
0
JibH
0
rjıy
60
K
0
BflbixaTb B03jıyx ıuupoKO pac-
KpbiTMM pTOM, cpa3y * e 3aTeM e ro Bbi-
Xbixan
- n p n xejıaHHH c n a ra ,
n pn
ycTa-
JIOCTH), 3eBHVTb.
ƏSN Ə ŞM Ə c y m . o t r j ı a r .
əsmşmək,
3
e-
BäHHe.
Ə SN Ə ŞM Ə K r j ı a r . c o b m .
3
eBäTb mhofhm
BMecTe ( o t CKyKH, ycTaıocTH h T.n.).
Ə S N Ə T D İR M Ə c y m . o t r j ı a r .
əsnətdir-
mək.
Ə SN Ə T D İR M Ə K r j ı a r . Bbi
3
HBäTB, Bbi
3
BaTb
3eB0Ty.
Ə S N Ə T M Ə c y m . o t r n a r .
əsnətmək.
Ə S N Ə T M Ə K r j ı a r . c m .
asnətdirmək.
Ə SN Ə Y İŞ c y m .
3
eBÖTa.
Ə S P Ə R Ə K c y m .
6
o t . c m .
əsnəgülü.
Ə S R c y m . BeK: 1. CT«;reTne.
İyirm i bi-
rinci əsr
flBajmaTb nepB biö BeK,
keçən əsr
npom nbiH BeK; 2 . n e p n o ;ı BpeMeHH, x a-
paKTepH
3
yıoınHHC
5
i m c m - ji., a n o x a .
Orta
əsrlər
cpeaH H e BeKa,
atom əsri
aTOMHbifi
B£k; 3. BpeMa, nepH oa.
Bizim əsrdə
b Hauı
BeK,
bu hansı əsrdən qalıb?
c KaKoro BeKa
3T0 OCTaiIOCb? (O H e M- J l . OTCHb CTa-
poM),
məhz bu əsrdə
HMeHHO b ə to m BeKe.
Ə S R A R c y m . y c T a p . 'iäÜHbi.
Ə S R Ä R Ə N G İZ n p H J i . 3aräaoHHbiH, Taıin-
CTBeHHblH, HeBeaOMMH, HeH3BeCTHbIH.
Tə-
biətin əsrarəngiz guşəsi
3araaoHHbiiı y ro -
jio k ıip n p o a w ,
əsrarəngiz gözlər
TaHHCT-
BeıiHbie raa3a,
əsrarəngiz gecə
TaHHCTBeH-
Hafl HOHb,
əsrarəngiz gözəllik
3araaOHHaa
KpacoTa,
əsrarəngiz aləm
HeBeaoMbiü MHp;
əsrarəngiz tərzdə T
c
MHC
tbghho
.
Ə S R A R Ə N G İZ L İK c y m .
3
aräjıom ıocT t, Ta-
HHCTBeHHOCTb.
Ə S R A R L I I n p n n . HHKOMy He BeaoMbifl,
TaiiHCTBeHHbiH, 'iarazıoMHbiH.
Əsrarlı əh-
valat
TaHHCTBeHHoe npoHcmecTBHe,
əsrarlı
ölüm
3araaOTHaa CMepTb,
əsrarlı görün-
m ək
noK a3 aib ca TaHHCTBeHHbiM, 3araaoH -
hmm; II
H a p e M
.
3
a r ä a
0
i H
0
.
Ə srarlıda-
mşmaq
roBopHTb 3araaoHHO.
Ə S R A R L IL IQ c y m . c m .
əsrarəngizlik.
Ə SR D İD Ə n p n a . y c T a p . apeBHHÖ, CTä-
pbifi, BeKOBÖH.
Əsrdidə ağaclar
BeKOBbie
aepeB ba,
əsrdidə p a lıd
b c k o b o h a y
6
.
Ə S R D İD Ə L İK c y m . apcBHOcrb.
Ə SR İ n p H J i . y c T a p . coBpcMeHHbiö: I . o t -
H ocam H ftca k o a H o ü a n o x e c
k e m - ,
ı e M - j ı .
M emuarçıya əsri
(
olan
)
hadisələr
coBpeMeHHbie MeMyapHCTy coöbrrnn; 2. o t-
HOcamHHca k HacToameMy Bpevıenn, siio -
x e .
Əsri gənclik
coBpeMeHHaa M o a o a e x b ;
3. CToamHH n a ypoBHe CBoero BpeMeHH,
OTBenaıoııiHH TpeSoBaHHHM CBoero Bpe-
MeHH.
Ə SR İK n p n j ı .
1. ynıİTaHHbiH,
ryıiHbiii,
TöacTbiö; 2. B036yxaeH H biü.
ƏSRİM Ə c y m . o t r j ı a r .
əsrimək,
B03-
6
y*aeH H e.
Ə SRİM ƏK r a a r . B
036y*xıäTbca, B036y-
aHTbCH.
ƏSRİM İŞ n p H J i . B
036
yxaeHHbiH.
Ə SR İY İB -K Ü K R Ə M Ə c y m .
OT
r . ı a ı .
əsriyib-kükrəmək.
ƏSR İY İB -K Ü K R Ə M Ə K r j ı a ı .
6yuıeBäTb,
pa36ym eB äTbca (npnxoaH T b, npHÜTH
b
cocToaHHe apocTH, HeHCTOBCTBa, öyücTBa).
ƏSR L ƏR C Ə H a p e n . c m .
əsrlərlə.
ƏSRLƏRLƏ
h
a p e
h
, BeKäMH, cToaeTnaMn.
ƏSRLİK n p H J i . BeKOBÖii (auiBymHH, cy-
mecTByıoıuHü, npoaoaxaıomHÜca c to aeT).
B ir əsrlik tarix
BeKOBaa HCTopna,
əsrlik
mübarizə
BeKOBaa
6
o p b
6
a.
ƏSSALAM! M e x a . y C T a p . 3apäBCTByÜTe!
(npHBeTCTBHe).
Ə STƏĞ FÜR M e a c a . c m .
əstəğfurullah.
Ə ST ƏĞ FÜRULLAH m e x a .
6oace ynacn!
He aaü
6 or!
Ə Ş c y m . y c T a p . l . noaoÖ H biü, päBHbiü;
2. flpyr, TOBäpnm.
ƏŞAR c y m . y c T a p .
cthxh
.
ƏŞƏDD IipHJI. y C T a p . CHJIbHWİİ, ÖCTpblÜ.
Əşədd ehtiyac
ocTpaa H yxaa.
Ə ŞƏ R c y m . h c t o p . n o ao x ö aH b iii
Hanor
b
10-npoqeHTHOM pa3Mepe.
ƏŞXAS c y m . y c ı a p .
jih
'
ihocth
.
jiiöjih
.
Ə Şİ M e x a . Hy! (BbipaacaeT n o
6
yxaeH H e k
aeÜCTBHIO, yflHBJieHHe, HpOHHK) h a p . iyB -
CTBa).
Əşi, tez ol!
Hy-Ka KOHHaü! (nocK o-
peü)!
əşi, gedək!
Hy, noüaeM !
Əşi, n.əolub?
Hy, li t o cjıy'-iH.nocb?
ƏŞİRAN c y u ı . M y
3
. AuiHpäH (oTaea, Hay-
u ih h n o c a e “flıuiK eııı” b jıaae “M axyp”).
] ƏŞİR ƏT c y m . y c T a p . raeM a; KoMCRoe
!
ruıeMa.
Dostları ilə paylaş: |