Sahifa 1 Radioaktivlik, radionuklidlar va nurlanish

Doza darajasi - nurlanish dozasi (so'rilgan, ekvivalent, samarali)
vaqt birligi. Dozaning tezligi (nurlanish intensivligi) - mos keladigan o'sish
vaqt birligiga ushbu nurlanish ta'sirida tegishli dozani. Unda bor
tegishli dozaning o'lchami (so'riladi, ta'sir qilish va hk), bo'lingan
vaqt birligiga. D * = ^ (Gr ■ s-1); I * =
(Ovoz ■ c_1); E * = ^
(Ovoz • lar ”1); K * = dK / dt (13)
295

Sahifa 265

Tashqi manbalar sohasidagi dozimetriyaning asosiy vazifasi
doza qiymatlarini sirtda va har xil darajada aniqlashda ishtirok etadi
nurli muhitning chuqurligi, uchun maqbul sharoitlarni ishlab chiqishda
moddaning (yoki biologik ob'ektning) ma'lum hajmini.
Havoni so'rilgan dozani intensivlikni hisobga olgan holda hisoblashdan boshlaymiz
radiatsiya zichligi va zichligi.
I ionlashtiruvchi nurlanish intensivligi deb tushuniladi
Energiya miqdori E [J] berilgan nurlanish ionlashtiruvchi ko'tarib
odatda ionlashishga yo'naltirilgan ko'rish
1 soniyada 1 sm2 ga teng nurlanish maydoni [s'1-m'2-J'1]. Ostida
ionlashtiruvchi nurlanish oqimining zichligi F tushuniladi
ionlashtiruvchi zarralar soni yoki yadro nurlanishining kvantalari,
uchun normal joylashgan 1 sm2 ga teng maydonni 1 s uchun kesish
ionlashtiruvchi nurlanish oqimi [s_1m "2].
Diskret nurlanish spektri bilan bitta parchalanish harakati uchun, yilda
bu erda zarralarning (yoki kvantlarning) n energiya Ei bo'lgan qismi pi ga, intensivlikka teng
Radiatsiya intensivligi quyidagicha aniqlanadi:
J = 03nEi,
(13)
bu erda ni - energiyasi Ei bo'lgan zarrachalar soni .
Ab bilan nuqta manbai tomonidan ishlab chiqarilgan umumiy energiya oqimi
erigan radioaktivlik a, quyidagilarga teng:
JnonH ~ ^ £ niEi
(14)
bu erda ni - parchalanish hodisasiga Ei energiyasi bo'lgan zarralar soni .
Nuqta manbasidan energiyaning to'liq oqimi uzatilgandan beri
r radiusli sferadan, keyin J masofadan r:
J =
= - £ ntEi
4nr 2
4nr 3
(15)
Pi va Ei qiymatlari jadvalga kiritilgan, r va a berilgan yoki eksperimental ravishda topilgan.
kamtarona.
J ni bilib, biz nurlanish orqali o'tkaziladigan umumiy energiyani E ni hisoblashimiz mumkin
t vaqt ichida S sirtidan:
E = JSt
(16)
DB03a havosidagi so'rilgan doz ta'sir qilish dozasi bilan bog'liq
X nisbati:
DB03a = 34 X [Gr],
(17)
bu erda ta'sir qilish dozasi C / kg bilan ifodalanadi.
Keling, parallel oqim natijasida hosil bo'lgan dozani hisoblashga murojaat qilaylik.
bir xildagi y-kvant.
Elektron muvozanat sharoitida:
D =
^
(o'n sakkiz)
\ At / air
Ushbu nisbatdan kelib chiqadigan dozani hisoblash kerak
monoxromatik y-kvantning parallel oqimi, op-ni tanlash kerak