ŞAHİN ƏHMƏdov

7.6.Yaş toztutan aparatları 
Toz hissəciklərinin ölçüsü çox kiçik olduqda (d=0,3÷1 
mkm) yaş toztutan aparatdan istifadə edilir. Isti və partlayış 
təhlükəli olan tozların təmizlənməsində də onlardan istifadə 
edilir. 

---

180 
Бу апаратларын ашаьыдакы цстцн жящятляри вар: 
1.
Газда 
асылы 
вязиййятдя 
галмыш 
тоз 
щиссяжикляринин тямизлянмясиндя йцксяк еффект 
алынмасы; 
2.
Гиймятин баща олмасы; 
3.
Юлчцсц (д<0,1мкм) чох кичик тозларын 
тутулмасынын
мцмкцнлцйц; 
4.
Тямизлянмиш газын вя щямчинин тутулмуш 
тозун йанма вя партлама ещтималынын 
азалмасы 
5.
Газларын йцксяк температурлар вя йцксяк 
нямлик 
шяраитиндя 
тямизлянмясинин 
мцмкцнлцйц; 
6.
Тозла бирликдя бухар вя газ гарыщыгларынын 
тутулмасы. 
Bu 
апаратларын 
нюгсанлары 
ися
aшaэыdakылардыр: 
-
təmizləmə prosesində şlam əmələ gəlməsi və emal 
edilməsi zəruriyəti; 
-
suyun atmosferə atılması və qaz borularında 
çöküntülərin əmələ gəlməsi; 
-
aparatda istifadə edilən suyun təkrar istifadə 
sisteminin zəruri olması. 
Belə aparatlar toz hissələrinin maye damlaları üzərində və 
ya maye pərdəsi üzərində çökməsi prinsipində işləyir. Çökmə 
prosesi ətalət qüvvələrinin və broun hərəkətinin təsiri altında 
baş verir. Ətalət və ya inersiya qüvvələri hissələr bir-birinə 
yaxınlaşdıqda baş verir. Ölçüsü 1 mkm kiçik hissələrdə kinetik 
enerji kifayət qədər olmayan tozlar tutulmur. Braun hərərkəti 
isə ölçüləri kiçik olan (d<1 mkm) hissəciklər üçün səciyəvidir. 
Bu halda qazın aparatda hərəkət sürətini azaltmaq lazımdır. 
Bu prosesə turbulent diffuziya, elektrik ilə yüklənmiş 
hissələrin qarışıqlı təsiri, kondensasiya prosesi, buxarlanma və 
s. təsir edir. 

---

181 
Konstruksiyalarına görə yaş toz təmizləyici aparatlar 
aşağıdakı kimi olur: 
1.
venturi skrubberi 
2.
forsunkalı skrubberi 
3.
inersiya-zərbə tipli aparatlar 
Venturi skruberləri geniş yayılmışdır (şək.2).