ŞAHİN ƏHMƏdov

Şəkil 7.4.
Venturi skrubberi 
Yaş üsulla qazların təmizlənməsi üçün əsasən Venturi 
Skrubberi istifadə olunur. Skrubberin əsas hissəsi –Venturi 
soplasıdır (2) hansının ki, konfuzor hissəsinə tozlu qaz cəryanı 
daxil olur və mərkəzdənqaçma 1 forsunkaları suvarma üçün 
maye vurulur. Qazın giriş sürəti V= 15-20 m/s. dar kəsikdə isə 
60-150 m/s qədər olduqda qaz tozunun tutulması baş verir. 
Qaz hissəciklərinin maye damlaları ilə çökməsi prosesi, 
mayenin kütləsi, damlaların böyük sahəsi və maye, toz 
hissəciklərinin böyük nisbi sürəti ilə soplonun konfuzor 
hissəsində baş verir. Təmizlənmənin effektliyi sonlonun 
konfuzor hissəsi kəsiyində mayenin bərabər paylanmasından 
əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır. Soplonun diffuziya hissəsində 
cərəyan sürəti 15-20 m/s-ya qədər tormozlanır və damcıtutana 
(3) verilir. Damcıtutan adətən düzcərəyanlı siklon və ya VTU 
skrubberi kimi hazırlanır. Venturi skrubberində təmizləmə 
əffektivliyi aerozollar üçün 0,95-0,98 çatır (d=1-2 mkm 
olduqda), qarışıqların konsentrasiyası ≤ 100 q/m
3
. Dairəvi 
Venturi skrubberi qazın 1000 m
3
/saat sərfində işləyir. 

---

182 
Venturi skrubberi ilə damcıtutanın birgə dəstinin ən yaxşı 
konstruktiv həllərindən biri, mərkəzdənqaçma –koaqulyasiya 
yaştoz tutucusunun qurluşunda özünə yer tapır. Venturi saplosu 
(1) siklonun kövdəsində (2) qoyulub, havanı burmaq üçün isə 
xüsusi (3) borucusundan istifadə edilir. Sənaye toztutucu
KSMP Venturi borusunun dar hissəsində sürəti 40-70 m/s 
suvarma üçün vurulan suyun xüsusi sərfi 0,1-0,5 l/m
3
ilə 
işləyir. Ölçüləri adi venturi skrubberindən 30% az olan 
ölçülərə malikdir. 
Mərkəzdənqaçma-çökdürücü toz təmizləyici aşağıdaki 
sxem üzrə işləyir (şək.3). 
Bu aparatla (KSMP) havanın kvars toz təmizləmə 
effektivliyinə bərabərdir: 
d
n
(mkm) 
1 
5 
10 
η 
0,7-0,9 
0,9-0,98 
0,94-0,95 
1.
Venturi soplosu 
2.
Siklonun korpusu 
3.
Xüsusi boru