Sаmаrqаnd dаvlаt tibbiyot instituti Pеdiаtriya fаkultеti Bоlаlаr хirurgiyasi kаfеdrаsi

• Sаmаrqаnd dаvlаt tibbiyot instituti
• Pеdiаtriya fаkultеti
• Bоlаlаr хirurgiyasi kаfеdrаsi

• YOTOQ YARALAR

Yotoq yara ( lat. decubare - yotmoq) - ma`mul sharoitlarda, tananing ma`lum qismlarida bosim tufayli kelib chiqadigan va to'qimalarning ishemiyasi (qonsizlanishi) hamda nekroziga (to'qima o'lishi) olib kelish bilan xarakterlanadigan kasallik bo'lib hisoblanadi

• Yotoq yara ( lat. decubare - yotmoq) - ma`mul sharoitlarda, tananing ma`lum qismlarida bosim tufayli kelib chiqadigan va to'qimalarning ishemiyasi (qonsizlanishi) hamda nekroziga (to'qima o'lishi) olib kelish bilan xarakterlanadigan kasallik bo'lib hisoblanadi

Sabablari

• Yotoq yaralar kelib chiqishida ichki faktorlarning ta`siri
• Haddan tashqari ozish yoki semirish
• Harakatning cheragalanishi
• Anemiya
• Oqsil va vitamin С etishmovchiligi
• Gipotenziya
• Siydik va axlat tutolmaslik
• Nevrologik o'zgarishlar
• Periferik qon aylanishi buzilishi
• Yupqalashgan teri
• Bezovtalik Qarilik
• Hushsizlik
• Koma

Yotoq yaralar kelib chiqishida tashqi faktorlarning ta`siri

• Qoniqarsiz gigienik parvarish
• Oqliklardagi matoning qatlanishi, burmalar bulishi
• Notekis krovat
• Bemorni harakatsizlantiruvchi vositalar
• Tsitostatiklarning qo'llanilishi
• Bemorning noto'g'ri ko'chirish (transportirovka)
• Umurtqa pog'onasi, toz suyaklari va qorin bo'shlig'i travmalari 2 soatdan ko'p davom etuvchi keng ko'lamli xirurgik yondoshuv

Yotoq yaralar kelib chiqishidagi xavfli omillar

• Noratsional ovqatlanish;
• Ortiqcha vazn va ozib ketish;
• CHekish;
• Yurak-qon tomir kasalliklari;
• Qandli diabet;
• Axlat va siydik tuta olmaslik;
• Orqa miya va bosh miya travmalari;
• Tana haroarti ko'tarilganda ko'p terlash;
• Iflos teri;
• Tushakdagi mitti va kichik narsalar;
• Kiyimlardagi burmalar, choklar, tugmalar;
• Teriga ishlov berish vositalariga allergik reaktsiya.
•  

Yotoq yaralarning uchrash joylari (old holatda)

Оrqa holatda

O'tirgan holatda

Uchrash joylari

Uchrash joylari

Uchrash joylari

Uchrash joylari

Uchrash joylari

Учраш жойлари

Yotoq yaralar darajalari

• SIMPTOMLARI
• Terida yo'qolmaydigan qizil dog'lar.
• Sidrilgan teri.
•  Terining namlanishi yiring hosil bulishi bilan
•  Terida quruq nekrotik o'choqlarnigng hosil bulishi
•  Suyaklar zararlanishi

Profilaktika usullari:

• bosim, ishqalanish, siljishni kamaytirish;
• to'laqonli ovqatlanish va shaxsiy gigienaga rioya qilish;
• teri ta`sirlanishini kamaytirish;
• terini parvarishi- terini toza va ozoda saqlash;
• terini namgarchiligini kamaytirish;
• siyish va axlat qilishni nazorat qilish.

Yotoq yaralarni davolash usullari:

• zaralangan sohada qon aylanishini maksimal darajada tiklash;
• nekrozga uchragan to'qimalarni ko'chishiga yordam berish;
• yarani tez bitishi va tozalanishiga erishiш

Bosimni kamaytiruvchi vositalar

E’tibor uchun rahmat!